Nổi mụn nước trong miệng là gì? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Mụn nước là một tình trạng phổ biến ở trẻ em và người lớn, đặc biệt là vào mùa hè khi thời tiết nóng ẩm. Mụn nước thường xuất hiện ở da, tuy nhiên cũng có thể xuất hiện ở miệng. Vậy nổi mụn nước trong miệng là gì? Nguyên nhân và cách điều trị thế nào cho hiệu quả? Hãy cùng Emedic Dental tìm hiểu ngay sau đây nhé!

Nổi mụn trong miệng là bệnh gì?

Mụn nước trong miệng là tình trạng xuất hiện các nốt sưng nhỏ chứa đầy dịch ở các vùng niêm mạc trong miệng như môi, lưỡi, nướu, má, vòm họng.

Về hình dạng: Mụn nước thường có kích thước nhỏ từ 2-4mm, mọc thành từng cụm hoặc rải rác. Mỗi nốt mụn chứa đầy dịch trong suốt hoặc vàng nhạt bên trong.
Về triệu chứng: Khi sờ vào các nốt mụn, bệnh nhân sẽ cảm thấy căng cứng, đau nhức và rát bỏng khó chịu. Nhiều trường hợp cảm thấy đau rát khi nói, ăn uống.
Về diễn biến: Mụn nước có thể vỡ ra, chảy dịch và để lại các vết loét nhỏ đau đớn trên niêm mạc. Nếu tình trạng kéo dài hoặc không được điều trị kịp thời, các vết loét có thể lan rộng, gây viêm nhiễm và ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng ăn nói của bệnh nhân.

Nguyên nhân nổi mụn nước trong miệng

Mụn nước trong miệng là tình trạng khá phổ biến, ước tính khoảng 20-40% dân số từng mắc phải ít nhất một lần trong đời. Đây là căn bệnh gây ra nhiều đau đớn và khó chịu cho người bệnh. Vì vậy, việc tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh là rất quan trọng, giúp chúng ta có cách phòng tránh và điều trị hiệu quả.

Theo các nghiên cứu, nguyên nhân dẫn đến mụn nước trong miệng khá phức tạp và đa dạng. Có rất nhiều yếu tố có thể góp phần gây ra tình trạng này. Cơ bản có thể chia ra các nhóm nguyên nhân chính sau:

Nhiễm vi khuẩn

Vi khuẩn HP: Đây là loại vi khuẩn gram âm, thường xâm nhập vào niêm mạc dạ dày và gây viêm loét. Ngoài ra, HP còn có khả năng gây bệnh ở các vùng khác trong cơ thể như mũi, họng và miệng. Theo các nghiên cứu, 40-60% trường hợp mụn nước miệng ở trẻ em có liên quan tới vi khuẩn HP.
Vi khuẩn gây bệnh lở miệng: Đây là nhóm vi khuẩn kỵ khí có khả năng phá hủy mô miệng, gây loét và mụn nước đau đớn. Các loài vi khuẩn thường gặp gồm Fusobacterium, Peptostreptococcus, Prevotella.
Một số vi khuẩn khác như Streptococcus, Staphylococcus aureus cũng có thể xâm nhập vào vết thương hở trong miệng và gây mụn nước.

Nhiễm virus

Virus Herpes Simplex (HSV): Đây là căn nguyên phổ biến nhất gây nên mụn nước miệng, chiếm tới 70-80% các trường hợp. Trong đó, HSV type 1 thường gây mụn nước ở miệng, còn HSV type 2 gây mụn nước ở bộ phận sinh dục.
Virus Varicella Zoster: là loại virus gây bệnh thủy đậu. Sau khi khỏi bệnh, virus có thể ngủ yên trong các tế bào thần kinh và tái hoạt động gây mụn nước khi cơ thể bị suy giảm miễn dịch.
Virus Coxsackie, Cytomegalovirus, virus Epstein Barr… cũng đều có thể gây mụn nước miệng.

Rối loạn nội tiết

Người bị các bệnh lý về nội tiết như suy giáp, tiểu đường, rối loạn nội tiết tố… thường có nguy cơ mắc mụn nước miệng cao hơn người bình thường. Điều này có thể do sự thay đổi nội tiết tố làm giảm sức đề kháng của cơ thể.

Stress

Tình trạng căng thẳng kéo dài khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng, tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus tấn công và phát triển. Do đó, người hay stress, lo âu, mệt mỏi thường dễ mắc mụn nước hơn.

Chấn thương vùng miệng

Các tổn thương do cắn, đánh răng quá mạnh, dùng dụng cụ vệ sinh răng miệng không đúng cách… có thể làm tổn hại lớp niêm mạc miệng. Từ đây, các vi khuẩn có hại sẽ xâm nhập vào cơ thể gây bệnh.

Dị ứng thực phẩm

Một số người bị dị ứng với các loại thực phẩm như hải sản, trứng, sữa… Khi ăn các loại thực phẩm này có thể gây phản ứng dị ứng ở miệng, hình thành mụn nước.

Như vậy, nguyên nhân gây mụn nước miệng rất đa dạng, phức tạp. Để xác định chính xác nguyên nhân, bệnh nhân cần được khám và làm các xét nghiệm cận lâm sàng. Qua đó, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với từng người.

Thế nào là nổi mụn nước trong miệng?

Mụn nước trong miệng là tình trạng khá phổ biến, song nhiều người lại nhầm lẫn giữa mụn nước với một số bệnh lý khác có biểu hiện tương tự như lở loét, chấn thương, u lành tính… Do đó, việc nhận biết chính xác các dấu hiệu đặc trưng của bệnh là rất quan trọng.

Để phân biệt chính xác mụn nước miệng, người bệnh cần chú ý tới các đặc điểm về hình thái, vị trí, mức độ đau đớn và diễn biến của tổn thương. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết đặc trưng khi nổi mụn nước trong miệng mà bạn cần lưu tâm.

Về hình thái

Xuất hiện các nốt sưng nhỏ, kích thước từ 2-4mm trên bề mặt niêm mạc miệng.
Các nốt mụn thường mọc thành từng cụm hoặc rải rác, có thể xuất hiện ở môi, lưỡi, nướu, má, vòm miệng, cổ họng.
Mỗi nốt sưng chứa đầy dịch trong suốt hoặc hơi vàng. Khi vỡ ra, dịch có thể chảy ra ngoài.
Kích thước mụn thường nhỏ dưới 5mm. Nếu lớn hơn cần nghĩ đến các nguyên nhân nghiêm trọng hơn.

Các triệu chứng đi kèm

Sờ vào các nốt mụn cảm giác căng cứng, đau rát và nóng.
Các vùng xung quanh mụn nước có thể sưng tấy, viêm đỏ.
Miệng cảm giác khô rát, nuốt và nói năng gặp khó khăn, đau đớn.
Các hạch bạch huyết ở cổ, hàm, sau tai có thể sưng to, đau nhức.
Khi mụn vỡ ra, để lại vết loét nhỏ, làm lan rộng vùng tổn thương và rất đau đớn.
Người bệnh có thể sốt nhẹ, mệt mỏi kèm theo tình trạng nổi mụn nước trong miệng.

Như vậy, nếu thấy xuất hiện các triệu chứng trên, bệnh nhân cần nghĩ ngay đến khả năng mắc mụn nước miệng. Điều này giúp phát hiện và điều trị bệnh sớm, hạn chế các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Cách chữa mụn nước trong miệng tại nhà

Khi mới nổi mụn nước trong miệng, bạn có thể áp dụng một số biện pháp điều trị tại nhà sau:

Rửa miệng bằng nước muối sinh lý

Pha loãng nước muối sinh lý ấm, khuấy đều rồi dùng để súc miệng nhẹ nhàng. Nên súc miệng sau khi ăn và trước khi đi ngủ.
Tính kháng khuẩn của nước muối giúp làm sạch miệng, loại bỏ các vi khuẩn gây hại. Đồng thời, nước muối còn giúp làm dịu vết thương, giảm đau rát.

Súc miệng bằng baking soda

Hòa 1/2 thìa baking soda với 1 cốc nước ấm rồi súc miệng nhẹ nhàng.
Baking soda có tính kiềm, giúp trung hòa axit trong miệng, tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Đồng thời hỗ trợ làm lành vết loét nhanh chóng.

Dùng thuốc súc miệng chống viêm, kháng khuẩn

Các loại thuốc súc miệng như chlorhexidine, benzydamine, povidone iodine… đều có tác dụng kháng khuẩn mạnh.
Súc miệng đều đặn 2-3 lần/ngày giúp diệt trừ vi khuẩn gây bệnh, làm dịu các triệu chứng đau rát, viêm nhiễm.

Chườm lạnh

Dùng khăn lạnh hoặc túi đá chườm nhẹ nhàng lên vùng miệng bị mụn nước để giảm cảm giác đau rát.
Chườm lạnh giúp làm co mạch, hạn chế sưng viêm và lan rộng vùng da bị tổn thương.

Chế độ ăn uống khoa học

Người bị mụn nước trong miệng nên ăn uống mềm, tránh các thức ăn quá cứng, gây cọ xát vào vùng miệng bị tổn thương.
Hạn chế đồ ăn cay nóng, chua hoặc quá ngọt vì chúng có thể kích ứng và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm loét.
Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E, kẽm như rau xanh, hoa quả tươi… giúp tăng cường miễn dịch và hỗ trợ làm lành vết thương.
Uống đủ nước mỗi ngày, tránh để cơ thể bị mất nước do sốt cao, mệt mỏi. Nước ép hoa quả tươi cũng rất tốt cho người bị mụn nước miệng.
Ăn cháo, súp loãng dễ nuốt, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng giúp phục hồi nhanh vùng niêm mạc bị tổn thương.

Nếu tình trạng không thuyên giảm sau 7-10 ngày, cần đến thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được điều trị đúng cách.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ

Khi nổi mụn nước trong miệng, hầu hết các trường hợp đều có thể tự khỏi sau 1-2 tuần nếu được điều trị đúng cách. Tuy nhiên, trong một số trường hợp dưới đây, người bệnh cần nhất thiết phải đến gặp bác sĩ chuyên khoa để thăm khám và can thiệp kịp thời:

Mụn nước kéo dài trên 2 tuần mà không thuyên giảm, thậm chí còn lan rộng và tái phát nhiều lần. Đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nặng hoặc suy giảm miễn dịch.
Xuất hiện rất nhiều mụn nước trong miệng, có thể hàng chục nốt. Kèm theo đó là sốt cao, nhức đầu dữ dội hoặc hạch bạch huyết sưng to. Đây là biểu hiện của nhiễm trùng hệ thống, cần điều trị kháng sinh đúng cách.
Mụn nước kèm theo các biểu hiện bất thường khác như răng lung lay, nướu bị sưng đỏ, chảy máu, khó nuốt… có thể do bệnh lý nặng ở vùng miệng.
Người bệnh có tiền sử mắc các bệnh về miễn dịch, ung thư máu… cần được thăm khám để phát hiện sớm nguy cơ.
Trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc người già bị mụn nước miệng cũng cần được khám sớm để tránh biến chứng.
Các mụn có màu đen hoặc chứa mủ bất thường cũng là dấu hiệu cảnh báo cần được thăm khám gấp.

Như vậy, khi thấy có các biểu hiện bất thường, người bệnh không nên chủ quan mà cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và xử trí kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Một số lưu ý và biện pháp phòng ngừa mụn nước trong miệng

Để phòng tránh tái phát mụn nước trong miệng, người bệnh cần lưu ý một số biện pháp sau:

Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đúng cách: Đánh răng đúng cách 2 lần/ngày, dùng chỉ nha khoa để lấy sạch mảng bám và thức ăn dư thừa trong kẽ răng. Tránh đánh răng quá mạnh để không làm tổn thương niêm mạc miệng.
Chế độ ăn uống lành mạnh, đủ chất: Hạn chế đồ ăn cay nóng, quá ngọt, uống nhiều nước. Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E và khoáng chất.
Tăng cường sức đề kháng: Ngủ đủ giấc, tránh stress. Tập thể dục thể thao đều đặn.
Tránh dùng chung đồ dùng cá nhân: Không dùng chung khăn mặt, bát đũa, cốc uống nước với người bị mụn nước để tránh lây nhiễm.
Hạn chế tiếp xúc gần khi đang mắc bệnh: Giữ khoảng cách với những người xung quanh khi đang bị mụn nước để tránh lây lan.
Khám sức khỏe định kỳ: Đi khám định kỳ ít nhất 6 tháng/lần để phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề về răng miệng.
Dùng thuốc đúng liều và đủ chu kỳ: Nếu bác sĩ kê đơn thuốc, cần tuân thủ liều lượng và uống hết để diệt sạch virus/vi khuẩn.

Như vậy, phòng bệnh vẫn luôn tốt hơn chữa bệnh. Hy vọng với những chia sẻ trên, bạn có thể phòng tránh mụn nước tái phát hiệu quả.

Kết luận

Trên đây là những thông tin hữu ích về bệnh mụn nước trong miệng. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này cũng như cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn cụ thể. Các bạn có thể tham khảo các dịch vụ nha khoa chất lượng tại Nha khoa Emedic – địa chỉ uy tín với đội ngũ bác sĩ giỏi, cơ sở vật chất hiện đại. Chúc bạn luôn có một đôi môi hồng và nụ cười tươi trên môi!

Xem thêm: