Mất răng bao lâu thì bị tiêu xương hàm? Giải đáp chuyên gia

Mất răng là nỗi lo thường trực của nhiều người. Bên cạnh vấn đề thẩm mỹ và ăn nhai khó khăn, mất răng còn dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tiêu xương hàm. Đây là tình trạng xương hàm bị mất dần theo thời gian do thiếu sự kích thích của răng. Vậy mất răng bao lâu thì có nguy cơ bị tiêu xương hàm? Để giải đáp thắc mắc này, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

MỤC LỤC

Theo các chuyên gia nha khoa, sau khi mất răng khoảng 12 tháng, xương hàm mới bắt đầu có biểu hiện bị teo dần. Tốc độ tiêu xương càng nhanh nếu mất nhiều răng cùng lúc, đặc biệt là răng hàm. Tiêu xương kéo dài sẽ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, răng lung lay, đau nhức khi ăn…

Chính vì vậy, nếu bạn đang lo lắng không biết mất răng bao lâu sẽ bị ảnh hưởng đến xương hàm, hãy đọc ngay bài viết sau đây. Bài viết sẽ cung cấp những thông tin hữu ích về nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng của bệnh tiêu xương hàm do mất răng gây ra. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn có cách phòng tránh và xử lý kịp thời tình trạng tiêu xương răng.

Tiêu xương hàm (Tiêu xương răng) là gì?

Tiêu xương hàm hay còn gọi là tiêu xương răng là tình trạng xương ở vùng hàm dưới và hàm trên dần bị mất đi theo thời gian do không có sự kích thích của răng. Đây là một bệnh lý khá phổ biến ở những người đã bị mất răng.

Cụ thể, xương hàm bao gồm 2 phần chính là xương hàm dưới và xương hàm trên. Trong quá trình vận động nhai thức ăn hàng ngày, xương hàm sẽ chịu lực tác động và được kích thích để tái tạo. Nhờ đó, khối lượng và kích thước xương được duy trì.

Tuy nhiên, khi bị mất răng, xương hàm sẽ không còn chịu lực kích thích hàng ngày nữa. Do đó, lâu dần xương sẽ bị teo lại và mất dần khối lượng do tình trạng hấp thu xương chiếm ưu thế. Nếu tình trạng này cứ tiếp diễn mà không được can thiệp, xương hàm sẽ trở nên mỏng manh và dễ gãy vỡ.

Nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến tiêu xương hàm là do mất răng. Các nguyên nhân khác có thể kể đến như mắc các bệnh lý về xương, thiếu hụt dinh dưỡng, tai nạn chấn thương mặt,…

Triệu chứng điển hình của tiêu xương hàm bao gồm: răng bị lung lay, nướu bị tụt xuống, xương nhạy cảm và đau khi va chạm, khuôn mặt bị biến dạng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh tiêu xương hàm

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tiêu xương ở hàm, trong đó phổ biến nhất là do mất răng. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khác gây ra tiêu xương hàm bao gồm:

Tiêu xương hàm do mất răng

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng tiêu xương hàm. Khi thiếu hụt răng, xương hàm sẽ bị thiếu sự kích thích khi nhai nên dần bị mất đi khối lượng do quá trình hấp thu xương chiếm ưu thế. Mức độ mất xương sẽ nhanh hay chậm tùy thuộc vào việc mất một hay nhiều răng cũng như vị trí răng bị mất.

Tiêu xương răng do viêm nha chu

Viêm nha chu kéo dài làm cho xương hàm bị viêm nhiễm, hoại tử và mất dần theo thời gian. Ngoài ra, viêm nha chu cũng có thể làm cho răng bị lung lay và rụng sớm, từ đó làm tăng tốc độ mất xương hàm.

Tiêu xương hàm do mang hàm giả tháo lắp, cầu răng sứ

Mang hàm giả hoặc cầu răng không vừa vặn sẽ khiến lực nhai bị phân bố không đều lên xương hàm. Điều này khiến cho xương hàm bị tổn thương và mất dần theo thời gian.

Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác cũng có thể dẫn đến tình trạng tiêu xương hàm như:

Thiếu hụt hoặc dư thừa hormone tuyến giáp: Suy giáp hoặc cường giáp làm rối loạn quá trình trao đổi chất và hấp thu canxi của cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến quá trình tái tạo xương.
Thiếu hụt vitamin và khoáng chất: Thiếu vitamin D, canxi, photpho… sẽ làm suy yếu cấu trúc xương, khiến xương dễ bị teo lại và mất khối lượng.
Chấn thương vùng mặt: Trauma hoặc tai nạn mặt có thể làm tổn thương và yếu đi kết cấu xương hàm. Từ đó xương dễ bị tiêu hao nhanh hơn.
Các bệnh lý toàn thân: Những bệnh về xương khớp như loãng xương, cường PTH, bệnh thận mãn… đều có thể ảnh hưởng xấu đến sự hình thành và duy trì khối lượng xương.
Lão hóa: Tuổi càng cao thì quá trình trao đổi chất và tái tạo xương càng chậm, nguy cơ mắc bệnh xương khớp cũng tăng theo.

Như vậy, ngoài nguyên nhân chính là mất răng, còn rất nhiều yếu tố khác có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiêu xương ở hàm do ảnh hưởng đến sức khỏe xương. Vì thế, cần khám sức khỏe tổng quát để phát hiện và kiểm soát các bệnh lý liên quan nhằm phòng tránh tiêu xương hiệu quả.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tiêu xương ở hàm, trong đó phổ biến nhất là do mất răng

Dấu hiệu tiêu xương răng

Khi bị tiêu xương hàm, bệnh nhân sẽ có một số dấu hiệu điển hình sau:

Răng bị lung lay, lỏng lẻo: Do xương hỗ trợ bị mất dần nên răng sẽ trở nên lung lay và không còn chắc chắn như trước. Khi ăn hoặc cắn, răng sẽ có cảm giác lắc lư và ít chắc khít hơn.
Khoảng cách giữa các răng tăng dần: Khi xương bị mất đi, khoảng trống giữa các răng sẽ dần được lớn hơn do răng bị lỏng và lệch vị trí. Người bệnh cảm nhận như đang thiếu răng so với bình thường.
Nướu răng bị tụt xuống: Nướu không còn được nâng đỡ nên sẽ dần tụt xuống, lộ ra phần rễ và chân răng. Tình trạng này gây đau, dễ viêm nhiễm và làm mất thẩm mỹ.
Xương hàm nhạy cảm và đau khi va chạm: Do xương bị mất dần và yếu đi nên sẽ rất nhạy cảm và gây đau khi bị va đập nhẹ.
Khuôn mặt bị lệch lạc, mất thẩm mỹ: Hàm dưới hoặc trên bị phân mất xương sẽ dẫn tới khuôn mặt bị lệch, mất đối xứng và kém thẩm mỹ.

Nhận biết sớm các dấu hiệu này sẽ giúp bạn có biện pháp ngăn chặn và điều trị bệnh tiêu xương hàm hiệu quả.

Các dạng tiêu xương hàm

Tiêu xương hàm là tình trạng xương hàm bị mất dần theo thời gian do không còn sự kích thích của răng. Tùy thuộc vào vị trí và mức độ mất xương mà tiêu xương hàm được chia làm các dạng sau:

Tiêu xương theo chiều ngang

Đây là dạng phổ biến nhất của tiêu xương hàm. Xương sẽ bị mất dần theo chiều rộng từ bên này sang bên kia của hàm. Khoảng cách giữa hàm trái và hàm phải bị thu hẹp lại, kích thước vòm miệng giảm sút. Người bệnh sẽ cảm thấy không gian trong miệng bị chật hẹp, khó khăn khi nhai và nuốt.

Tiêu xương theo chiều dọc

Xương hàm bị teo nhỏ đi theo chiều cao từ trên xuống dưới. Điều này khiến gương mặt bị biến dạng, mất đi đường nét góc cạnh. Hàm dưới có thể bị lệch so với hàm trên, mất đi tính đối xứng.

Tiêu xương vách ngăn giữa các răng

Xương nằm giữa kẽ răng bị mất dần khiến khoảng cách giữa các răng ngày càng rộng ra, có cảm giác thiếu răng. Răng dễ bị lỏng lẻo và lung lay.

Tiêu xương chân răng

Phần xương bám rễ ở chân răng cũng bị ảnh hưởng và mất mát khi thiếu răng. Điều này khiến răng mất đi sự hỗ trợ và dễ lung lay, rụng premature.

Nhận biết chính xác các dạng tiêu xương sẽ giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, hiệu quả để phục hồi lại xương hàm.

Mất răng bao lâu thì bị tiêu xương hàm?

Thời gian xuất hiện tiêu xương hàm sau khi bị mất răng phụ thuộc vào nhiều yếu tố và có sự khác biệt giữa các trường hợp:

Với người bình thường khỏe mạnh, thông thường phải sau 12-18 tháng kể từ khi mất răng, xương hàm mới bắt đầu có dấu hiệu bị teo nhỏ dần.
Người cao tuổi, có bệnh lý nền về xương khớp, sức đề kháng kém thì quá trình tiêu xương diễn ra sớm và nhanh hơn. Có trường hợp chỉ cần 6-8 tháng sau khi mất răng đã thấy xương bị mất dần đáng kể.

Nếu mất 1 hoặc 2 răng cạnh nhau thì tiêu xương diễn ra từ từ. Nhưng nếu mất 3 răng trở lên liên tiếp nhau thì tiêu xương diễn ra rất nhanh chóng. Mất răng ở khu vực hàm, nhất là hàm sau có tốc độ tiêu xương nhanh hơn so với mất răng ở hàm trước.

Nếu xương hàm đã bị suy yếu từ trước thì tiêu xương sau này khi mất răng diễn ra càng sớm và mạnh.

Chế độ dinh dưỡng thiếu hụt canxi, vitamin D lâu dài cũng làm tăng nguy cơ tiêu xương răng nhanh chóng.

Như vậy, tùy từng trường hợp mà thời gian xuất hiện tiêu xương răng sau khi mất răng sẽ khác nhau. Tốt nhất nên có biện pháp thay thế răng sớm để tránh tình trạng này.

Sau 12-18 tháng kể từ khi mất răng, xương hàm mới bắt đầu bị teo nhỏ dần

Những biến chứng khi bị tiêu xương hàm

Khi để xương hàm bị tiêu xương kéo dài mà không điều trị sẽ dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm như:

Tụt nướu

Đây là biến chứng thường gặp nhất. Khi xương hàm bị mất dần, nướu sẽ không còn được nâng đỡ và dần bị tụt xuống, lộ ra phần rễ và chân răng. Tụt nướu gây đau nhức, chảy máu khi đánh răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm nướu và xương.

Răng lệch lạc

Do xương hàm bị suy yếu nên các răng sẽ dần lung lay và di chuyển ra khỏi vị trí ban đầu. Thường thấy răng cửa bị lệch về phía trước, gây mất thẩm mỹ và va chạm với răng đối diện.

Kích thước hàm bị thay đổi

Khi xương hàm bị mất dần do tiêu xương, kích thước và hình dạng của hàm sẽ bị biến đổi rõ rệt: Hàm dưới và hàm trên đều bị thu hẹp lại, cả về chiều rộng và chiều cao khiến gương mặt bị teo nhọn đi, mất đi đường nét. Khoảng cách giữa 2 hàm bị thu hẹp khiến vòm miệng trở nên chật hẹp, ảnh hưởng đến việc nói năng, ăn uống. Mặt dưới của hàm trên có thể lồi ra phía trước so với hàm dưới, làm mất đi sự đối xứng và tính thẩm mỹ của khuôn mặt.

Tiêu xương hàm gây mất thẩm mỹ khuôn mặt

Răng bị lung lay

Khi xương hàm bị mất dần, các răng sẽ không còn được giữ chặt chắn như trước: Răng dễ bị lung lay, lắc lư khi ăn nhai. Khoảng cách giữa các răng có xu hướng lớn dần. Răng mất dần sự ổn định, dễ bị động chạm và đau khi ăn, uống. Nguy cơ răng bị lỏng và rụng sớm tăng cao gấp nhiều lần.

Suy giảm chức năng ăn nhai

Răng không còn khả năng cắn, nhai tốt nữa do lung lay và đau nhức. Người bệnh phải tránh các thức ăn cứng, sợi. Quá trình ăn uống gặp nhiều khó khăn, không còn khoái khẩu cảm như trước. Thức ăn dễ bị vướng vào kẽ răng. Chế độ dinh dưỡng bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dễ bị suy dinh dưỡng, thiếu hụt các chất.

Ngoài ra, tiêu xương hàm còn có thể dẫn đến viêm nướu mãn tính, nhiễm trùng hàm, thậm chí là gãy xương hàm nếu không được điều trị kịp thời.

Còn chân răng có bị tiêu xương không?

Chân răng là phần xương bám rễ nằm bao quanh răng, cũng chịu ảnh hưởng của quá trình tiêu xương khi mất răng. Tuy nhiên, mức độ và tốc độ tiêu xương ở chân răng thường nhẹ và chậm hơn so với xương hàm.

Cụ thể:

Khi mất răng, chân răng cũng bị mất đi sự kích thích do lực nhai nên sẽ xuất hiện tình trạng mất xương. Tuy nhiên, tốc độ mất xương ở chân răng chậm hơn so với xương hàm.
Lý do là vì chân răng có cấu trúc giống xương đặc hơn xương hàm, ít tủy xương hơn nên quá trình hủy xương diễn ra chậm hơn.
Mức độ tiêu xương cũng nhẹ hơn ở chân răng, thường dừng lại ở giai đoạn ban đầu và không lan rộng ra xung quanh như ở xương hàm.
Tuy nhiên, nếu để lâu năm không điều trị, chân răng vẫn có thể bị tiêu hủy hoàn toàn cùng với rễ răng.

Như vậy, mặc dù chậm và nhẹ hơn nhưng chân răng vẫn chịu ảnh hưởng của quá trình tiêu xương khi mất răng. Do đó, cần điều trị sớm để bảo vệ chân răng lẫn xương hàm khỏi bị mất mát.

Tiêu xương răng có nguy hiểm không?

Mặc dù tiêu xương răng không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, đây vẫn được xem là tình trạng bệnh lý nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Cụ thể:

Tiêu xương kéo dài khiến xương hàm bị mỏng manh và dễ gãy vỡ hơn khi chịu lực va đập, có thể dẫn đến gãy xương hàm nặng.
Lộ ra những khoảng trống xương là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng. Các bệnh viêm nướu, viêm tủy, thậm chí viêm xương hàm mãn tính có thể xảy ra.
Khi lộ ra bề mặt răng, răng dễ bị sâu hơn do tiếp xúc trực tiếp với axit và vi khuẩn trong miệng.
Răng không được giữ chặt, dễ lung lay và rụng sớm. Người bệnh có thể bị mất nhiều răng trong thời gian ngắn.
Gây biến dạng khuôn mặt, làm mất tính thẩm mỹ và tự tin khi giao tiếp.

Như vậy, tiêu xương răng gây ra vô số biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Do đó, nếu phát hiện có dấu hiệu bất thường, người bệnh cần đi khám ngay để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Tiêu xương răng có tác động gì đến quá trình cấy Implant?

Tiêu xương răng sẽ có những tác động xấu đến quá trình cấy ghép Implant như sau:

Răng không được khỏe mạnh sau cấy ghép

Khi xương hàm bị suy yếu, mất dần khối lượng do tiêu xương thì implant sau khi được cấy vào sẽ không được giữ chặt. Implant có nguy cơ bị lỏng lẻo và dịch chuyển ra khỏi vị trí ban đầu sau một thời gian sử dụng do không được neo chặt.

Phải kết hợp phẫu thuật ghép xương, ghép màng xương

Để cấy implant vào vùng xương hàm bị tiêu cần tiến hành thêm các phẫu thuật ghép xương hoặc ghép màng để tăng thêm khối lượng xương. Những phẫu thuật này nhằm tạo nên khối xương đủ độ chắc khỏe để giữ chặt implant.

Nguy cơ đào thải và thất bại của implant cao hơn

Khi xương hàm bị suy yếu, cấu trúc giữ implant kém chắc chắn nên nguy cơ bị đào thải và lỏng ra ngoài sau khi cấy rất cao. Tỷ lệ implant bị thất bại vì lý do này khá phổ biến.

Như vậy, để đảm bảo quá trình cấy ghép implant đạt hiệu quả cao, người bệnh cần điều trị triệt để tình trạng tiêu xương trước khi tiến hành cấy implant. Điều này sẽ tối ưu hóa kết quả điều trị và tránh lãng phí chi phí.

Cách chữa và phòng tránh tiêu xương răng như thế nào?

Để ngăn ngừa và hạn chế tình trạng tiêu xương răng, các bác sĩ khuyến cáo nên thực hiện các biện pháp sau:

Chữa trị sớm các bệnh lý nha chu như viêm nha chu, viêm nướu, sâu răng… không để các bệnh kéo dài gây tổn thương xương.
Đeo hàm giả tháo lắp ngay sau khi bị mất răng để duy trì kích thước và khối lượng xương. Hàm giả sẽ thay thế được phần nào chức năng nhai của răng tự nhiên, giúp kích thích xương.
Thường xuyên vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đánh răng đúng cách và đều đặn để loại bỏ mảng bám và ngăn ngừa viêm nha chu.
Bổ sung đủ canxi, vitamin D và các khoáng chất cần thiết khác thông qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày để duy trì sức khỏe xương.
Điều trị triệt để các bệnh nội khoa có thể gây ảnh hưởng xấu tới xương như tuyến giáp, thận, xương khớp.
Đối với trường hợp đã bị tiêu xương, cần áp dụng các biện pháp can thiệp điều trị như ghép xương, cấy implant, kích thích tái tạo xương…
Khám răng định kỳ 6 tháng/lần để theo dõi tình trạng răng miệng và phát hiện sớm các dấu hiệu tiêu xương.

Việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời sẽ giúp phòng tránh và hạn chế tối đa tình trạng tiêu xương gây hại cho răng và xương hàm.

Kết luận

Tóm lại, tiêu xương hàm là tình trạng xương hàm bị mất dần theo thời gian do thiếu sự kích thích của răng. Đây là biến chứng thường gặp ở người bị mất răng, đặc biệt nếu không được can thiệp kịp thời. Tùy thuộc vào từng trường hợp mà thời gian xuất hiện tiêu xương răng sau khi mất răng có sự khác biệt.

Tuy nhiên, để phòng ngừa tiêu xương, người bệnh nên sử dụng răng giả hoặc implant để thay thế cho răng bị mất càng sớm càng tốt. Đồng thời, thăm khám định kỳ ít nhất 6 tháng/lần để theo dõi tình trạng và điều trị kịp thời nếu phát hiện tiêu xương. Chúc các bạn luôn có hàm răng khỏe mạnh!

Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.