Nhổ răng khôn bị sưng má phải làm sao? Nguyên nhân và cách khắc phục
Nhổ răng khôn bị sưng má, sưng mặt là tình trạng rất hay gặp sau phẫu thuật cạo vôi hàm và nhổ răng khôn. Đây được xem là phản ứng bình thường của cơ thể. Tuy nhiên, nhiều người vẫn lo lắng không biết cách xử lý đúng cách, lo sợ biến chứng có thể xảy ra. Vậy nguyên nhân và cách khắc phục, xử trí ra sao khi nhổ răng khôn bị sưng má? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây.
Nguyên nhân nhổ răng khôn bị sưng má
Sưng mặt, sưng má sau khi nhổ răng khôn là phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với vết thương. Cụ thể, quá trình viêm xảy ra như sau:
Khi răng bị nhổ, các mô xương, nướu bị tổn thương. Mặt khác, do vị trí sâu, quá trình nhổ răng khôn cũng có thể làm trầy xước niêm mạc má, gây xuất huyết vùng má.
Sau đó các mô bị tổn thương sẽ giải phóng ra nhiều chất trung gian viêm như: histamin, protease, leukotrien… Chúng kích thích mạch máu giãn nở, thành mạch thấm thành dịch. Từ đó các tế bào bạch cầu đến vùng viêm để phá hủy các tác nhân gây hại.
Kết quả, xuất hiện các biểu hiện sưng đỏ, nóng, đau tại vùng má xung quanh nơi nhổ răng. Đây chính là cơ chế tự vệ sinh lý của cơ thể nhằm loại bỏ tác nhân gây viêm nhiễm, phục hồi tổ chức.
Bên cạnh đó, còn một số nguyên nhân khác cũng có thể gây sưng má sau khi nhổ răng:
- Do kỹ thuật nhổ không đảm bảo (làm tổn thương nhiều mô hơn cần thiết)
- Cạo vôi quá mạnh tay, gây tổn thương mạch máu ở xương
- Vệ sinh miệng sau nhổ không kỹ, để thức ăn thừa gây nhiễm trùng
- Người bệnh không dùng thuốc theo đúng liều kê đơn
- Xảy ra biến chứng phản vệ do thuốc (sốt, phát ban, giảm tiểu cầu…)
- Có nhiễm khuẩn, nhiễm trùng ở khoang miệng sau phẫu thuật
Như vậy nguyên nhân dẫn tới sưng má sau nhổ răng khôn có thể do phản ứng bình thường của cơ thể lẫn yếu tố ngoại lai. Tuy nhiên, phần lớn trường hợp đều dễ kiểm soát, không để lại di chứng.
Tình trạng sưng mặt, sưng má sau nhổ răng khôn kéo dài trong bao lâu?
Sau khi nhổ răng khôn, tình trạng sưng mặt, sưng má là bình thường và thường kéo dài trong khoảng 3-7 ngày. Tùy vào mức độ tổn thương, cơ địa từng người mà thời gian sưng có thể nhanh hay chậm hơn.
Cụ thể, quá trình sưng thường trải qua các giai đoạn sau:
- Ngày 1-2: Là giai đoạn sưng nhiều nhất, sưng lan rộng ra cả nửa mặt. Lúc này, khuôn mặt có thể sưng vù, biến dạng do phù nề. Người bệnh có cảm giác căng, nặng nề vùng má.
- Ngày thứ 3-4: Sưng vẫn còn song mức độ đã giảm, tập trung vùng xung quanh vết mổ. Các triệu chứng đau, căng cũng giảm dần.
- Ngày 5-6: Sưng giảm rõ rệt, chỉ còn phù nhẹ ở vùng mổ. Các triệu chứng khác cũng thuyên giảm hoặc hết hẳn.
- Sau ngày thứ 7: Hết sưng hoàn toàn ở đa số người bệnh. Sang thương liền tốt, có thể sinh hoạt bình thường.
Tóm lại, sưng mặt sau nhổ răng thường kéo dài khoảng 3-7 ngày. Nếu quá 1 tuần vẫn sưng nhiều, kèm đau nhức dữ dội cần tái khám ngay để kiểm tra biến chứng. Lúc này có thể do nhiễm trùng hoặc áp-xe quanh hàm cần điều trị kịp thời.
