Miệng tiết nhiều nước bọt là bệnh gì? Điều trị như thế nào?

Miệng tiết nhiều nước bọt là tình trạng khá phổ biến, ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Theo các nghiên cứu, khoảng 1/3 dân số từng gặp phải tình trạng này ít nhất một lần trong đời. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng miệng tiết nhiều nước bọt rất đa dạng, từ viêm nhiễm, rối loạn nội tiết, cho đến một số bệnh lý nguy hiểm như ung thư vòm họng. Chính vì vậy, điều quan trọng là phải tìm ra nguyên nhân cơ bản để có phương pháp điều trị phù hợp. Bài viết Emedic Dental sau đây sẽ cung cấp những thông tin hữu ích về nguyên nhân, cách chẩn đoán và điều trị tình trạng miệng tiết nhiều nước bọt.

MỤC LỤC

Miệng tiết nhiều nước bọt là bệnh gì?

Miệng tiết nhiều nước bọt, còn gọi là chứng rối loạn tiết nước bọt hoặc tăng tiết nước bọt, là tình trạng lượng nước bọt tiết ra nhiều bất thường so với bình thường.

Bình thường mỗi ngày chúng ta tiết khoảng 1-1,5 lít nước bọt để giúp nhai nuốt thức ăn, giữ độ ẩm cho miệng và răng, ngăn ngừa vi khuẩn gây hại. Nhưng ở người bị rối loạn tiết nước bọt, lượng nước bọt có thể tăng gấp 3-4 lần, thậm chí nhiều hơn.

Khi lượng nước bọt tiết ra quá nhiều sẽ gây ra các triệu chứng:

Miệng thường xuyên nhả nước bọt, không kiểm soát được khiến phải khạc nhổ liên tục
Ban đêm khi ngủ cũng bị chảy nước bọt ra gối, làm ướt gối
Nước bọt có thể sệt, nhầy hoặc nhiều bọt khí
Cảm giác khô miệng, khát nước do mất nước

Những triệu chứng này kéo dài trên 2 tuần, gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt, làm việc hàng ngày. Vì vậy, cần tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị triệt để tình trạng này.

Thế nào là tăng tiết nước bọt bất thường?

Tăng tiết nước bọt bất thường là một trong những dấu hiệu điển hình và dễ nhận biết nhất của tình trạng miệng tiết nhiều nước bọt. Để có thể phát hiện sớm và điều trị kịp thời, việc nhận biết đúng các biểu hiện của tình trạng này là rất quan trọng. Trong phần tiếp theo, bài viết sẽ cung cấp chi tiết các dấu hiệu điển hình của tình trạng tăng tiết nước bọt để bạn đọc có thể dễ dàng nhận biết.

Miệng luôn nhả nhiều nước bọt, thậm chí nhễ nhại không kiểm soát được: Người bệnh thường xuyên phải nuốt nước bọt, miệng luôn tràn đầy nước bọt dù có cố gắng nuốt xuống. Thậm chí khi nói chuyện, ngủ say, nước bọt cứ thừa chảy ra ngoài miệng một cách không kiểm soát được.
Thường xuyên phải khạc nhổ nước bọt: Do miệng luôn đầy nước bọt nên người bệnh phải khạc ra thường xuyên, khoảng vài phút lại khạc một lần. Lượng nước bọt khạc ra rất nhiều, đầy đặn.
Khi ngủ cũng bị chảy nước bọt ra gối: Ban đêm khi ngủ say, nước bọt tiếp tục được tiết ra nhiều làm ướt gối và ga trải giường. Người bệnh thường phải thay ga, gối lên tới 2-3 lần/đêm.
Nước bọt sệt, nhầy hoặc nhiều bọt khí: Nước bọt nhìn thấy sệt, đục hoặc có tạo bọt. Màu sắc có thể thay đổi từ trắng đục cho tới vàng nhạt hoặc xanh nhạt. Kết cấu đặc, dính hoặc nhiều bọt khí khó nuốt.
Cảm giác khô miệng do mất nước: Do luôn mất nước qua nước bọt, người bệnh thường có cảm giác khô khốc ở miệng và cổ họng. Miệng và lưỡi thường xuyên bị khô, nứt nẻ. Luôn có cảm giác khát nước và uống nước nhiều lần trong ngày.

Như vậy, nếu có từ 2 triệu chứng trở lên trong số các triệu chứng nêu trên và kéo dài trên 2 tuần thì có thể nghi ngờ tình trạng tăng tiết nước bọt bất thường. Khi đó cần đến gặp bác sĩ để thăm khám và xác định nguyên nhân cụ thể.

Tăng tiết nước bọt bất thường cảnh báo bệnh lý gì?

Ngoài các nguyên nhân chính do rối loạn tuyến nước bọt và một số bệnh lý, còn một số yếu tố khác cũng có thể gây ra tình trạng tăng tiết nước bọt, bao gồm:

Stress, lo âu, trầm cảm: Khi cơ thể phải chịu căng thẳng kéo dài, hệ thần kinh giao cảm sẽ hoạt động mạnh làm tăng tiết nước bọt. Những người hay lo lắng, căng thẳng thường bị chứng này.

Mang thai: Trong 3 tháng đầu thai kỳ, sự thay đổi nội tiết tố làm tăng tiết nước bọt ở nhiều phụ nữ. Tình trạng sẽ ổn định sau 3 tháng.
Tuổi già: Ở người cao tuổi, các tuyến nước bọt bị teo và suy giảm chức năng tiết có thể dẫn tới rối loạn tiết nước bọt.
Hút thuốc, nghiện rượu, sử dụng ma túy: Các chất kích thích này gây rối loạn thần kinh, làm tăng tiết nước bọt.
Phản ứng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc hạ đường huyết, thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị Parkinson… có thể gây tác dụng phụ là tăng tiết nước bọt.
Rối loạn nội tiết tố: bệnh nhân cường giáp hoặc suy giáp thường có triệu chứng này.
Suy dinh dưỡng, thiếu vitamin B: Thiếu vitamin B3, B6, folate làm giảm chức năng tuyến nước bọt.
Mắc các bệnh thần kinh: bệnh Parkinson, Alzheimer làm rối loạn hoạt động thần kinh kiểm soát tuyến nước bọt.

Như vậy, nguyên nhân gây tăng tiết nước bọt rất đa dạng. Hầu hết các trường hợp đều nhẹ và tự khỏi sau một thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu kéo dài trên 2 tuần hoặc có biểu hiện nặng cần đi khám để điều trị triệt để.

Một số nguyên nhân khác làm tăng tiết nước bọt

Tình trạng miệng tiết nhiều nước bọt (sialorrhea) có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một cái nhìn chi tiết về các nguyên nhân thường gây ra tình trạng này:

Rối loạn chức năng các tuyến nước bọt

Một nguyên nhân chính gây ra miệng tiết nhiều nước bọt là sự rối loạn chức năng của các tuyến nước bọt. Cơ thể có 3 cặp tuyến nước bọt chính, bao gồm tuyến dưới hàm, tuyến dưới lưỡi và tuyến mang tai. Khi các tuyến này hoạt động quá mức, chúng sẽ tiết ra lượng nước bọt lớn. Các nguyên nhân cụ thể bao gồm:

Viêm nhiễm tuyến nước bọt: Các vi khuẩn hoặc siêu vi có thể xâm nhập và gây viêm nhiễm tuyến nước bọt, dẫn đến tăng tiết nước bọt.
Sỏi tuyến nước bọt: Sỏi tuyến nước bọt có thể cản trở lưu thông của nước bọt, làm cho miệng tiết nhiều nước bọt hơn bình thường.

U lành và u ác tại các tuyến: Sự xuất hiện của các u lành hoặc u ác tại các tuyến nước bọt có thể gây ra áp lực lên tuyến nước bọt, làm tăng tiết nước bọt.
Tổn thương thần kinh kiểm soát hoạt dộng bài tiết của tuyến: Các tổn thương thần kinh có thể làm mất cân bằng trong kiểm soát hoạt động bài tiết của các tuyến nước bọt, dẫn đến tiết nước bọt quá mức.

Một số bệnh lý khác

Ngoài rối loạn về tuyến nước bọt, một số bệnh lý khác cũng có thể gây ra triệu chứng miệng tiết nhiều nước bọt, bao gồm:

Bệnh Parkinson, đột quỵ, xơ cứng rải rác, u não: Các bệnh này có thể làm tổn thương hệ thần kinh kiểm soát hoạt động bài tiết của tuyến nước bọt.
Viêm loét dạ dày – tá tràng: Việc này có thể dẫn đến tiết nước bọt nhiều hơn thường.

Viêm loét dạ dày - tá tràng dẫn đến tiết nhiều nước bọt — Viêm loét dạ dày – tá tràng dẫn đến tiết nhiều nước bọt

Ung thư vùng đầu, cổ, họng: Các loại ung thư trong khu vực này như ung thư amidan, lưỡi và hạ hàm có thể tác động lên tuyến nước bọt.
Nhiễm trùng: Các viêm amidan hoặc sốt xuất huyết có thể dẫn đến tiết nước bọt nhiều hơn.
Dị ứng thuốc: Một số loại thuốc có thể gây dị ứng và làm tăng tiết nước bọt.

Một số nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân trên, có một số yếu tố khác có thể dẫn đến tình trạng miệng tiết nhiều nước bọt, bao gồm:

Stress, lo âu, trầm cảm: Tình trạng tinh thần có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến nước bọt.
Mang thai: Một số phụ nữ mang thai có thể trải qua tình trạng miệng tiết nước bọt nhiều.
Tuổi già: Các nguyên nhân tự nhiên của quá trình lão hóa có thể dẫn đến tình trạng này.
Sử dụng thuốc lá, rượu bia, chất kích thích: Sử dụng các chất này có thể làm tăng tiết nước bọt.

Sử dụng chất kích thích gây tiết nhiều nước bọt

Thiếu hụt vitamin nhóm B: Việc thiếu hụt vitamin nhóm B có thể tác động đến tuyến nước bọt.
Rối loạn nội tiết tố: Rối loạn nội tiết tố như rối loạn tuyến giáp cũng có thể ảnh hưởng đến tuyến nước bọt.
Một số loại thuốc: Một số loại thuốc có thể gây ra tình trạng miệng tiết nhiều nước bọt.
Suy dinh dưỡng: Suy dinh dưỡng cũng có thể gây ra tình trạng miệng tiết nước bọt nhiều.

Như vậy, tình trạng miệng tiết nhiều nước bọt có nguồn gốc đa dạng, bao gồm rối loạn tuyến nước bọt và nhiều bệnh lý khác. Điều quan trọng là cần thăm khám để tìm ra nguyên nhân cụ thể để có cách điều trị phù hợp và kịp thời.

Cách điều trị miệng tiết nhiều nước bọt

Có nhiều cách điều trị miệng tiết nhiều nước bọt tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng.

Điều trị nguyên nhân gây bệnh

Viêm nhiễm tuyến nước bọt: Nếu nguyên nhân là viêm nhiễm tuyến nước bọt, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng viêm để điều trị viêm nhiễm. Quá trình điều trị yêu cầu uống thuốc đủ liều và đúng thời gian.
U lành hoặc u ác ở tuyến nước bọt hoặc vùng amidan: Nếu phát hiện u lành hoặc u ác gây ra tình trạng tiết nước bọt quá mức, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để cắt bỏ khối u và ngăn chặn việc tiết nước bọt quá mức.
Bệnh lý thần kinh hoặc u não: Đối với các trường hợp bị rối loạn thần kinh hoặc u não gây ra rối loạn tiết nước bọt, cần thực hiện điều trị triệt hạ bệnh thần kinh bằng cách sử dụng phương pháp phù hợp.
Dị ứng thuốc: Nếu tiết nước bọt nhiều là kết quả của dị ứng thuốc, bác sĩ có thể thay đổi thuốc hoặc điều chỉnh liều lượng để giảm tình trạng này và giảm tác dụng phụ.

Dùng thuốc ức chế tiết nước bọt

Các loại thuốc thường dùng gồm:

Các loại thuốc như Atropin và Glycopyrrolate được sử dụng để ức chế thụ thể acetylcholin, giúp giảm tiết nước bọt hiệu quả.
Corticoid có khả năng giảm viêm và phù nề ở tuyến nước bọt, dẫn đến giảm tiết nước bọt.
Thuốc an thần và thuốc chống co giật có thể giảm kích thích thần kinh gây tăng tiết nước bọt.

Can thiệp vật lý trị liệu

Xạ trị vùng đầu cổ có thể được áp dụng khi phát hiện có u tuyến nước bọt hoặc ung thư vòm họng gây ra tình trạng tiết nước bọt quá mức.
Các phương pháp vật lý trị liệu như xoa bóp, châm cứu, điện châm, hoặc laser có thể giúp lưu thông khí huyết và cải thiện triệu chứng.

Điều chỉnh lối sống

Chế độ ăn uống khoa học, tránh đồ cay nóng, gia vị mạnh.
Tập thể dục thường xuyên, tránh căng thẳng mệt mỏi.
Thôi hút thuốc lá, không sử dụng rượu bia.
Bổ sung vitamin B nếu thiếu hụt.

Điều trị triệu chứng

Dùng Atropin tiêm dưới da khi cần cấp cứu triệu chứng trầm trọng.
Phẫu thuật cắt bỏ ống dẫn nước bọt khi điều trị nội khoa không hiệu quả.

Như vậy, tùy từng nguyên nhân và mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị miệng tiết nhiều nước bọt phù hợp. Việc tuân thủ điều trị và chăm sóc sức khỏe là rất quan trọng.

Kết luận

Miệng tiết nhiều nước bọt gây ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt và sức khỏe nếu không được điều trị. Tuỳ thuộc nguyên nhân mà áp dụng cách điều trị thích hợp. Người bệnh nên tuân thủ điều trị, thăm khám định kỳ. Nha khoa Emedic Dental luôn sẵn sàng tư vấn và khám nha khoa chuyên sâu để giúp cải thiện tình trạng này. Hãy luôn chú ý bảo vệ sức khỏe răng miệng!

Xem thêm: