Sưng nướu răng khôn: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Răng khôn là răng cuối cùng mọc ra ở hàm trên và hàm dưới. Do vị trí sâu bên trong xương hàm, quá trình mọc răng khôn thường gây ra tình trạng sưng đau nướu, ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt và sức khỏe. Tuy nhiên, nếu xử lý đúng cách, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát tình trạng này. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị sưng nướu do răng khôn gây ra nhé!

Triệu chứng sưng nướu răng khôn là gì? Dấu hiệu nhận biết cụ thể

Khi răng khôn bắt đầu mọc ra, chúng sẽ đẩy lên phía trên và tạo áp lực lên phần xương hàm và nướu bao phủ phía trên răng khôn. Sức ép này khiến nướu bị kích ứng, viêm nhiễm dẫn đến tình trạng sưng đỏ, phù nề.

Các dấu hiệu cảnh báo sưng nướu răng khôn:

• Vùng nướu xung quanh răng khôn sưng phù, đỏ hơn so với các vùng nướu khác trong khoang miệng. Có thể sưng nề cục bộ hoặc sưng vùng rộng.
• Khi ăn uống, đánh răng, súc miệng sẽ cảm thấy đau nhức dữ dội tại vùng nướu sưng. Đau âm ỉ kéo dài cả khi không làm gì tác động đến vùng đó.
• Nướu dễ chảy máu, chảy máu nhiều hơn bình thường khi đánh răng. Thậm chí có thể bắt gặp tình trạng chảy máu tự phát mà không cần va chạm gì.
• Thấy dịch nhầy, mủ đọng xung quanh nướu hoặc chảy ra khi ấn nhẹ lên nướu.
• Xuất hiện mùi hôi khó chịu từ miệng do vi khuẩn phát triển mạnh trong vùng nướu viêm nhiễm.
• Sốt nhẹ, cơ thể mệt mỏi do phản ứng của cơ thể trước tình trạng nhiễm trùng.
• Cảm giác khó chịu, đau nhức khi ăn uống, nhai, nuốt.
• Đau lan tỏa khắp vùng hàm, tai, đầu nếu tình trạng nặng.

Như vậy, nếu thấy xuất hiện các dấu hiệu trên, bạn cần đến gặp nha sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh gây biến chứng nguy hiểm.

Lý do mọc răng khôn gây sưng nướu là gì?

Răng khôn nằm sâu trong xương hàm, khi chúng bắt đầu mọc ra ngoài có thể gặp phải một số trở ngại như:

• Răng khôn mọc lệch hướng, không đúng vị trí bình thường trong hàm khiến chúng va chạm và đè lên phần xương, gây áp lực mạnh lên nướu. Điều này dễ dẫn tới tình trạng viêm nướu.
• Do bị nhiễm trùng: Các vi khuẩn như Streptococcus, Actinomyces, P.gingivalis,… tập trung đông đúc quanh răng đang mọc ra gây viêm nướu. Đặc biệt khi vệ sinh răng miệng kém, vi khuẩn phát triển nhanh gây bệnh.
• Tổn thương cơ học: Do đánh răng quá mạnh, sử dụng chỉ nha khoa không đúng cách làm tổn thương nướu, tạo cửa ngõ cho vi khuẩn xâm nhập.
• Răng bị sứt mẻ, vỡ làm lộ ra các mảnh ngà răng sắc nhọn, va đập vào nướu gây viêm nhiễm.
• Tắc nghẽn lỗ chân lông nướu: Do thức ăn thừa, cao răng bám dính vào gây tắc nghẽn không cho nướu huyết thông, từ đó viêm nhiễm.
• Một số bệnh lý như thiếu máu, suy giảm miễn dịch, rối loạn đông máu cũng làm tăng nguy cơ viêm nướu khi răng mọc.

Như vậy, để phòng tránh sưng nướu do răng khôn, cần đảm bảo vệ sinh răng miệng sạch sẽ, tránh các yếu tố gây viêm nhiễm, tổn thương nướu khi răng đang trong giai đoạn mọc. Đi khám định kỳ để được tư vấn xử lý kịp thời nếu răng mọc bất thường.

Triệu chứng nổi bật của sưng nướu răng khôn

Sưng nướu răng khôn là tình trạng khá phổ biến ở nhiều người, đặc biệt là trẻ em và thanh thiếu niên. Khi răng khôn mới mọc ra, chúng gây áp lực lên nướu và xương hàm, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm và sưng đau nướu. Tùy vào mức độ và diễn tiến của bệnh mà triệu chứng sưng nướu răng khôn có thể ở dạng cấp tính hoặc mãn tính. Dưới đây là một số triệu chứng nổi bật của sưng nướu răng khôn cấp tính và mãn tính.

Triệu chứng sưng nướu răng khôn cấp tính

Sưng nướu răng khôn cấp tính thường có diễn tiến nhanh với các triệu chứng rất rõ ràng:

• Đau nhức dữ dội, rát buốt vùng nướu sưng khi ăn uống, nói chuyện hay tiếp xúc với các kích thích. Cơn đau âm ỉ, nhức nhối kéo dài cả khi không làm gì tác động đến vùng đó.
• Nướu sưng phù rất rõ ràng, đỏ ửng, phình to. Có thể sưng nề lan rộng cả vùng hoặc sưng cục bộ tại nướu xung quanh răng khôn.
• Nướu dễ chảy máu, chảy máu nhiều hơn bình thường khi đánh răng hay chạm vào. Thậm chí chảy máu tự phát mà không cần va chạm gì.
• Sốt cao trên 38 độ C, rét run, cơ thể mệt mỏi do phản ứng viêm nhiễm mạnh.
• Các hạch bạch huyết dưới hàm, trên cổ sưng to, đau nhức khi sờ vào.
• Khó khăn khi mở miệng, nói chuyện, nuốt nước bọt và ăn uống. Thậm chí sưng nướu lan rộng ra cả vùng má, hàm.
• Từ nướu sưng có thể chảy ra dịch mủ, máu; có mùi hôi nồng do viêm nhiễm.
• Ăn uống và sinh hoạt bị ảnh hưởng nghiêm trọng do đau đớn.

Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng viêm có thể lan rộng ra các vùng xung quanh, thậm chí gây tổn thương đến xương hàm và các biến chứng nguy hiểm khác.

Dấu hiệu sưng nướu răng khôn mãn tính

Sưng nướu mãn tính thường nhẹ hơn cấp tính, triệu chứng kéo dài và ít rõ ràng hơn:

• Cảm giác đau nhức âm ỉ, kéo dài tại vùng nướu xung quanh răng khôn đang mọc. Đau tăng khi ăn thức ăn nóng, lạnh hoặc quá cứng.
• Nướu hơi sưng đỏ so với bình thường, có thể sưng nhẹ vùng hoặc sưng cục bộ quanh răng khôn. Tình trạng kéo dài nhiều ngày, nhiều tuần.
• Khi đánh răng, nướu dễ chảy máu hơn bình thường nhưng lượng máu ít và chảy ở một vài điểm nhỏ.
• Xuất hiện mùi hôi khó chịu từ miệng, nhất là vào buổi sáng khi thức dậy.
• Miệng thường xuyên cảm thấy khô, khó chịu do thiếu nước bọt.
• Cảm giác đau nhức nhẹ có thể lan tỏa khắp vùng quanh hàm, vùng tai gáy bên cạnh răng khôn bị viêm.
• Tình trạng kéo dài nhiều tháng mà không được điều trị dễ bị viêm nướu mãn, sâu và gây ra các biến chứng nguy hiểm.

Như vậy, khi thấy dấu hiệu sưng nướu do răng khôn kéo dài cần đi khám để được điều trị kịp thời, tránh để tình trạng trở nên tồi tệ hơn.

Biến chứng của tình trạng sưng nướu khi mọc răng khôn

Nếu không được điều trị đúng cách, sưng nướu do răng khôn có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm:

• Viêm tủy răng: Khi nướu bị viêm nhiễm, vi khuẩn sẽ dễ dàng xâm nhập sâu vào bên trong răng, gây tổn thương tủy răng. Lúc này, bệnh nhân sẽ cảm thấy đau nhức dữ dội, âm ỉ kéo dài, đặc biệt nhức buốt khi tiếp xúc các kích thích nóng, lạnh, ngọt. Tình trạng viêm tủy kéo dài sẽ dẫn đến hoại tử tủy và nguy cơ mất răng rất cao.
• Viêm xoang hàm: Vì răng khôn nằm gần xoang hàm nên viêm nhiễm rất dễ lan lên xoang gây ra viêm xoang cấp tính. Bệnh nhân sẽ đau đầu dữ dội, sốt cao trên 38-39 độ C, chảy mũi và đau nhức xoang. Nếu nặng có thể bị áp xe xoang, tích tụ mủ trong xoang gây đau đớn vô cùng.
• Áp xe quanh răng: tụ mủ quanh răng và lan rộng ra xung quanh xương hàm, khiến vùng hàm sưng to, phù nề đau nhức dữ dội, gây khó khăn khi ăn uống, mở miệng.
• Viêm khớp thái dương hàm: do sưng nướu chèn ép các khớp thái dương hàm gây viêm khớp, cứng hàm, hạn chế mở miệng, đau nhức nhiều khi nhai.
• Viêm tế bào mô mềm: viêm lan rộng ra các mô xung quanh như má, cằm, gây sưng phù nề đau nhức cả vùng hàm mặt, khiến khuôn mặt biến dạng.
• Viêm, hoại tử và phá hủy xương hàm nếu để viêm nhiễm lan sâu đến xương.
• Tăng nguy cơ mắc bệnh nha chu mãn tính do nướu bị tổn thương nghiêm trọng.

Chính vì vậy, cần phát hiện và xử lý kịp thời các dấu hiệu sưng nướu do răng khôn để tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.

Điều trị triệu chứng sưng nướu răng khôn như thế nào?

Để điều trị hiệu quả tình trạng sưng nướu do răng khôn, có thể áp dụng một số phương pháp sau:

Điều trị sưng nướu răng khôn bằng các biện pháp nha khoa

Khi tình trạng sưng nướu do răng khôn trở nên nghiêm trọng và không đỡ bằng các biện pháp điều trị tại nhà, bạn nên đến các cơ sở nha khoa để được thăm khám và điều trị triệt để. Các bác sĩ nha khoa sẽ áp dụng các biện pháp chuyên nghiệp để xử lý tình trạng viêm nhiễm và làm dịu các triệu chứng đau đớn, sưng tấy.

Cụ thể, một số biện pháp điều trị chuyên nghiệp tại nha khoa bao gồm:

• Nhổ bỏ hoàn toàn răng khôn gây đau nếu răng bị mọc lệch hướng, xiên ngược hoặc gây tổn thương nặng nề đến nướu và xương.
• Phẫu thuật lấy cao răng và làm thông thoáng, sạch sẽ các lỗ chân lông bị tắc nghẽn do cao răng.
• Tiêm thuốc tê vùng viêm để giảm đau, khó chịu khi tiến hành điều trị. Thuốc tê sẽ ngăn cảm giác đau lan truyền.
• Rửa sạch vùng viêm bằng các dung dịch súc miệng chuyên dụng có tác dụng sát khuẩn mạnh.
• Kê đơn thuốc kháng sinh để diệt vi khuẩn gây bệnh và thuốc chống viêm để làm dịu các triệu chứng.
• Theo dõi, tái khám định kỳ để kiểm tra tình trạng viêm nhiễm có được cải thiện không.
• Tư vấn về cách chăm sóc vùng nướu sau khi điều trị để quá trình hồi phục diễn ra tốt nhất.

Với sự trợ giúp của các bác sĩ chuyên khoa, các biện pháp điều trị nha khoa sẽ giúp cải thiện triệt để tình trạng sưng nướu răng khôn, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Biện pháp điều trị sưng nướu răng khôn tại nhà

Đối với những trường hợp sưng nướu răng khôn nhẹ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp điều trị tại nhà đơn giản sau:

• Súc miệng bằng nước muối sinh lý pha loãng ấm giúp làm sạch vết thương, kháng khuẩn và kháng viêm. Nên súc miệng 2-3 lần mỗi ngày.
• Súc miệng bằng baking soda pha loãng nước ấm để tạo môi trường kiềm hóa, ức chế sự phát triển của vi khuẩn.
• Xịt các dung dịch súc miệng chứa oxy giàu fluoride lên vùng sưng để kháng khuẩn và bảo vệ răng.
• Đắp túi đá hoặc đá viên lên má để giảm sưng, đau rát vùng hàm bị ảnh hưởng.
• Dùng các loại thuốc giảm đau, hạ sốt như Paracetamol để làm dịu các triệu chứng đau nhức, sốt.
• Thoa gel chứa tinh dầu bạc hà, tràm trà, tinh dầu oải hương lên vùng sưng để giảm đau nhờ tính chất mát lạnh và kháng khuẩn.
• Súc miệng bằng nước cốt chanh pha loãng giúp se khít lỗ chân lông, làm sạch vết thương.
• Uống trà thảo mộc như trà hoa cúc, trà lá sả chứa các hợp chất có lợi cho việc hỗ trợ điều trị viêm nhiễm.

Kết hợp các biện pháp trên với vệ sinh răng miệng đúng cách sẽ giúp kiểm soát tình trạng sưng nướu nhẹ. Tuy nhiên nếu bệnh không thuyên giảm cần đến bác sĩ để được thăm khám.

Thực phẩm nên và không nên ăn khi bị sưng nướu răng khôn

Chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp quá trình phục hồi nhanh hơn. Một số lưu ý khi bị sưng nướu răng khôn:

• Nên ăn các thực phẩm mềm, dễ nuốt như cháo, súp, sữa chua, trứng, thịt băm nhỏ. Các thực phẩm này dễ ăn, không gây kích ứng vùng viêm.
• Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả tươi để cung cấp vitamin C giúp tăng cường miễn dịch cho cơ thể. Một số loại rau củ quả có thể làm thành sinh tố để dễ uống.
• Uống đủ nước mỗi ngày, khoảng 2 lít, có thể dùng nước ép hoa quả giàu vitamin C. Nước giúp làm loãng chất nhầy, giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Hạn chế các loại thực phẩm cay nóng, quá chua, quá ngọt vì chúng có thể gây kích ứng vùng nướu bị tổn thương.
• Tránh các đồ uống có cồn, cà phê vì chúng làm cạn nước dịch ở miệng, khiến miệng khô hơn.
• Không nên hút thuốc lá trong thời gian này. Thuốc lá làm chậm quá trình lành vết thương và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Hạn chế đồ ăn giòn, khô, dính, quá cứng vì dễ bám vào vết thương gây viêm nhiễm.

Việc lựa chọn những thực phẩm phù hợp sẽ giúp quá trình phục hồi nhanh chóng hơn. Kết hợp với các phương pháp điều trị đúng cách sẽ giảm thiểu tình trạng sưng nướu răng khôn một cách hiệu quả.

Điều trị sưng nướu răng khôn bằng các biện pháp dân gian

Ngoài các phương pháp điều trị chuyên biệt tại nha sĩ, bạn cũng có thể áp dụng một số biện pháp dân gian để hỗ trợ điều trị sưng nướu răng khôn nhẹ tại nhà:

• Súc miệng bằng nước ấm pha muối: Giúp kháng khuẩn, làm sạch vết thương. Nên súc 2-3 lần/ngày.
• Súc miệng bằng nước chanh pha loãng: Tính axit của chanh giúp se khít lỗ chân lông, kháng khuẩn tự nhiên.
• Đắp lá chè xanh lên vùng sưng: Lá chè xanh có tính sát khuẩn giúp kháng viêm.
• Xông hơi bằng lá trầu không: Giúp lưu thông khí huyết, giảm sưng đau hiệu quả.
• Đắp gel aloe vera: Làm dịu vùng da bị viêm, tăng cường sức đề kháng cho nướu.
• Ngậm nước lá trầu không để giảm đau: Có tác dụng giảm viêm và giảm đau tự nhiên.
• Uống trà gừng pha mật ong: Gừng và mật ong có tác dụng kháng khuẩn mạnh.

Áp dụng đều đặn các biện pháp dân gian sẽ giúp hỗ trợ quá trình lành vết thương và ngăn chặn nhiễm trùng hiệu quả. Tuy nhiên không nên lạm dụng, nếu tình trạng vẫn nặng nên đến bệnh viện.

Lưu ý khi điều trị sưng nướu răng khôn

Để đảm bảo quá trình điều trị đạt hiệu quả cao nhất, bạn cần lưu ý một số điều sau:

• Nên tuân thủ đúng theo phác đồ điều trị và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Không nên tự ý điều trị bằng kháng sinh kéo dài thời gian điều trị hoặc gây kháng thuốc.
• Luôn giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ, nhẹ nhàng khi đánh răng để tránh làm tổn thương thêm nướu đang bị viêm. Có thể súc miệng bằng nước muối loãng để làm sạch vùng viêm.
• Không nên chọc vào nướu đang bị sưng để tránh lây lan viêm nhiễm. Chỉ nên vệ sinh bằng bông gòn thấm nước sạch hoặc thuốc súc miệng theo chỉ định.
• Hạn chế ăn thức ăn quá cứng, quá nóng gây kích ứng vùng nướu đang viêm. Chia nhỏ thức ăn ra trước khi nhai để giảm áp lực lên nướu.
• Uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày để tránh mất nước do sốt cao. Có thể uống nước hoa quả ép để bổ sung vitamin.
• Nghỉ ngơi đủ, tránh hoạt động quá sức để cơ thể tập trung vào việc phục hồi.
• Không hút thuốc lá, uống rượu bia trong quá trình điều trị vì chúng làm chậm quá trình lành bệnh.
• Quay lại khám lại nếu tình trạng không thuyên giảm hoặc có biểu hiện bất thường để được tư vấn, xử trí kịp thời.

Tuân thủ các lưu ý trên sẽ giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả tốt nhất, nhanh chóng khỏi bệnh.

Tổng kết

Tóm lại, sưng nướu răng khôn là tình trạng thường gặp do nhiều nguyên nhân khác nhau, đặc biệt khi răng khôn mới mọc. Các triệu chứng có thể ở mức độ nhẹ hoặc nặng tùy theo mức độ viêm nhiễm. Để điều trị hiệu quả, cần kết hợp các biện pháp chuyên môn tại nha khoa với điều trị tại nhà. Quan trọng là phát hiện và điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm. Hy vọng bài viết của Hệ thống Nha khoa Emedic Group đã cung cấp những thông tin hữu ích về cách xử lý tình trạng sưng nướu răng khôn hiệu quả.

Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.