Fluoride là gì? Fluoride có tốt cho răng không?

Sâu răng là một trong những vấn đề răng miệng phổ biến ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, có khoảng 2 tỷ người trên thế giới bị ảnh hưởng bởi bệnh sâu răng. Để phòng tránh sâu răng, fluoride được xem là một yếu tố then chốt. Vậy fluoride là gì và tại sao lại có tác dụng tốt như vậy đối với răng? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

MỤC LỤC

Bài viết sẽ cung cấp cho bạn những thông tin khoa học về bản chất của fluoride, các cơ chế tác động lên răng cũng như lợi ích mà fluoride mang lại. Bên cạnh đó, bài viết cũng chia sẻ cách bổ sung và sử dụng fluoride đúng cách để phòng ngừa sâu răng hiệu quả. Hy vọng những thông tin hữu ích này của Emedic Dental sẽ giúp bạn chăm sóc và bảo vệ răng miệng tốt hơn.

Fluoride là gì?

Fluoride là một nguyên tố hóa học có ký hiệu F, thuộc nhóm halogen. Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, fluoride có số nguyên tử là 9, khối lượng nguyên tử là 19, nằm trong chu kỳ thứ 2 và nhóm 17.

Trong tự nhiên, fluoride chủ yếu được tìm thấy ở dạng khoáng chất fluorit – một muối khoáng phổ biến. Ngoài ra, các nguồn tự nhiên khác của fluoride bao gồm một số loại đá, than đá, dầu mỏ, nước biển,..

Trong cơ thể người, fluoride có vai trò cực kỳ quan trọng đối với quá trình phát triển và duy trì sức khỏe của xương và răng. Đặc biệt, đối với răng fluoride giúp phòng ngừa sâu răng bằng cách làm tăng độ cứng và sức đề kháng của men răng trước các tác nhân gây hại. Fluoride cũng ức chế hoạt động của vi khuẩn sâu răng, làm giảm khả năng phá hủy cấu trúc men răng của chúng.

Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, việc bổ sung fluoride với liều lượng vừa đủ có thể làm giảm tới 25% nguy cơ mắc bệnh sâu răng. Do đó, fluoride được coi là yếu tố then chốt giúp duy trì sức khỏe răng miệng, nhất là ở trẻ em.

Vai trò của Fluoride đối với sức khỏe răng miệng

Fluoride có nhiều tác dụng quan trọng giúp phòng ngừa sâu răng và bảo vệ sức khỏe răng miệng. Cụ thể:

Tác dụng củng cố cấu trúc men răng

Fluoride có khả năng thẩm thấu sâu vào cấu trúc tinh thể hydroxyapatit của men răng. Tại đây, fluoride kết hợp với hydroxyapatit tạo thành một hợp chất mới là fluorohydroxyapatit. Fluorohydroxyapatit có liên kết hóa học chặt chẽ hơn so với hydroxyapatit thông thường, tạo thành một lớp màng chắc khỏe bảo vệ men răng. Lớp màng fluorohydroxyapatit này giúp tăng độ cứng và đề kháng axit của men răng, làm cho răng ít bị mòn hoặc phá hủy bởi axit do vi khuẩn hoặc thức ăn đồ uống tạo ra.

Tác dụng kháng khuẩn

Fluoride có khả năng ức chế mạnh enzym phosphorylase – một enzyme then chốt trong quá trình trao đổi chất và hoạt động sống của vi khuẩn gây sâu răng Streptococci mutans. Khi bị ức chế phosphorylase, vi khuẩn gây sâu răng sẽ bị suy giảm chức năng và khả năng phá hủy cấu trúc men răng. Fluoride cũng ngăn chặn sự hình thành màng sinh học trên bề mặt răng, làm giảm sự bám dính và phát triển của vi khuẩn.

Kích thích tái khoáng hóa

Trong điều kiện bình thường, men răng luôn trong tình trạng mất dần khoáng chất và được khoáng hóa trở lại. Đây là quá trình trao đổi khoáng tự nhiên. Fluoride có tác dụng kích thích mạnh mẽ quá trình tái khoáng hóa này. Nhờ đó, các khu vực men răng bị mất khoáng sẽ được “tu bổ” và hình thành một lớp men mới, chắc khỏe. Điều này ngăn ngừa được hiện tượng mất khoáng tiến triển dẫn đến sâu răng và hư hại men răng.

Nhờ những tác dụng trên, fluoride giúp làm chậm quá trình hình thành và phát triển của sâu răng cũng như tăng cường sức đề kháng của răng trước các tổn thương. Đây chính là cơ sở khoa học cho vai trò quan trọng của fluoride trong việc phòng ngừa sâu răng và bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Lợi ích của fluoride đối với răng

Việc bổ sung fluoride đúng liều lượng sẽ mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho sức khỏe răng miệng:

Giảm nguy cơ mắc bệnh sâu răng

Fluoride giúp tăng cường sức đề kháng của men răng, ngăn ngừa sự xâm nhập và phá hủy của vi khuẩn gây sâu răng. Các nghiên cứu cho thấy việc sử dụng đều đặn kem đánh răng fluoride có thể giảm tới 25% nguy cơ mắc bệnh sâu răng.

Làm chậm quá trình phát triển của sâu răng

Ngay cả khi đã bị sâu răng, fluoride vẫn giúp làm chậm quá trình lan rộng và phá hủy của ổ sâu, hạn chế hư hại răng. Fluoride ngăn chặn sự hình thành axit của vi khuẩn, đồng thời kích thích tái khoáng hóa men răng.

Tăng cường sức khỏe men răng

Fluoride giúp tăng độ cứng và đề kháng với axit của men răng. Fluoride cũng hạn chế sự mất khoáng, đồng thời kích thích quá trình khoáng hóa và tái khoáng hóa tại các vùng bị tổn thương. Men răng được fluoride tăng cường sẽ ít bị mòn và đen hơn.

Giảm nhạy cảm và đau răng

Fluoride làm giảm tình trạng nhạy cảm với nóng, lạnh, chua, ngọt ở răng, hạn chế đau răng. Lớp men răng chắc khỏe hơn nhờ fluoride cũng ít bị kích ứng và nhạy cảm hơn.

Phòng ngừa bệnh lý nướu răng

Fluoride có lợi cho nướu răng, giảm viêm nhiễm và ngừa sâu răng từ gốc. Giảm nguy cơ mắc các bệnh nướu như viêm nướu, hở lợi.

Như vậy, fluoride có rất nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe răng miệng, góp phần phòng tránh các bệnh lý răng miệng phổ biến. Những lợi ích trên giúp phòng tránh được các vấn đề về răng miệng phổ biến ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là ở trẻ em, thanh thiếu niên.

Bổ sung fluoride như thế nào là đúng cách?

Để đảm bảo fluoride phát huy hiệu quả phòng ngừa sâu răng tối ưu, cần lưu ý:

Nguồn bổ sung fluoride từ thực phẩm và đồ uống

Chế độ ăn nên bao gồm thực phẩm giàu fluoride tự nhiên như cá hồi, cá cơm, trứng, sữa, rau xanh đậm, đậu nành,.. Nên uống nước có bổ sung fluoride ở mức tối ưu theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Hạn chế đồ uống có ga, chè, cà phê – những thức uống làm giảm hiệu quả của fluoride.

Sử dụng đều đặn sản phẩm chăm sóc răng miệng fluor

Dùng đều đặn kem đánh răng và nước súc miệng có chứa fluoride với nồng độ phù hợp. Có thể bổ sung thêm fluoride gel, thuốc xịt fluoride bằng cách thoa hoặc xịt lên răng định kỳ. Việc kết hợp nhiều nguồn fluoride sẽ tăng cường hiệu quả phòng ngừa sâu răng.

Chú ý liều lượng fluoride phù hợp với từng độ tuổi

Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi chỉ nên sử dụng lượng nhỏ fluoride dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Trẻ nhỏ trên 2 tuổi và người lớn nên sử dụng lượng fluoride theo khuyến nghị của WHO và chỉ dẫn trên bao bì.

Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới, lượng fluoride cần bổ sung hàng ngày như sau:

Trẻ em dưới 2 tuổi: 0,1 – 0,5 mg F/ngày
Trẻ em từ 2-5 tuổi: 0,5 – 1mg F/ngày
Trẻ em trên 6 tuổi và người lớn: 1,5 – 2mg F/ngày

Lượng fluoride trong nước uống và chế độ ăn cũng cần được tính đến để điều chỉnh liều bổ sung hợp lý. Vượt quá liều khuyến nghị có thể dẫn tới ngộ độc fluoride cấp tính hoặc mãn tính.

Chú ý liều lượng fluoride phù hợp với từng độ tuổi

Cách sử dụng fluoride đúng cách để chăm sóc răng

Để fluoride phát huy tác dụng bảo vệ răng miệng tối ưu, cần lưu ý:

Sử dụng đều đặn kem đánh răng fluor

Để đảm bảo fluoride thẩm thấu vào men răng hiệu quả, cần lưu ý:

Chọn kem đánh răng có hàm lượng fluoride phù hợp, thường từ 1100-1500 ppm.
Sử dụng đúng 2 lần mỗi ngày, mỗi lần đánh răng đúng cách ít nhất 2 phút để fluoride có thời gian tiếp xúc và thấm vào men răng.
Dùng lượng kem bằng 1 đầu ngón tay cho mỗi lần đánh răng là đủ. Không nên dùng quá nhiều.
Tốt nhất nên đánh răng vào buổi sáng sau ăn để loại bỏ mảng bám và bảo vệ răng trước axit, đường từ thức ăn.
Buổi tối trước khi đi ngủ cũng cần đánh răng để ngăn ngừa vi khuẩn phát triển và gây hại răng khi ngủ.
Sau khi đánh răng xong, không nên xúc miệng ngay để fluoride có thời gian thấm sâu vào men răng.

Việc sử dụng kem đánh răng fluor đúng cách sẽ giúp duy trì nồng độ fluoride tối ưu trong miệng, từ đó phòng ngừa sâu răng hiệu quả.

Kỹ thuật đánh răng đúng cách

Để đảm bảo fluoride phát huy tác dụng và bảo vệ toàn diện các bề mặt răng, cần lưu ý:

Dùng lượng kem chỉ bằng 1 đầu ngón tay và thoa đều kem đánh răng fluor lên mọi bề mặt răng, kể cả răng sau, răng khôn và kẽ răng.
Sử dụng bàn chải đánh răng có đầu nhỏ, lông mềm để vừa làm sạch, vừa massage nhẹ nhàng lên nướu và mặt trong, mặt ngoài răng.
Thực hiện đánh răng với chuyển động nhẹ nhàng, tuần hoàn từ trong ra ngoài để lau sạch mảng bám mà không làm tổn thương đến men răng.
Sau khi đánh răng xong, không được xúc miệng ngay mà nên để yên để fluoride thấm sâu vào men răng.

Áp dụng đúng kỹ thuật sẽ giúp làm sạch răng hiệu quả đồng thời tạo điều kiện để fluoride phát huy tối đa khả năng bảo vệ men răng.

Sử dụng thêm các biện pháp bổ sung fluoride khác

Ngoài sử dụng kem đánh răng hàng ngày, có thể áp dụng thêm một số biện pháp bổ sung fluoride sau:

Sử dụng nước súc miệng chứa fluoride sau khi đánh răng sẽ giúp duy trì nồng độ fluoride trong khoang miệng.
Uống đủ lượng nước có bổ sung fluoride theo tiêu chuẩn của WHO cũng cung cấp thêm nguồn fluoride cho cơ thể và răng miệng mỗi ngày.
Bôi hoặc thoa gel fluoride lên răng định kỳ 6 tháng/lần dưới sự hướng dẫn của nha sĩ sẽ giúp bổ sung thêm lượng fluoride cần thiết.
Có thể sử dụng thuốc xịt fluoride hoặc thuốc phun sương fluoride để tăng hiệu quả bám dính fluoride lên bề mặt răng.
Đeo tấm chống nghiến răng fluoride giúp giải phóng fluoride từ từ vào răng khi ngủ.

Việc kết hợp sử dụng nhiều biện pháp bổ sung fluoride sẽ tối ưu hóa khả năng phòng ngừa sâu răng và nâng cao sức khỏe răng miệng.

