Chân răng bị mục: Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Chân răng bị mục là tình trạng thường gặp, ảnh hưởng đến hàng triệu người mỗi năm. Theo thống kê, khoảng 30% dân số trưởng thành có biểu hiện lộ vùng ngà ở chân răng. Nguyên nhân chủ yếu là do vệ sinh răng miệng kém, sâu răng kéo dài và mòn men do tuổi tác.

Tuy là tình trạng phổ biến, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng lẫn cách điều trị chân răng bị mục. Qua bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về căn bệnh thường gặp này để có cách phòng tránh và điều trị phù hợp.

Chân răng bị mục là gì?

Chân răng bị mục là tình trạng thường gặp, làm hỏng lớp men và lộ ra phần ngà nhạy cảm của răng. Để hiểu rõ hơn, chúng ta cần tìm hiểu cấu tạo răng và vai trò của chân răng.

Răng của chúng ta gồm 2 phần chính là phần vôi hóa bên trong (ngà răng) và lớp men bên ngoài. Trong đó:

• Ngà răng nằm bên trong cùng, chiếm khoảng 2/3 thân răng. Đây là phần chịu lực khi nhai và có màu vàng nhạt.
• Men răng bao bọc bên ngoài ngà, có màu trắng đục. Đây là lớp cứng chắc và chịu mài mòn tốt nhất.

Chân răng là phần nối giữa men răng và lợi. Đây là khu vực rất quan trọng, giúp lợi bám chặt vào răng và ngăn ngừa nhiễm trùng xâm nhập vào trong.

Khi chân răng khỏe mạnh, nó sẽ có màu hồng nhạt hoặc trắng đục giống như men răng. Tuy nhiên, do cấu tạo mỏng manh hơn so với men, chân răng rất dễ bị tổn thương và lộ ra phần ngà bên trong.

Nguyên nhân khiến chân răng bị mục thường do:

• Sâu răng kéo dài, vi khuẩn phá hủy chân răng từ bên trong.
• Tuổi già khiến men răng bị mòn tự nhiên theo thời gian.
• Vệ sinh răng miệng kém, để mảng bám cao răng bám dính lâu ngày.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh, thường xuyên tiêu thụ các thực phẩm axit.
• Căng thẳng quá mức dẫn đến nghiến răng, làm mòn chân răng.

Khi chân răng bị mục, lớp men sẽ bị mất dần và lộ ra phần ngà mềm, nhạy cảm. Lúc này, răng rất dễ bị đau và viêm nhiễm khi tiếp xúc với các kích thích. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng sẽ lan rộng và gây biến chứng nguy hiểm.

Như vậy, chân răng bị mục là tình trạng lớp men bị hỏng, lộ ra phần ngà nhạy cảm. Đây là bệnh lý thường gặp, cần được điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm cho răng miệng.

Dấu hiệu nhận biết chân răng bị mục

Chân răng bị mục thường không có triệu chứng rõ ràng ban đầu. Tuy nhiên, khi tình trạng trở nên trầm trọng hơn, sẽ xuất hiện một số dấu hiệu cảnh báo sau:

• Xuất hiện vết lõm, hốc hoặc vùng răng bị mất màu ở gần rìa lợi: Đây là dấu hiệu dễ nhận biết nhất của chân răng bị mục. Bạn sẽ thấy xuất hiện những hốc nhỏ hoặc vùng lõm mất màu ở phần gần mép lợi. Lúc đầu chỉ là những vết xước nhỏ, sau đó lan rộng ra và trở thành những hốc sâu hơn.
• Lộ ra lớp ngà màu vàng ở chân răng: Khi lớp men bên ngoài bị mất đi, lớp ngà bên trong có màu vàng nhạt sẽ lộ ra. Đây là dấu hiệu cho thấy chân răng đã bị mục nghiêm trọng. Lúc này, răng rất mềm và dễ gãy vỡ.
• Răng nhạy cảm với nóng, lạnh, ngọt, chua: Do lộ phần ngà mềm yếu, răng sẽ trở nên nhạy cảm hơn với các kích thích nóng/lạnh hoặc vị ngọt/chua. Chỉ cần uống nước lạnh cũng gây ra cảm giác đau nhói ở răng.
• Đau nhức khi ăn, kéo dài sau khi ăn: Chân răng bị mục sẽ gây đau nhức khi ăn, nhất là với thức ăn nóng, lạnh, cứng. Cảm giác đau có thể kéo dài cả sau khi ăn xong.
• Chảy máu chân răng khi đánh răng: Do chân răng bị yếu, dễ tổn thương nên rất dễ bị chảy máu nhẹ khi đánh răng. Đây cũng là dấu hiệu cảnh báo sớm mục chân răng.
• Ngoài ra, chân răng bị mục còn khiến miệng có mùi hôi khó chịu do thức ăn bám vào các kẽ vết sâu.