Sưng má sau nhổ răng khôn có nguy hiểm không?
Theo cơ chế sinh lý bình thường của cơ thể, sưng má sau nhổ răng khôn thường không gây nguy hiểm nếu được xử trí đúng cách. Tuy nhiên, nếu kéo dài hoặc quá mức, tình trạng này tiềm ẩn một số biến chứng cần được chú ý:
Sưng lan rộng
Sưng lan rộng là một trong những biến chứng nguy hiểm có thể gặp phải nếu tình trạng sưng má sau nhổ răng khôn kéo dài mà không được điều trị đúng cách. Theo đó, do quá trình viêm nhiễm mãn tính, sưng sẽ mở rộng ra toàn bộ khuôn mặt, lan xuống vùng cổ và họng. Tình trạng này gây ra các biến chứng như khó thở do sưng hẹp đường thở, khó nuốt và khó nói do liệt cơ vòm họng, đau mặt dữ dội do chèn ép dây thần kinh. Nếu không được xử trí y tế kịp thời, sưng lan rộng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, đe doạ tính mạng người bệnh.
Viêm tắc tĩnh mạch thành mặt
Viêm tắc tĩnh mạch thành mặt là biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra nếu tình trạng sưng mặt kéo dài sau nhổ răng.
Cụ thể, do quá trình viêm nhiễm mạn tính, các tĩnh mạch máu nuôi da mặt bị viêm, dày lên. Từ đó xuất hiện các cục máu đông gây tắc nghẽn dòng chảy của máu.
Hậu quả là vùng da mặt bị thiếu máu nuôi dưỡng, thiếu oxy kéo dài dẫn tới tổn thương hoại tử. Lúc này, da mặt sẽ xuất hiện các vết loét đen, xám khó lành, để lại sẹo xấu.
Ngoài ra, tắc mạch còn khiến mô liên kết dưới da bị hoại tử, gây ra các đốm sần sùi, xơ cứng trên da mặt vĩnh viễn. Đặc biệt nếu tắc mạch kéo dài ra não có thể gây liệt, tử vong.
Do đó, nếu thấy dấu hiệu đau nhức vùng má, da mặt có vết lõm, hoại tử cần đưa ngay người bệnh đi bệnh viện chữa trị ngay.
Áp xe quanh hàm
Áp xe quanh hàm là biến chứng nguy hiểm thường gặp khi vết thương sau nhổ răng bị nhiễm trùng.
Theo đó, do vệ sinh răng miệng kém, vi khuẩn xâm nhập vào các mô xương, mô mềm quanh hàm bị tổn thương. Chúng phát triển mạnh và tiết ra các độc tố gây hoại tử mô xung quanh.
Kết quả, các mô bị chết, hoại tử và dịch mủ tích tụ thành túi áp-xe. Nếu không được điều trị, mủ sẽ phá vỡ ra ngoài hoặc lan rộng vào bên trong gây viêm nhiễm, hoại thư nguy hiểm.
Đặc biệt áp xe quanh hàm còn dễ lan lên não gây viêm màng não, tử vong nếu không phẫu thuật lấy mủ kịp thời.
Viêm tắc xoang hàm
Viêm tắc xoang hàm là biến chứng thường gặp nếu vết thương sau nhổ răng không được vệ sinh sạch sẽ. Cụ thể:
Sau khi nhổ răng, nếu thức ăn thừa không được loại bỏ triệt để, vi khuẩn sẽ phát triển mạnh và lan lên các xoang hàm phía trên. Chúng tiết ra các chất kích ứng gây viêm nhiễm niêm mạc xoang.
Do đó, lỗ thông xoang bị sưng phù nề, tiết dịch nhiều dẫn tới tắc nghẽn hoàn toàn ống dẫn xoang. Khi đó, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhức dữ dội vùng má, trán, sốt cao, chảy mủ mũi vàng đặc do xoang bị tổn thương, nhiễm trùng.
Tình trạng tắc xoang kéo dài sẽ khiến xương xoang bị hoại tử, thủng sang các khoang mũi, mắt gây biến chứng nặng nề. Do đó, nếu bị viêm xoang hàm, người bệnh cần đến bệnh viện để điều trị kháng sinh, nạo vét xoang ngay
Như vậy, tuy hiếm gặp nhưng sưng má quá mức sau nhổ răng vẫn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng. Vì thế, nếu thấy dấu hiệu bất thường cần đưa người bệnh tới bệnh viện ngay để tránh nguy hiểm.
Cách giảm sưng má sau nhổ răng khôn
Để giảm sưng nhanh chóng, ngăn ngừa nguy cơ biến chứng, người bệnh cần thực hiện một số biện pháp xử trí vết thương sau nhổ răng cẩn thận:
Chườm đá lạnh
Chườm đá lạnh là một trong những biện pháp đơn giản, hiệu quả để giảm sưng nhanh chóng sau khi nhổ răng khôn. Cụ thể:
- Cách thực hiện: Dùng túi đá hoặc khăn quấn đá, đắp lên vùng má bị sưng. Kiêng để trực tiếp lên da, nên ngăn cách bằng lớp vải mỏng.
- Cơ chế tác động: Lạnh giúp giãn các mạch máu bị phù nề, giảm lượng máu và dịch lưu thông đến vùng tổn thương. Nhờ đó các triệu chứng sưng, đỏ, nóng giảm đi.
- Thời gian: Ngày 1-3 sau nhổ răng nên chườm đá liên tục, khoảng 20 phút/lần, mỗi 1-2 tiếng lặp lại. Các ngày tiếp theo tùy mức độ sưng mà chườm 1-2 lần/ngày.
- Lưu ý: Không nên chườm quá lạnh gây bỏng da. Kiêng chườm trực tiếp lên vết thương hở.
Như vậy, sử dụng đúng cách chườm đá sẽ giúp giảm sưng sau nhổ răng một cách hiệu quả, an toàn.
Chườm ấm
Chườm ấm là biện pháp bổ trợ hiệu quả sau khi sử dụng chườm đá để xử trí sưng nề sau nhổ răng.
- Cách thực hiện: Dùng khăn hoặc túi chườm ấm 37-40 độ C, đắp lên vùng da mặt sưng đã được làm lạnh bằng đá trước đó.
- Cơ chế tác động: Nhiệt giúp cải thiện tuần hoàn máu tới vùng bị tổn thương, tăng lưu lượng máu và oxy nuôi các tổ chức, hỗ trợ quá trình lành vết thương.
- Thời gian: Thực hiện trong 20 phút, 2 lần/ngày vào buổi sáng và tối. Kiên trì trong 3-5 ngày đầu sau nhổ răng hoặc cho đến khi hết sưng.
- Lưu ý: Chườm ở nhiệt độ thích hợp 37-40 độ C, không để quá nóng dễ gây bỏng. Kiêng chườm trực tiếp lên da bị tổn thương.
Kết hợp chườm nóng và lạnh sẽ giúp cải thiện sưng nhanh chóng, an toàn sau khi nhổ răng.
Súc miệng bằng nước muối ấm
Súc miệng bằng nước muối sinh lý ấm là biện pháp hữu hiệu để làm sạch, sát khuẩn vết thương sau nhổ răng, giúp vết thương mau lành và phục hồi.
- Cách thực hiện: Hòa tan 1 muỗng cà phê muối tinh khiết trong cốc nước ấm khoảng 40 độ C. Dùng cốc hoặc ống hút để súc miệng nhẹ nhàng, không được chà xát mạnh.
- Thời gian: Làm sạch khoang miệng bằng dung dịch nước muối ấm 2 đến 3 lần mỗi ngày. Duy trì liên tục trong 5-7 ngày hoặc cho tới khi vết thương hoàn toàn lành miệng.
- Lưu ý: Súc nhẹ nhàng để tránh đau, không gây chảy máu vết thương. Nước muối nên ấm khoảng 40 độ C, không sử dụng nước quá nóng.
Súc họng bằng nước muối theo đúng cách sẽ giúp se khít vết thương, ngăn ngừa viêm nhiễm rất hiệu quả, an toàn.
Dùng thuốc đúng theo chỉ định
Sau khi nhổ răng khôn, việc sử dụng thuốc theo đúng liều lượng và thời gian quy định sẽ giúp hỗ trợ điều trị và phục hồi nhanh chóng.
Các loại thuốc thường dùng bao gồm:
- Thuốc kháng sinh: Ngăn ngừa viêm nhiễm khuẩn đường miệng, lan rộng
- Thuốc giảm đau, hạ sốt: Giảm các triệu chứng đau nhức, sốt
- Thuốc chống viêm: Hỗ trợ làm giảm tình trạng sưng, phù nề
Liều lượng và cách dùng:
- Nên uống theo đúng liều lượng và định kỳ mà bác sĩ chỉ định
- Kiên trì đủ động thuốc kê đơn, thường trong 5-7 ngày hoặc cho đến khi hết triệu chứng
Đây là yếu tố quan trọng giúp thuốc phát huy tác dụng, xử lý triệt để tình trạng sưng, đau và nhiễm trùng sau nhổ răng.
Chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý
Chế độ ăn uống và sinh hoạt điều độ sau nhổ răng sẽ giúp ổn định và phục hồi nhanh chóng vết thương. Một số lưu ý cụ thể:
Chế độ ăn:
- 3-5 ngày đầu nên ăn nhạt, chế độ mềm, lỏng giàu dinh dưỡng
- Tránh các món nóng, cay gây kích ứng vết thương
- Kiêng đồ chua, cứng, dính, xơ… dễ gây đau, chảy máu
Sinh hoạt:
- Nghỉ ngơi nhiều hơn, tránh hoạt động thể chất mạnh
- Tránh tiếp xúc với tác nhân gây ô nhiễm, bụi bặm
- Ngủ đủ giấc, không thức khuya để bảo đảm sức khỏe
Như vậy, chế độ sinh hoạt lành mạnh, hợp lý sẽ hỗ trợ rất tốt cho quá trình hồi phục sau phẫu thuật.
Vệ sinh răng miệng đúng cách
Vệ sinh răng miệng đúng cách sau khi nhổ răng khôn giúp loại bỏ các mảnh vụn thức ăn, ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng vết thương. Cụ thể:
- Nhẹ nhàng đánh răng bằng bàn chải mềm, không chà xát mạnh vào vùng nhổ răng
- Ngày đầu tiên sau nhổ răng chỉ nên súc miệng bằng nước muối, từ ngày thứ 2 trở đi mới đánh răng nhẹ
- Súc họng sâu bằng nước sát trùng ít nhất 2 lần/ngày để loại bỏ mảnh vụn thức ăn
- Không nên đánh răng trực tiếp lên vùng nhổ trong 3-5 ngày đầu tiên để tránh gây đau, chảy máu.
Việc vệ sinh răng miệng cẩn thận, đúng cách là vô cùng quan trọng, giúp phục hồi nhanh chóng và ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng sau nhổ răng.
Tái khám theo lịch hẹn
Sau khi nhổ răng khôn, tái khám định kỳ theo lịch hẹn của nha sĩ là vô cùng quan trọng. Điều này giúp:
- Theo dõi quá trình lành vết thương: nha sĩ sẽ kiểm tra tình trạng vết nhổ có lành tốt không, có biểu hiện bất thường nào như chảy máu, đau nhức bất thường…
- Phát hiện và xử lý sớm nguy cơ biến chứng: nếu vết nhổ không lành tốt, có dấu hiệu nhiễm trùng, hoại tử… thì bác sĩ sẽ có hướng xử trí phù hợp
- Trả lời mọi thắc mắc của người bệnh: giải đáp các câu hỏi, lo lắng của bạn để đảm bảo điều trị hiệu quả nhất.
Do đó, sưng má sau nhổ răng khôn là điều bình thường. Tuy nhiên, cần xử trí đúng cách để ngăn chặn biến chứng nguy hiểm. Hy vọng với những chia sẻ trên đây, bạn đọc sẽ biết cách xử lý khi gặp phải tình trạng tương tự.
Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.