Viêm amidan hốc mủ có tự khỏi không? Giải đáp chuyên gia
Viêm amidan hốc mủ là tình trạng nhiễm trùng tại amidan, làm amidan bị sưng tấy, đỏ ửng và xuất hiện các hốc đựng đầy mủ bên trong. Đây là bệnh lý khá phổ biến ở vùng họng, gây cảm giác khó chịu và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được điều trị đúng cách.
Vậy viêm amidan hốc mủ có tự khỏi không? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây:
Amidan hốc mủ là bệnh gì?
Amidan là một bộ phận quan trọng của hệ hạch bạch huyết, nằm ở phía sau vòm họng, hai bên cổ họng có chức năng bảo vệ đường hô hấp trước các tác nhân gây bệnh. Khi amidan bị vi khuẩn, virus tấn công gây viêm nhiễm sẽ tạo thành các hốc mủ ở bên trong. Tình trạng này gọi là viêm amidan hốc mủ.
Cụ thể khi mắc bệnh, người bệnh sẽ có các biểu hiện sau:
- Thấy amidan sưng to, đỏ ửng, bên trong lồi lõm có thể nhìn thấy rõ các khoang, hốc mủ màu trắng hoặc vàng chứa đầy mủ.
- Đau rát họng, đau nhức khi nuốt, kể cả khi ăn uống. Cảm giác vướng víu khó chịu ở họng.
- Sốt cao trên 38 độ C hoặc sốt nhẹ kéo dài vài ngày không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
- Xuất hiện các hạch bạch huyết sưng đau ở hõm cổ, 2 bên hàm dưới.
- Cảm thấy mệt mỏi, ớn lạnh, đau đầu, đau nhức toàn thân, kém ăn, giảm sút sức khỏe.
- Trong những trường hợp nặng, bệnh nhân có thể bị khàn giọng, khó thở và mất nước nghiêm trọng.
Như vậy amidan hốc mủ là tình trạng amidan bị viêm nhiễm nghiêm trọng, hình thành các khoang chứa đầy mủ bên trong gây khó chịu và mệt mỏi cho người bệnh.
Bệnh viêm amidan hốc mủ có lây không ?
Viêm amidan hốc mủ là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên thường gặp. Bệnh được cho là do virus hoặc vi khuẩn xâm nhập vào amidan, gây tổn thương và viêm nhiễm. Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra rằng bệnh không thể lây trực tiếp từ người này sang người khác.
Theo các bác sĩ, viêm amidan hốc mủ không phải là bệnh dễ lây nhiễm. Bản thân virus, vi khuẩn gây bệnh khá nhạy cảm, không tồn tại được lâu ngoài cơ thể người. Chúng cũng không dễ xâm nhập, gây tổn thương amidan của người lành.
Do đó, bạn có thể yên tâm khi tiếp xúc với người bị viêm amidan. Tuy nhiên, để phòng ngừa nhiễm bệnh, bạn vẫn cần áp dụng các biện pháp vệ sinh phòng bệnh cá nhân như:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân
- Tăng cường sức đề kháng
- Ưu tiên không gian thông thoáng khi tiếp xúc với người bệnh
Nguyên nhân dẫn đến viêm amidan hốc mủ
Theo các bác sĩ chuyên khoa, viêm amidan hốc mủ thường do 2 nguyên nhân chính gây nên là virus và vi khuẩn.
Do virus
Các loại virus thường gặp gây viêm amidan hốc mủ bao gồm:
- Virus cúm: Cúm mùa là loại virus dễ lây lan, khi xâm nhập vào amidan sẽ gây tổn thương niêm mạc, viêm nhiễm dẫn đến hình thành các hốc mủ.
- Virus hợp bào hô hấp: Loại virus này gây ra các bệnh đường hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi, viêm amidan. Khi xâm nhập vào amidan, virus sẽ nhân lên nhanh chóng gây tổn thương và viêm nhiễm amidan.
- Virus Herpes: Loại virus phổ biến, thường âm thầm trong cơ thể rồi bùng phát gây bệnh khi cơ thể suy giảm miễn dịch. Herpes virus khi hoạt động mạnh sẽ gây viêm loét niêm mạc amidan, lâu ngày hình thành các hốc mủ.
Những loại virus trên thường gây bệnh theo mùa, dễ lây lan qua đường hô hấp vào mùa đông xuân.
Do vi khuẩn
Các loại vi khuẩn thường gặp gây nên bệnh viêm amidan hốc mủ:
- Liên cầu khuẩn: Là loại vi khuẩn phổ biến trong khoang miệng và đường hô hấp. Chúng dễ gây tổn thương niêm mạc, viêm nhiễm amidan khi cơ thể suy giảm miễn dịch.
- Tụ cầu khuẩn vàng: Loại vi khuẩn này tiết ra độc tố gây viêm, hoại tử vùng amidan. Nếu không điều trị kịp thời sẽ tạo thành các hốc mủ trên bề mặt amidan.
- Phế cầu khuẩn: Hay gặp ở người bệnh viêm xoang, viêm VA. Những vi khuẩn này khi xâm nhập vào amidan sẽ gây ra viêm nhiễm, mủ hoá tại chỗ.
Ngoài ra còn một số yếu tố thuận lợi khác cũng góp phần khiến amidan dễ bị viêm nhiễm:
- Vệ sinh răng miệng kém, tích tụ vi khuẩn sẽ dễ chuyển sang nhiễm trùng ở amidan.
- Người có thói quen hút thuốc, uống rượu bia, thức khuya, ăn uống thất thường… sẽ làm suy giảm miễn dịch và tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập gây bệnh.
- Tiếp xúc lâu dài với môi trường khói bụi, ô nhiễm sẽ khiến đường hô hấp suy yếu, amidan dễ bị tổn thương và mắc bệnh hơn.
- Lạm dụng kháng sinh làm rối loạn hệ vi sinh vật, tạo cơ hội cho vi khuẩn gây bệnh. Nhiễm amidan hốc mủ thành mãn tính.
- Nếu đã từng mắc các bệnh về đường hô hấp như viêm họng, viêm VA, viêm phế quản…nhưng không được điều trị triệt để, các tác nhân gây bệnh có thể “ẩn náu” và tấn công vào amidan, gây viêm nhiễm tại đây.
Viêm amidan hốc mủ có tự khỏi không?
Viêm amidan hốc mủ là tình trạng nhiễm trùng tại amidan, làm amidan bị sưng tấy, viêm đỏ và xuất hiện các hốc mủ bên trong. Đây được xem là bệnh lý nguy hiểm, khó có thể tự khỏi nếu không được can thiệp điều trị.
Theo các bác sĩ chuyên khoa, viêm amidan hốc mủ thường do 2 nguyên nhân virus và vi khuẩn gây nên. Trong đó:
- Nguyên nhân do virus thường gặp như cúm, hợp bào hô hấp… lành tính hơn, có thể tự khỏi ở mức độ nhẹ. Nhưng nếu amidan bị tổn thương nặng sẽ khó khỏi hoàn toàn mà cần can thiệp thuốc.
- Nguyên nhân do vi khuẩn đường hô hấp như liên cầu, tụ cầu, phế cầu… lại rất nguy hiểm, khả năng tự khỏi của cơ thể gần như không thể. Chúng cần phải được điều trị triệt để bằng kháng sinh.
Viêm amidan hốc mủ nếu không được điều trị sớm và đúng cách rất dễ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm sau:
- Biến chứng tại chỗ: áp xe quanh amidan, hoại tử vùng amidan gây đau nhức dữ dội, khó thở, khó nuốt.
- Viêm tai giữa: gây ù tai, đau nhức tai và có thể bị giảm thính lực, điếc nặng.
- Viêm xoang, viêm VA: tắc ngạt mũi, chảy mũi vàng đục, đau đầu, hôi miệng.
- Viêm khớp, thận, tim mạch: do vi khuẩn đi vào máu gây biến chứng toàn thân.
Do đó, viêm amidan hốc mủ khó có thể tự khỏi mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì vậy khi có triệu chứng cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời, tránh để bệnh nặng thêm.
Khi nào cần đi khám khi bị viêm amidan?
Theo khuyến cáo của bác sĩ, người bị viêm amidan cần đi khám càng sớm càng tốt, đặc biệt trong những trường hợp sau:
- Khi sốt cao trên 38 độ C, kéo dài 2-3 ngày: Sốt cao cho thấy cơ thể đang phản ứng với mức độ viêm nhiễm nặng. Nếu để lâu sẽ khiến bệnh ngày càng xấu đi. Ngoài ra, tình trạng sốt cao kéo dài cũng khiến cơ thể bị mất nước, mệt mỏi dễ bị suy nhược nếu không được điều trị kịp thời.
- Khi xuất hiện triệu chứng đau rát họng, nuốt vướng, khó thở: Đây là dấu hiệu viêm nhiễm đã lan rộng xuống thanh quản gây tổn thương, cần can thiệp thuốc gấp để không để lây lan sâu hơn.
- Khi thấy amidan chảy mủ, sưng hạch cổ: Lúc này hệ thống miễn dịch đang phản ứng mạnh với mức độ nhiễm trùng cao. Cần kháng sinh để kiểm soát kịp thời.
- Khi dùng thuốc tại nhà 7 ngày mà bệnh không thuyên giảm: Điều này cho thấy cơ địa mỗi người khác nhau, liều thuốc sử dụng chưa phù hợp nên cần thăm khám để bác sĩ điều chỉnh lại phác đồ cho phù hợp.
Như vậy, khi có các dấu hiệu trên, người bệnh cần đi khám càng sớm càng tốt để tránh bệnh chuyển biến xấu, gây ra biến chứng nguy hiểm.
Viêm amidan hốc mủ có nên cắt không?
Theo các bác sĩ chuyên khoa, việc có nên cắt amidan khi bị viêm amidan hốc mủ hay không cần cân nhắc dựa trên các yếu tố sau:
Chỉ định cắt amidan
Khi đã điều trị nội khoa nhiều đợt nhưng bệnh vẫn tái phát thường xuyên, ít nhất 4-5 lần/năm. Lúc này hệ thống amidan đã bị tổn thương nặng nề, cắt bỏ sẽ tránh được nhiễm trùng.
Xuất hiện biến chứng nặng như áp-xe amidan, viêm tai giữa, VA, xoang…làm ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe. Lúc này phải cắt bỏ để ngăn ngừa lây lan, biến chứng xa hơn.
Trẻ nhỏ dưới 10 tuổi nếu amidan quá phì đại gây khó thở, vướng víu có thể phải can thiệp phẫu thuật.
Chống chỉ định cắt amidan
Phẫu thuật chỉ được tiến hành sau khi đã điều trị nội khoa nhưng bệnh không thuyên giảm.
Người bệnh có bệnh lý nền như tim mạch, tiểu đường…cần được thăm khám và điều trị ổn định trước khi phẫu thuật.
Phụ nữ có thai và cho con bú cũng không nên cắt amidan trừ khi có chỉ định cấp cứu.
Vì thế, việc có nên cắt amidan hay không sẽ được bác sĩ xem xét kỹ càng trên từng trường hợp bệnh nhân cụ thể.
Bị viêm amidan hốc mủ nên kiêng ăn gì?
Chế độ ăn uống có ảnh hưởng rất lớn tới quá trình điều trị viêm amidan hốc mủ. Vì vậy, người bệnh cần lưu ý kiêng một số thực phẩm sau:
- Thực phẩm cứng, khô, dai: Các loại thực phẩm như bánh mì khô, bánh quy, xương sườn, thịt khô… khi nhai nuốt sẽ dễ làm tổn thương niêm mạc họng, gây đau rát và kéo dài thời gian điều trị.
- Đồ ăn nhanh, đồ chiên xào: Các món ăn nhiều dầu mỡ như khoai tây chiên, gà rán, xúc xích…đều khó tiêu, gây kích ứng đường tiêu hóa. Lâu dài còn gây béo phì, tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Thực phẩm gia vị cay nóng: Ớt, tiêu, hạt điều, hạt mù tạt… có vị cay nóng, kích thích vòm họng gây khó chịu, đau nhức và kéo dài thời gian điều trị bệnh.
- Chất kích thích, bia rượu: Chất có cồn, caffeine kích thích họng, làm trầm trọng thêm tình trạng viêm nhiễm, đồng thời gây mất nước và suy nhược cơ thể.
- Đồ lạnh, đông lạnh: Các món ăn, đồ uống lạnh như kem, chè, sinh tố đông lạnh…làm co mạch, giảm lưu thông máu khiến họng khó lành vết viêm.
Kiêng các nhóm thực phẩm trên sẽ giúp quá trình điều trị viêm amidan đạt hiệu quả cao hơn.
Bị viêm amidan hốc mủ nên ăn gì?
Bên cạnh việc kiêng một số loại thực phẩm trong quá trình điều trị viêm amidan hốc mủ, người bệnh cũng nên bổ sung một số nhóm thực phẩm lành mạnh sau đây để hỗ trợ điều trị:
- Trái cây và rau xanh chứa nhiều vitamin C, vitamin A, kẽm… rất tốt cho hệ miễn dịch. Bổ sung các loại quả như cam, chanh, bưởi; rau xanh như cải bó xôi, rau muống, rau ngót…
- Các loại nước ép trái cây tươi như nước ép cam, nước ép chanh…có tác dụng bổ sung vitamin và khoáng chất.
- Sữa chua, phô mai, sữa đậu nành… giàu canxi, protein thiết yếu cho quá trình tạo máu, tái tạo tế bào và phục hồi vết thương.
- Các loại thực phẩm giàu đạm như thịt gà, thịt bò, cá hồi, trứng gà…cần được bổ sung để hỗ trợ điều trị. Không nên ăn quá nhiều đồ chiên rán mà nên luộc, hấp cách thủy để dễ tiêu hóa.
- Cháo, súp mềm, loãng dễ nuốt, cung cấp năng lượng và dinh dưỡng cho cơ thể mà không gây kích ứng cho họng.
Bổ sung các thực phẩm trên sẽ hỗ trợ rất tốt cho việc điều trị viêm amidan, giúp người bệnh mau chóng hồi phục và lấy lại sức khỏe.
Các biện pháp giúp phòng ngừa viêm amidan
Để phòng tránh viêm amidan tái phát và mắc bệnh, bạn cần:
- Thường xuyên rửa tay sạch sẽ, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Vệ sinh răng miệng, họng hàng ngày bằng nước muối ấm pha muối hoặc dung dịch chuyên dùng.
- Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả tươi để cung cấp vitamin C, kẽm giúp tăng cường miễn dịch.
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày giúp cơ thể phục hồi năng lượng, tăng cường khả năng chống chọi lại bệnh tật.
- Tập luyện thể dục thể thao: Rèn luyện sức khỏe thể chất, nâng cao thể trạng giúp cơ thể khỏe mạnh, chống chịu tốt hơn với các tác nhân gây bệnh.
- Không hút thuốc lá, hạn chế tiếp xúc khói thuốc hoặc ô nhiễm môi trường.
Như vậy, việc viêm amidan hốc mủ có tự khỏi hay không phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ và cách điều trị bệnh. Nếu để lâu, bệnh có thể gây ra biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm xoang, viêm phổi… Do đó khi có dấu hiệu bất thường cần đi khám ngay để có hướng điều trị phù hợp.