Viêm tủy răng kiêng ăn gì? Lời khuyên từ chuyên gia
Viêm tủy răng là tình trạng nhiễm trùng và viêm nhiễm ở lớp tuỷ bên trong của răng. Đây là phần nhạy cảm đau đớn nhất trong răng và khi bị viêm, bạn sẽ cảm thấy đau nhức dữ dội, nhất là khi tiếp xúc với các kích thích nóng, lạnh, chua, ngọt…
Việc lựa chọn chế độ dinh dưỡng hợp lý có vai trò rất quan trọng trong việc điều trị viêm tủy răng. Bên cạnh các biện pháp can thiệp y tế của nha sĩ, bạn cũng cần lưu ý những loại thực phẩm mà mình nên hoặc không nên ăn uống để hỗ trợ quá trình điều trị. Vậy viêm tủy răng kiêng ăn gì? Dưới đây là lời khuyên chi tiết từ các chuyên gia nha khoa về chế độ dinh dưỡng cho người bị viêm tủy răng.
Viêm tủy răng kiêng ăn gì là tốt nhất?
Lựa chọn chế độ ăn uống hợp lý khi bị viêm tủy răng là điều vô cùng quan trọng, quyết định phần lớn đến hiệu quả điều trị. Theo các bác sĩ chuyên khoa răng miệng, những thực phẩm sau đây là những “thủ phạm” gây kích ứng, viêm loét và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm nhiễm ở tủy. Do đó, bệnh nhân cần kiêng hoặc hạn chế tối đa:
Kiêng ăn đồ ngọt và các loại thức ăn có chứa nhiều đường
Đường là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các bệnh lý về răng miệng, đặc biệt là sâu răng và hủy hoại men răng. Đối với người bị viêm tủy răng, tiếp xúc với đường sẽ kích ứng vùng tổn thương, khiến tình trạng viêm nặng thêm. Do đó, các bác sĩ khuyến cáo người bệnh cần kiêng hẳn các nhóm thực phẩm sau:
- Các loại bánh quy, bánh bông lan, kẹo mút, kẹo cao su… thường được làm từ bột mì, đường và mỡ. Chúng vừa dính vào răng gây sâu răng lại chứa hàm lượng đường cực cao. Do đó cần kiêng hoàn toàn.
- Trong các loại nước có ga như pepsi, cocacola… không chỉ chứa nhiều đường mà còn có axit phosphoric gây hại cho men răng.
- Đa số các siro, nước ép hiện nay đều được pha thêm lượng đường rất cao để tăng vị ngọt. Tốt nhất nên uống nước ép tươi không pha thêm đường.
- Socola không những chứa nhiều đường mà còn có bơ ca cao làm bám dính vào răng, khó vệ sinh.
- Các loại bánh sandwich, bánh donut, bánh mì kẹp thịt…đều được pha chế với lượng đường, bột và dầu mỡ lớn nên cũng cần tránh.
Ngoài các đồ ăn vừa kể trên, bất kỳ thực phẩm nào chứa nhiều đường đều không tốt cho răng miệng khi bị viêm tủy. Vì vậy, bệnh nhân cần lưu ý tránh xa chúng để đảm bảo sức khỏe răng miệng.
Kiêng đồ ăn chứa quá nhiều acid
Các thực phẩm giàu acid sẽ tiếp tục kích ứng và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm loét tủy răng. Những thực phẩm dưới đây đều rất giàu acid nên người bị đau nhức tủy cần kiêng hoặc hạn chế tối đa:
- Các loại quả chua: Bao gồm cam, chanh, me, xoài xanh, khế chua, ổi… Nguyên nhân là do các loại quả này chứa nhiều axit hữu cơ như axit citric, axit ascobic… dễ gây kích ứng tủy răng.
- Giấm và mẻ: Giấm được lên men từ rượu ethanol nên chứa axit axetic cao, trong khi mẻ chứa nhiều muối oxalic gây tổn thương trực tiếp lên bề mặt răng.
- Cà phê: Cà phê chứa caffein và polyphenol gây ảnh hưởng xấu tới răng, kích ứng lớp tuỷ dưới. Do đó người bị viêm tủy nên hạn chế uống quá 2 tách cà phê/ngày.
- Rượu vang: Trong rượu vang, đặc biệt là rượu vang đỏ có chứa nhiều axit hữu cơ như axit malic, axit tartaric rất dễ gây viêm loét răng miệng.
Các loại trái cây sấy khô như mơ, đào , táo… cũng rất giàu axit hữu cơ. Vì vậy, người bị viêm tủy cũng nên tránh ăn quá nhiều các loại hạt hoặc trái cây sấy khô trong thời gian điều trị để tránh làm bệnh nặng thêm.
Kiêng các loại thực phẩm cứng và dai
Khi bị viêm tủy răng, lớp tuỷ bên trong răng rất nhạy cảm, dễ bị tổn thương hơn bình thường rất nhiều. Ăn những thứ quá cứng, dai sẽ làm gia tăng áp lực lên răng, khiến tình trạng viêm nặng thêm. Cụ thể những thực phẩm cần kiêng là:
- Các loại thịt gân, sụn, xương: Chúng rất dai và cứng, đòi hỏi phải nhai nhiều, gây áp lực lớn lên răng và tủy. Nếu bắt buộc phải ăn các loại thịt này thì cần xay nhuyễn hoặc ninh nhừ để mềm ra.
- Ngô, khoai, củ cứng: Những thực phẩm này nếu chưa được nấu chín kỹ, vẫn còn cứng thì không nên ăn. Bởi chúng sẽ gây tổn thương lên răng, đặc biệt nguy hiểm với người bị đau nhức tủy.
- Các loại quả có hạt: Xoài, vải, chùm ruột… tuy thịt quả mềm nhưng hột bên trong lại cứng. Khi ăn sẽ rất dễ bị hột quả cắn phải gây đau đớn răng miệng.
Như vậy, để phục hồi nhanh chóng, người bệnh cần lưu ý tránh xa những thực phẩm cứng, khó nhai nuốt nêu trên. Chỉ nên ăn những món mềm dễ tiêu hóa.
Đồ ăn quá nóng hoặc quá lạnh
Lớp tủy bên trong răng chứa rất nhiều mạch máu, dây thần kinh nên vô cùng nhạy cảm với thay đổi nhiệt độ. Khi bị viêm tủy răng, các dây thần kinh và mạch máu này càng trở nên nhạy cảm và dễ bị kích ứng hơn rất nhiều. Chính vì thế, người viêm tủy cần lưu ý tránh tuyệt đối các thực phẩm/đồ uống có nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp. Cụ thể:
- Thức uống lạnh: Như nước đá, sinh tố đá, bia lon để ngăn mát quá lâu… khi tiếp xúc với răng sẽ làm co mạch, tê buốt và đau răng.
- Đồ ăn/uống nóng sôi: Cháo, súp nóng, thức uống nóng trên 60 độ C đều rất dễ làm tổn thương tuỷ, gây bỏng rát lớp niêm mạc miệng.
- Kem, sữa chua đông lạnh: Thành phần sữa và đường trong kem, sữa chua kết hợp với nhiệt độ quá thấp dễ gây sốc nhiệt cho tủy răng.
Do đó, để đảm bảo an toàn, người viêm tủy chỉ nên sử dụng các món ăn ở nhiệt độ phòng hoặc hâm nóng vừa phải. Đồ uống cũng nên pha loãng đá để hạ nhiệt độ xuống dưới 10 độ C trước khi dùng.
Kiêng các loại nước uống có gas và có chứa cồn
Rượu bia và đồ uống có gas đều chứa nhiều chất kích thích, gây hại cho răng miệng nói chung và tổn thương đến tủy răng nói riêng:
- Rượu, bia: Trong rượu, bia có chất cồn và các chất chuyển hóa của cồn gây kích ứng niêm mạc miệng, làm mòn men răng. Người bị đau nhức tủy không nên uống quá 1-2 ly/ngày.
- Nước ngọt có gas: Nước ngọt đóng chai như cocacola, pepsi… không những chứa đường mà còn có axit phosphoric, axit cacbonic, chất tạo ngọt và bảo quản. Chúng làm mất khoáng chất trên bề mặt men răng, gây viêm loét niêm mạc miệng và tủy.
- Các loại nước ép, sinh tố có gas: Nhiều loại nước ép, sinh tố hiện nay được pha thêm chất tạo gas có khả năng gây hại cho răng miệng khi uống nhiều.
Người đau nhức tủy tuyệt đối tránh các chất kích thích trong rượu bia và đồ uống có gas để bảo vệ sức khỏe răng miệng.
Những thực phẩm gây dị ứng
Ngoài các nhóm thực phẩm trên, người bị viêm tủy răng cũng cần lưu ý tránh các loại thực phẩm mà mình đã từng có tiền sử bị dị ứng. Đặc biệt cẩn trọng với những nhóm sau:
- Hải sản: Các loại hải sản như tôm, cua, ghẹ, mực, bạch tuộc…là nguyên nhân hay gặp nhất gây dị ứng thực phẩm. Khi bị viêm tủy răng, các protein trong hải sản sẽ gây phản ứng mạnh, đe dọa đến tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.
- Các loại quả: Có nhiều trường hợp bị dị ứng với các loại quả chua sấy như vải, mơ, xoài… hoặc dị ứng với phấn hoa trong các loại quả tươi. Kiêng ăn hoàn toàn nếu thấy có biểu hiện ngứa, phát ban sau khi ăn.
- Đậu nành và các sản phẩm từ đậu: Đậu nành chứa protein gây dị ứng ở một số người. Vì vậy, bệnh nhân cũng cần lưu ý không nên ăn đậu phụ, sữa đậu, bún đậu… trong thời gian điều trị viêm tủy răng.
Kiêng các nhóm thực phẩm trên sẽ giúp hạn chế đáng kể nguy cơ phản vệ, sốc phản vệ nguy hiểm ở những người có tiền sử dị ứng.
Viêm tủy răng nên ăn gì?
Bên cạnh việc kiêng các loại thực phẩm gây hại cho tủy răng đã nêu trên, người bệnh cũng cần bổ sung vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày một số thực phẩm tốt cho răng miệng. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, những nhóm thực phẩm sau đây vừa tốt cho sức khỏe răng miệng, vừa hỗ trợ điều trị viêm tủy rất hiệu quả:
Thực phẩm giàu canxi
Canxi có vai trò rất quan trọng trong việc tạo nên cấu trúc của răng, giúp răng chắc khỏe, bền vững. Đồng thời canxi còn thúc đẩy quá trình làm lành vết thương, phục hồi tổn thương ở tủy răng sau khi bị viêm nhiễm. Vì vậy, bổ sung đầy đủ các nguồn thực phẩm giàu canxi sau đây sẽ giúp quá trình điều trị viêm tủy đạt hiệu quả cao:
- Sữa và các chế phẩm từ sữa: Sữa tươi, sữa chua, phomat, sữa đậu nành…đều rất giàu canxi, dễ hấp thu. Người lớn nên uống 2-3 cốc sữa/ngày.
- Các loại cá biển: Cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá trích…là nguồn cung cấp canxi dồi dào. Các axit béo omega 3 trong cá còn có tác dụng chống viêm hiệu quả.
- Các loại hạt: Hạt điều, hạnh nhân, óc chó, đậu phộng…rất giàu canxi và khoáng chất tốt cho xương răng.
- Đậu đỗ: Đậu xanh, đỏ, đen, đậu nành…có hàm lượng canxi cao. Các loại đậu non còn chứa nhiều vitamin C tốt cho răng miệng.
- Rau xanh: Cải xoăng, cải ngồng, rau chân vịt…là những loại rau xanh giàu canxi, nên ăn nhiều.
Bổ sung đầy đủ các nhóm thực phẩm trên chính là “chìa khóa” giúp phục hồi nhanh chóng chức năng ăn nhai sau khi bị đau răng do viêm tủy.
Rau xanh, hoa quả
Rau xanh và hoa quả tươi là nhóm thực phẩm không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày để bảo vệ sức khỏe răng miệng. Cụ thể:
- Rau xanh: Các loại rau xanh như cải bó xôi, rau muống, rau ngót, rau chân vịt… rất giàu vitamin C, K, canxi, magie, sắt… Những khoáng chất này giúp răng chắc khỏe hơn, chống sâu răng, viêm nướu hiệu quả. Bên cạnh đó, các loại rau xanh còn chứa nhiều axit folic và beta caroten có lợi cho răng miệng.
- Hoa quả: Các loại trái cây như cam, quýt, chanh, quả mọng… chứa hàm lượng vitamin C, vitamin A cao, giúp làm lành vết thương nhanh hơn. Chúng còn có axit hữu cơ giúp kích thích sản sinh nước bọt làm sạch răng.
Do vậy, khi bị viêm tủy răng, bạn nên ăn nhiều rau xanh, hoa quả để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể, thuận lợi cho quá trình điều trị.
Thực phẩm giàu Omega 3
Omega-3 là một nhóm axit béo thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được, phải được cung cấp từ thực phẩm. Chúng có tác dụng chống viêm, giảm đau hiệu quả. Vì thế, bổ sung các nguồn thực phẩm giàu Omega-3 sau đây sẽ giúp điều trị viêm tủy răng thuận lợi:
- Cá biển: Cá hồi, cá thu, cá mòi, cá trích…là nguồn Omega-3 dồi dào và dễ hấp thu nhất. Các axit béo trong cá còn bảo vệ tủy khỏi các tổn thương do viêm nhiễm.
- Hạt lanh, hạt chia: Là những loại hạt giàu Omega-3, chứa nhiều chất xơ tốt cho tiêu hóa. Có thể thưởng thức hàng ngày để hỗ trợ điều trị.
- Dầu oliu: Dầu oliu nguyên chất chứa nhiều axit oleic giúp giảm viêm, đau nhức hiệu quả. Có thể dùng để chế biến các món ăn, tránh dùng dầu chiên sâu.
Như vậy, bổ sung các thực phẩm giàu Omega-3 chính là “vũ khí” hữu hiệu để hỗ trợ điều trị viêm loét tủy răng thành công.
Cháo, súp
Cháo và súp là những món ăn lý tưởng dành cho người đang điều trị chứng viêm tủy răng. Ưu điểm của các món này là:
- Các thức ăn dạng lỏng, mềm như cháo, súp sẽ không gây áp lực lên răng trong quá trình nhai nuốt. Điều này giảm thiểu tổn thương đến vùng tủy đang bị viêm nhiễm.
- Cháo, súp thường được nấu từ gạo, kết hợp với thịt, cá, rau củ…rất bổ dưỡng. Những món ăn này cung cấp đầy đủ các chất đạm, tinh bột, chất xơ, vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
- Đa số các món cháo, súp đều được nấu kỹ và nhuyễn. Chúng không gây khó chịu cho đường tiêu hóa, phù hợp với người bị đau răng.
Lựa chọn các món cháo, súp trong thực đơn hàng ngày chính là bí quyết giúp hỗ trợ điều trị viêm tủy răng thành công.
Chăm sóc răng miệng khi bị viêm tủy răng
Bên cạnh các biện pháp can thiệp y tế của bác sĩ, bệnh nhân viêm tủy răng cũng cần chú ý chăm sóc răng miệng đúng cách tại nhà để quá trình điều trị đạt hiệu quả cao nhất. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng:
Hướng dẫn đánh răng đúng cách
Đánh răng đúng cách giúp loại bỏ mảng bám, phòng ngừa sâu răng và các bệnh lý nha khoa, đặc biệt quan trọng với người bị đau răng do viêm tủy. Cụ thể cần lưu ý:
- Bàn chải nên chọn loại có đầu mềm, lông mịn, không gây trầy xước lên men răng.
- Kem đánh răng chọn loại dành riêng cho người nhạy cảm, có tác dụng xoa dịu vùng bị viêm tủy.
- Đánh nhẹ nhàng, không quá mạnh tay để tránh làm tổn thương thêm tủy răng.
- Thời gian mỗi lần đánh ít nhất 2-3 phút và chia đều cho cả hàm trên, hàm dưới.
- Nhớ vệ sinh sạch cả mặt trong, mặt ngoài và kẽ răng.
- Nên đánh răng sau mỗi bữa ăn để loại bỏ thức ăn thừa, ngăn ngừa sâu răng và viêm nhiễm tủy răng.
Như vậy, đánh răng đúng cách sẽ giúp bảo vệ răng miệng, hỗ trợ điều trị hiệu quả chứng viêm tủy răng.
Vệ sinh răng miệng sau mỗi bữa ăn
Vệ sinh răng miệng đúng cách sau khi ăn có tác dụng loại bỏ vụn thức ăn, ngăn ngừa sâu răng và nhiễm trùng tủy hiệu quả:
- Súc miệng nhẹ nhàng bằng dung dịch nước muối ấm pha loãng giúp làm sạch khoang miệng, ngăn ngừa viêm nhiễm tủy răng.
- Sử dụng chỉ nha khoa chuyên dụng để lấy sạch các mảng thức ăn bám trong kẽ răng, vùng nướu hàm. Không nên chọc chỉ quá sâu để tránh làm tổn thương tủy.
- Chỉ nên xỉa nhẹ ở phần răng gần nướu, tránh xỉa quá sâu gây đau và chảy máu lợi.
- Súc họng bằng nước muối giúp làm sạch vùng họng, ngăn ngừa viêm amidan có hại cho răng miệng.
Thực hiện đúng quy trình vệ sinh răng miệng trên sau mỗi bữa ăn để phòng tránh các bệnh lý về răng, đặc biệt là viêm tủy răng.
Khám nha khoa định kỳ
Khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần là việc làm hết sức cần thiết đối với người bị viêm tủy răng. Điều này giúp:
- Nha sĩ sẽ kiểm tra tình trạng tủy răng, xem liệu vết viêm có thuyên giảm và có dấu hiệu lành lại hay không. Từ đó có phác đồ điều trị phù hợp.
- Qua thăm khám định kỳ, nha sĩ sẽ phát hiện kịp thời nếu có biến chứng nguy hiểm xảy ra như viêm tủy hoại tử, áp xe quanh răng…để xử lý.
- Đôi khi phải can thiệp bằng cách nhổ bỏ hoàn toàn phần tủy bị viêm nặng, hoặc trám kín lại để tránh nhiễm trùng lan rộng ra các răng khác.
Như vậy, khám răng định kỳ 6 tháng 1 lần giúp quản lý và điều trị viêm tủy răng đạt kết quả tốt nhất.
Chú ý những triệu chứng bất thường
Khi bị viêm tủy răng, người bệnh cần lưu ý đến những dấu hiệu bất thường sau để nhận biết tình trạng nặng lên và đi khám kịp thời:
- Nếu thấy cơn đau nhức tăng lên nhiều so với trước đó, kéo dài hơn thì có thể tủy đã bị viêm nặng thêm.
- Sưng đỏ, chảy máu chân răng là dấu hiệu của abscess quanh răng hay nướu bị viêm nhiễm, cần điều trị ngay.
- Khi tủy viêm nặng có thể làm suy giảm chất lượng xương, làm răng yếu đi và lung lay hoặc gãy vỡ.
- Nếu kèm theo các triệu chứng như sốt cao, rét run, có thể đã xảy ra nhiễm trùng tủy lan rộng.
Hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về chế độ dinh dưỡng đúng cách cho người bị viêm tủy răng. Hạn chế thật tốt những món không nên ăn và bổ sung thêm những thực phẩm tốt cho răng để đẩy nhanh quá trình phục hồi.
Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.