Nếu thấy xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào trên, bạn cần đến nha sĩ khám và điều trị càng sớm càng tốt. Việc phát hiện và can thiệp kịp thời sẽ giúp hạn chế tối đa biến chứng cho răng miệng.

Nguyên nhân dẫn đến chân răng bị mục

Để tránh bị mục chân răng, trước hết chúng ta cần tìm hiểu căn nguyên dẫn đến tình trạng này:

Sâu răng lâu ngày

âu răng là căn nguyên phổ biến nhất dẫn đến tình trạng mục chân răng. Khi bị sâu răng, cấu trúc bên trong của răng sẽ bị phá hủy dần theo thời gian do tác động của vi khuẩn. Cụ thể:

• Vi khuẩn trong miệng tiết ra axit, làm mòn và phá hủy các khoáng chất trong thành phần ngà răng. Lớp ngà bên trong bị mất dần, tạo thành các ổ sâu răng.
• Nếu không được điều trị kịp thời, quá trình phá hủy sẽ lan rộng từ từ từ trong ra ngoài. Tổn thương có thể xâm nhập sâu vào tủy răng và lan xuống phần chân răng.
• Chân răng bị yếu dần do bị mất dần cấu trúc ngà bên trong. Lớp men mỏng ở bên ngoài không đủ sức bảo vệ phần còn lại của chân răng-> dễ bị mục và lộ phần ngà.

Như vậy, sâu răng nếu không được điều trị triệt để, sẽ dần lan rộng xuống chân răng, làm mất dần lớp men và ngà. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng mục chân răng.

Để ngăn chặn, bạn cần phát hiện và trám kín các răng bị sâu sớm. Nếu để quá lâu mới điều trị, vi khuẩn sẽ phá hủy sâu vào bên trong gây tổn thương chân răng hiểm nghèo.

Tích tụ cao răng nhiều

Cao răng là lớp mảng bám màu vàng hoặc nâu tích tụ trên bề mặt răng do không đánh răng sạch sẽ đúng cách. Thành phần chủ yếu của cao răng là thức ăn thừa, vi khuẩn và nước bọt đóng cứng lại.

Khi cao răng không được loại bỏ thường xuyên, chúng sẽ tích tụ dần thành những mảng dày, chắc trên răng. Những tác hại mà cao răng gây ra bao gồm:

• Cao răng chứa hàng triệu vi khuẩn có hại, gây hư hỏng men và ngà răng. Chúng cũng tiết ra các chất làm răng dễ bị sâu hơn.
• Các mảng cao răng bám chặt vào răng làm cho việc vệ sinh răng miệng trở nên khó khăn hơn. Chúng che phủ bề mặt răng, ngăn cản fluoride trong nước và kem đánh răng phát huy tác dụng.
• Sự tích tụ cao răng kéo dài sẽ đẩy lợi dần ra xa khỏi răng, làm lộ ra phần chân răng mềm yếu, dễ bị tổn thương.

Như vậy, việc để cao răng tích tụ nhiều trong thời gian dài sẽ khiến răng dễ bị sâu hơn. Sâu răng lại là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mục chân răng.

Để phòng tránh, bạn cần đánh răng và sử dụng chỉ nha khoa để loại bỏ cao răng thật sạch ít nhất 2 lần/ngày. Việc loại bỏ cao răng thường xuyên sẽ ngăn ngừa được tình trạng mục chân răng và các bệnh lý nha chu khác.

Tuổi tác

Tuổi tác là một trong những nguyên nhân tự nhiên dẫn đến tình trạng mục chân răng ở người cao tuổi. Cụ thể:

• Khi cơ thể già đi, các mô liên kết giữa răng và nướu bị lỏng dần, khiến lợi răng lui về phía nướu. Lợi lui kéo theo phần mềm của chân răng bị hở ra.
• Quá trình trao đổi chất và sửa chữa của cơ thể cũng chậm lại khi về già. Do đó, men răng không được tái tạo và sửa chữa kịp thời -> dễ hư hao và mòn dần theo năm tháng.
• Lớp men mỏng ở chân răng càng dễ bị mất đi trước do quá trình lão hóa. Khi men mòn, phần ngà mềm bên trong sẽ lộ ra, dẫn đến tình trạng mục chân răng.

Như vậy, do các quá trình sinh lý tự nhiên khi tuổi cao, người già rất dễ bị mục chân răng. Tuy nhiên, nếu vệ sinh răng miệng đúng cách và khám răng định kỳ, có thể làm chậm quá trình này.

Chấn thương

Chấn thương làm gãy, vỡ răng cũng là một nguyên nhân khiến chân răng dễ bị mục. Cụ thể:

• Do tai nạn hoặc va chạm mạnh, răng có thể bị gãy một phần hoặc gãy hoàn toàn. Gãy răng sẽ làm lộ ra mạch máu và lớp ngà bên trong răng.
• Khi bị tổn thương, lớp men răng bị mất đi một phần hoặc hoàn toàn. Lớp men là lớp bảo vệ cứng và chắc nhất của răng nên khi bị mất sẽ lộ ra phần chân răng mềm yếu.
• Chân răng lộ ra ngoài khi bị gãy răng sẽ rất nhạy cảm với các kích thích. Thức ăn dễ dàng xâm nhập vào các kẽ vỡ và gây viêm nhiễm tổn thương.

Như vậy, chấn thương làm hỏng lớp men răng sẽ khiến chân răng phơi bày và dễ bị viêm nhiễm. Từ đó dễ dẫn đến tình trạng mục chân răng nếu không được xử lý và bảo vệ đúng cách.

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Một số thói quen sinh hoạt có hại đến sức khỏe răng miệng như:

• Hút thuốc lá: Thuốc lá chứa hàng ngàn hóa chất độc hại, trong đó nicotine và cadimi là những chất gây hại nhất đến răng. Chúng làm khô miệng, khiến nước bọt không đủ đệm giữa răng và thức ăn. Điều này dẫn đến sự mòn men và tổn thương chân răng.
• Lạm dụng cà phê, trà: Caffeine trong cà phê và chất tanin trong trà đều góp phần làm mất khoáng chất của răng, khiến men răng dễ mòn và lộ ra chân răng.
• Nghiện rượu bia: Rượu bia có tính axit, khô miệng và làm giảm lưu lượng nước bọt. Chúng cũng chứa cồn làm mòn men răng và phá hủy chân răng.

Do đó, những thói quen như hút thuốc, uống quá nhiều cà phê, rượu bia sẽ gây hại cho răng miệng. Chúng làm mòn dần lớp men và phá hủy chân răng, khiến răng dễ bị đau nhức, nhạy cảm và mục chân răng.

Chế độ ăn uống không hợp lý

Chế độ ăn uống không lành mạnh, đặc biệt là thực phẩm và đồ uống có hại cho răng cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mục chân răng. Cụ thể:

• Ăn nhiều đồ ngọt: Đường là thức ăn vật nuôi số 1 cho vi khuẩn gây sâu răng. Chúng làm tăng axit và phá hủy men, ngà răng.
• Thực phẩm chua: Axit trong các loại quả chua, nước chanh,… làm mòn men răng và lộ ra chân răng nhạy cảm.
• Thực phẩm dính: Kẹo cao su, kẹo dẻo bám vào răng lâu ngày, tạo môi trường lý tưởng để vi khuẩn phát triển.
• Đồ cứng: Ăn đồ cứng như bánh quy, hạt, kẹo cứng… dễ làm vỡ, mẻ men răng.
• Đồ uống có gas, cồn: Chúng gây mòn men, phá hủy chân răng và khiến răng nhạy cảm hơn.

Như vậy, thói quen ăn uống không lành mạnh sẽ khiến răng dễ bị sâu và mục chân răng. Do đó, bạn cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, tránh các loại thực phẩm và đồ uống có hại cho răng miệng.

Nhìn chung, nguyên nhân chính dẫn đến chân răng bị mục là do tác động kép từ bên trong và bên ngoài. Do đó, phòng ngừa hiệu quả nhất là thường xuyên vệ sinh răng miệng sạch sẽ, khám răng định kỳ 6 tháng/lần và có lối sống lành mạnh.

Hậu quả nếu không điều trị chân răng bị mục

Chân răng bị mục nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng sau:

• Đau nhức dữ dội, kéo dài: Khi chân răng bị lộ, ngà răng sẽ tiếp xúc trực tiếp với không khí và thức ăn. Điều này gây ra những cơn đau nhức dữ dội, có thể kéo dài nhiều giờ đồng hồ. Nó ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.
• Nhiễm trùng nặng: Vi khuẩn dễ dàng xâm nhập qua vết mục và gây tổn thương sâu bên trong tủy răng. Nhiễm trùng có thể lan rộng ra toàn bộ ổ răng và các mô xung quanh, gây viêm tủy đau đớn.
• Mất răng: Tình trạng mục chân răng càng để lâu, hoại tử càng lan rộng ra toàn bộ răng và cuối cùng dẫn đến mất răng hoàn toàn.
• Biến chứng nội nha: Mục chân răng còn có thể gây ra áp xe, viêm tấy, viêm nha chu, viêm quanh chân răng… rất nguy hiểm nếu không được điều trị.
• Ảnh hưởng thẩm mỹ: Răng bị mất dần và hư hỏng sẽ khiến nụ cười trở nên xấu xí, kém tự tin.

Ngoài ra, do các vết mục hôi và tích tụ thức ăn bám, người bệnh còn phải chịu cảnh miệng có mùi khó chịu. Chân răng bị mục nghiêm trọng còn ảnh hưởng đến khả năng nhai nuốt và giao tiếp.

Vì vậy, khi phát hiện chân răng bị mục, bạn tuyệt đối không được chủ quan mà cần điều trị triệt để để tránh những hậu quả đáng tiếc. Hãy đến gặp nha sĩ càng sớm càng tốt để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Cách điều trị chân răng bị mục hiệu quả

Có nhiều phương pháp điều trị chân răng bị mục, tùy thuộc vào mức độ tổn thương mà bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên phù hợp:

Trám răng

Trám răng là phương pháp điều trị mục chân răng được áp dụng rộng rãi. Khi thực hiện trám răng, bác sĩ sẽ sử dụng các vật liệu như composite hoặc amalgan để lấp đầy và bảo vệ vùng răng bị tổn thương.

Ưu điểm của trám răng:

• Chi phí thấp, phù hợp với nhiều đối tượng người bệnh.
• Thủ thuật đơn giản, thời gian ngắn, không mất nhiều thời gian thực hiện.
• Tránh đau đớn và mất răng không cần thiết như khi phải nhổ bỏ toàn bộ răng.
• Phục hồi chức năng ăn nhai và thẩm mỹ tốt nếu thực hiện đúng quy trình.

Như vậy, trám răng là lựa chọn hàng đầu để điều trị mục chân răng ở giai đoạn sớm. Phương pháp này giúp bảo tồn răng tối đa, tránh mất răng không cần thiết.

Bọc răng sứ

Bọc răng sứ là phương pháp điều trị mục chân răng bằng cách bọc một lớp sứ mỏng bên ngoài răng. Đây là giải pháp lý tưởng cho những răng đã bị mục chân răng nặng.

Khi thực hiện bọc răng sứ, bác sĩ sẽ mài mòn toàn bộ phần men và ngà răng bị hư hỏng, lộ ra chân răng mục. Sau đó, làm phần vỏ sứ vừa khít với răng và dán lên bề mặt răng.

Ưu điểm của bọc răng sứ:

• Phục hồi thẩm mỹ hoàn hảo, răng đều màu trắng sáng.
• Bảo vệ răng khỏi các tổn thương về sau như sâu răng, mòn men, nhạy cảm.
• Hạn chế nhổ răng khỏe mạnh để trồng implant.
• Giúp răng yếu được bảo vệ và củng cố lâu dài.

Như vậy, bọc răng sứ là lựa chọn hàng đầu để điều trị triệt để chân răng bị mục, đặc biệt đối với những răng đã bị tổn thương nặng.

Trồng răng implant

Trồng răng implant là phương pháp thay thế răng bằng răng giả bằng kim loại titanium. Đây là giải pháp lý tưởng để thay thế những răng bị mục nặng không thể phục hồi.

Implant là những răng giả được ghép vào xương hàm thay cho răng thật bị mất. Chúng được cấy vào xương và đóng chặt sau vài tháng. Khi implant đã ổn định, phần răng giả sẽ được đặt lên trên và cố định.

Ưu điểm của implant so với các phương pháp khác:

• Thay thế răng mất một cách hoàn hảo, lâu dài.
• Khôi phục chức năng ăn nhai hiệu quả như răng thật.
• Đảm bảo thẩm mỹ tốt, trông tự nhiên như răng thật.
• Không cần mài răng lành bên cạnh để ghép cầu.

Như vậy, đối với những răng bị mục nặng, trồng implant là giải pháp thay thế hoàn hảo về cả chức năng và thẩm mỹ. Phương pháp này giúp bệnh nhân lấy lại được nụ cười tự tin nhất.

Nhổ bỏ

Trong trường hợp chân răng bị mục quá nặng, không thể áp dụng các biện pháp trám hoặc bọc răng để cứu chữa, bác sĩ sẽ đề nghị phương án nhổ bỏ răng.

Nhổ răng chỉ được thực hiện khi xác định răng đã hư hỏng hoàn toàn, không thể phục hồi bằng cách nào. Sau khi nhổ răng, bác sĩ sẽ tư vấn các giải pháp thay thế phù hợp như:

• Làm răng sứ cầu: nhổ 1-2 răng hai bên răng bị mục để làm cầu răng ngắn.
• Làm răng sứ cầu dài: nhổ nhiều răng hơn để làm cầu dài thay thế.
• Trồng implant: cấy ghép implant vào vị trí răng bị mất sau khi nhổ.

Nhổ răng chỉ nên thực hiện khi thật sự cần thiết và không còn giải pháp nào khác. Mục đích là loại bỏ phần răng đã bị hoại tử hoàn toàn, tránh gây nguy hại cho các răng khác.

Như vậy, tùy vào tình trạng cụ thể mà bác sĩ sẽ quyết định phương pháp điều trị phù hợp với bạn. Điều quan trọng là phát hiện và xử lý sớm chân răng bị mục, tránh để tình trạng trở nên tồi tệ hơn.

Cách phòng ngừa chân răng bị mục hiệu quả

Để phòng ngừa chân răng bị mục, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:

• Rửa răng đúng cách và đủ 2 lần mỗi ngày, sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng. Việc loại bỏ cao răng thường xuyên sẽ ngăn ngừa sâu răng và bệnh lý nha chu.
• Khám răng định kỳ 6 tháng/lần để bác sĩ kiểm tra và phát hiện sớm các vấn đề về răng miệng.
• Chọn bàn chải đánh răng phù hợp, lông mềm, đầu nhỏ để làm sạch kỹ các kẽ răng.
• Hạn chế ăn các thực phẩm, đồ uống chua, cứng, dính, gây hại cho men răng như kẹo cao su, kẹo mút, nước ngọt có gas…
• Uống nhiều nước lọc, trái cây tươi để tăng độ ẩm cho răng miệng, tạo nước bọt trung hòa axit.
• Bổ sung thực phẩm giàu canxi, vitamin D3 tốt cho răng như sữa, cá hồi, trứng…
• Ngừng các thói quen có hại như hút thuốc lá, uống quá nhiều rượu, bia, cà phê.
• Đeo miếng đệm chống nghiến răng ban đêm nếu bị nghiến răng.
• Sử dụng các sản phẩm chăm sóc răng miệng như nước súc miệng chống viêm, kem đánh răng dành riêng cho những người bị mẫn cảm chân răng.

Nếu thực hiện tốt các biện pháp trên, bạn có thể phòng tránh hiệu quả tình trạng chân răng bị mục và giữ cho hàm răng luôn khỏe mạnh.

Kết luận

Như vậy, chân răng bị mục là tình trạng thường gặp, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Các nguyên nhân chính dẫn đến mục chân răng bao gồm sâu răng, tích tụ cao răng, tuổi tác, chấn thương, thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng không hợp lý.

Khi phát hiện có dấu hiệu lộ vùng ngà ở chân răng, bạn cần đến gặp nha sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Một số phương pháp điều trị hiệu quả gồm trám răng, bọc răng sứ, trồng răng implant hoặc nhổ bỏ răng hư hỏng.

Việc phát hiện và xử lý sớm chân răng bị mục giúp ngăn ngừa nhiều biến chứng nguy hiểm cho răng miệng. Hy vọng bài viết của Hệ thống Nha khoa Emedic Group đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để bảo vệ sức khỏe răng miệng của mình.

Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.