Những lầm tưởng khi sử dụng kem đánh răng fluor

Hiện nay, vẫn còn một số quan niệm sai lầm phổ biến về việc sử dụng kem đánh răng fluor, cụ thể:

“Cứ càng nhiều fluoride càng tốt”: Trên thực tế, sử dụng quá nhiều fluoride có thể dẫn đến tình trạng ngộ độc cấp tính hoặc mãn tính. Do đó, cần tuân thủ liều lượng fluoride phù hợp với từng độ tuổi.
“Chỉ cần đánh răng 1 lần/ngày là đủ”: Để đảm bảo hiệu quả phòng ngừa sâu răng tối ưu, khuyến cáo nên đánh răng 2 lần/ngày, mỗi lần 2 phút.
“Không cần đánh răng vào ban đêm”: Vi khuẩn vẫn hoạt động và gây hại cho răng khi bạn ngủ nên việc đánh răng trước khi đi ngủ vẫn rất cần thiết.
“Chỉ cần tập trung vào răng cửa là được”: Cần đánh đều kem đánh răng fluor lên toàn bộ các bề mặt răng, kể cả răng sau, răng khôn để bảo vệ toàn diện.
“Chỉ trẻ nhỏ cần dùng fluor”: Người lớn cũng cần sử dụng đều đặn kem đánh răng fluor để phòng ngừa sâu răng hiệu quả, bảo vệ răng suốt đời.

Những lầm tưởng trên có thể khiến việc sử dụng kem đánh răng fluor không mang lại hiệu quả tối ưu. Do đó, cần nắm rõ cách dùng đúng cách để phát huy hết lợi ích của fluoride.

Những lầm tưởng khi sử dụng kem đánh răng fluor

Lưu ý khi sử dụng kem đánh răng có chứa fluoride

Mặc dù fluoride có lợi cho răng nhưng cũng cần lưu ý một số điểm để đảm bảo an toàn khi sử dụng:

Không nên nuốt kem đánh răng fluor mà chỉ nên súc miệng rồi khạc ra
Trẻ em dưới 6 tuổi chỉ nên dùng lượng fluoride nhỏ dưới sự giám sát của người lớn
Người có vấn đề về thận cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng các sản phẩm fluor
Phụ nữ mang thai và cho con bú cũng cần hạn chế fluor
Ngừng sử dụng nếu thấy kích ứng da hay các dấu hiệu dị ứng đối với fluoride
Không nên dùng quá mức hoặc kéo dài liều cao fluoride mà chưa có chỉ định của bác sĩ

Để lựa chọn được loại kem đánh răng fluoride phù hợp, cần lưu ý một số yếu tố sau:

Chọn kem đánh răng được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chứng nhận an toàn.
Chọn kem có hàm lượng fluoride phù hợp với lứa tuổi: Trẻ nhỏ 2-6 tuổi: kem có 500-1000 ppm fluoride, Trẻ lớn và người lớn: kem có 1100-1500 ppm fluoride
Đối với trẻ nhỏ dưới 2 tuổi chỉ nên dùng lượng rất ít kem đánh răng dưới sự giám sát của cha mẹ.
Nên chọn kem đánh răng không có chất tạo màu, chất tạo ngọt để tránh tác dụng phụ.
Chọn kem đánh răng có thành phần phù hợp với nhu cầu sử dụng như: kem dành cho trẻ nhỏ, kem dành cho người nhạy cảm…
Hãy tham khảo các nhãn mác dinh dưỡng và thành phần trên bao bì để biết thêm thông tin về sản phẩm.

Với khả năng làm tăng độ cứng của men răng, ức chế hoạt động của vi khuẩn gây hại và kích thích tái khoáng hóa, fluoride giúp phòng tránh sâu răng hiệu quả. Bên cạnh đó, việc sử dụng đúng liều lượng và đều đặn các sản phẩm chứa fluoride như kem đánh răng, nước súc miệng cũng rất cần thiết. Tuy nhiên, cũng lưu ý không nên lạm dụng fluoride quá mức cho phép để tránh gây tác dụng phụ.

Đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.

Xem thêm: