Hàm khung tháo lắp là gì? Ưu nhược điểm hàm khung tháo lắp

Răng là một bộ phận quan trọng của cơ thể, đảm nhiệm chức năng nhai và nghiền thức ăn. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, răng có thể bị hư hỏng hoặc mất đi. Điều này ảnh hưởng lớn đến khả năng ăn uống, nhai nghiền thức ăn cũng như thẩm mỹ khuôn mặt. Chính vì thế, việc làm hàm răng giả để thay thế những răng bị mất là vô cùng cần thiết. Trong các loại hàm giả, hàm khung tháo lắp được rất nhiều người ưa chuộng bởi những ưu điểm vượt trội của nó. Vậy hàm khung tháo lắp là gì? Nó có những ưu nhược điểm gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Hàm khung tháo lắp là gì?

Hàm khung tháo lắp là một loại hàm giả được làm bằng khung kim loại hoặc nhựa, có khả năng tháo lắp và thay thế cho hàm răng thật bị mất.

Hàm khung tháo lắp bao gồm một khung làm bằng kim loại hoặc nhựa nha khoa, trên đó gắn các răng giả. Khung được thiết kế theo hình dạng cung hàm và kích thước của hàm thật. Các răng giả được gắn vào khung sao cho có vị trí và hình dạng giống như răng thật. Hàm khung có thể tháo lắp được nhờ hệ thống khóa và móc trên khung và răng giả.

Chức năng chính của hàm khung tháo lắp là thay thế cho hàm răng thật bị mất, hư hỏng nặng, giúp người bệnh khôi phục lại chức năng nhai, nói, cải thiện thẩm mỹ. Hàm khung tháo lắp được chỉ định cho những trường hợp:

• Mất nhiều răng, không thể phục hình bằng cầu răng, mão răng.
• Xương hàm bị teo nhỏ không thể cấy ghép implant.
• Răng bị lung lay nặng cần nhổ nhiều răng.
• Hàm hô, hàm móm, cắn ngược cần chỉnh hàm.
• Bệnh nhân có tình trạng sức khỏe không thể phẫu thuật lâu.

So với các loại hàm giả truyền thống, hàm khung tháo lắp có ưu điểm là có thể tháo lắp và vệ sinh dễ dàng hơn. Tuy nhiên, chi phí lại cao hơn so với hàm giả cố định hoàn toàn.

Cấu tạo và chức năng chi tiết của hàm khung tháo lắp

Hàm khung tháo lắp có cấu tạo khá phức tạp, bao gồm nhiều bộ phận khác nhau để đảm bảo chức năng thay thế hàm răng một cách hoàn hảo.

Khung hàm

Khung hàm là bộ phận quan trọng nhất, tạo nên khung sườn cho cả bộ hàm giả. Khung hàm được thiết kế theo đúng kích thước và hình dạng cung hàm của bệnh nhân. Khung hàm được làm bằng kim loại hoặc nhựa để đảm bảo độ bền chắc chắn.

Các vật liệu phổ biến để làm khung hàm bao gồm:

• Hợp kim Cobalt-Chromium (Co-Cr): nhẹ, bền, chịu lực tốt, độ bám dính cao.
• Titan: nhẹ, cứng, bền bỉ, không gây dị ứng.
• Nhựa acrylic: giá thành rẻ, dễ uốn nắn theo hàm.

Khung hàm phải được thiết kế chuẩn xác để có thể gắn chặt các răng giả và các bộ phận khác một cách vững chắc.

Khung hàm đóng vai trò vô cùng quan trọng, là bộ phận then chốt tạo nên cấu trúc của hàm giả tháo lắp. Cụ thể:

• Khung hàm tạo nên hình dáng và kết cấu chính của toàn bộ hàm giả. Khung hàm sẽ được thiết kế theo đúng kích thước và đường cong tự nhiên của cung hàm thật của người bệnh.
• Khung hàm đóng vai trò như một bộ khung vững chắc, nâng đỡ các bộ phận khác của hàm như răng giả, lợi giả… Khung hàm giống như bộ xương sườn chịu lực cho toàn bộ cấu trúc hàm.
• Khung hàm thường được làm bằng các vật liệu cứng, bền như kim loại hoặc nhựa acrylic chuyên dụng để đảm bảo độ bền và khả năng chịu lực tốt khi lắp đặt và sử dụng lâu dài trong miệng.

Như vậy, khung hàm đóng vai trò nền tảng và là bộ phận quan trọng nhất trong cấu tạo hàm giả tháo lắp, quyết định đến hiệu quả sử dụng lâu dài của hàm giả.

Răng giả

Răng giả được gắn liền với khung hàm tạo nên phần thẩm mỹ và chức năng nhai của hàm giả. Răng giả có hình dáng, kích cỡ và màu sắc giống thật để tạo nên vẻ đẹp tự nhiên khi đeo hàm.

Răng giả được làm bằng các vật liệu:

• Sứ: có màu sắc tự nhiên, chịu lực tốt.
• Nhựa composite: bền, đa dạng màu sắc.
• Kết hợp sứ và nhựa: tăng độ bền cho răng giả.

Răng giả có chức năng cụ thể như sau:

• Răng giả tạo nên hình dáng, kích cỡ và màu sắc giống như răng thật, góp phần tạo nên vẻ đẹp tự nhiên cho hàm giả.
• Răng giả giúp khôi phục lại chức năng nhai nghiền hiệu quả như răng thật, giúp bệnh nhân ăn uống dễ dàng hơn.
• Răng giả thường được làm bằng vật liệu chất lượng cao như sứ hoặc nhựa composite để đảm bảo độ bền, chịu lực tốt.
• Răng giả có thể được thiết kế theo từng loại hàm khác nhau để đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ và chức năng ăn nhai của từng cá nhân.

Như vậy, răng giả đóng vai trò rất quan trọng trong việc hoàn thiện bộ hàm giả tháo lắp, giúp bệnh nhân sở hữu nụ cười đẹp và khả năng ăn uống tốt như ban đầu.

Các bộ phận phụ trợ

Ngoài 2 bộ phận chính là khung hàm và răng giả, hàm khung tháo lắp còn bao gồm một số bộ phận phụ trợ sau:

Lợi giả

Lợi giả được làm bằng silicone hoặc plastic mềm, có tác dụng bao phủ lên phần lợi tạo độ mềm mại, êm ái khi đeo hàm. Lợi giả cũng giúp giữ chặt hàm, tránh bị trôi lệch khi nói hoặc khi ăn uống:

• Lợi giả làm tăng độ mềm mại, êm ái cho lợi khi đeo hàm giả, tránh tình trạng đau rát lợi thường gặp ở hàm giả truyền thống.
• Lợi giả tăng ma sát giữa hàm giả và lợi tự nhiên, giúp hàm giả ít bị trượt lệch khi nói hoặc khi ăn.
• Lợi giả thường được làm bằng vật liệu mềm mại, êm ái như silicone để đem lại cảm giác dễ chịu cho lợi.
• Lợi giả còn giúp ngăn chặn thức ăn và dịch miệng chảy vào khoang miệng khi nói hay ăn uống.

Như vậy, lợi giả góp phần quan trọng tăng độ thoải mái, độ bám dính và chức năng cho hàm giả tháo lắp.

Đinh vít, lò xo, khóa, móc

Ngoài các bộ phận chính, hàm khung tháo lắp còn có một số bộ phận phụ trợ khác giúp hoàn thiện cấu trúc và tăng độ bền cho hàm giả:

• Đinh vít, lò xo: đóng vai trò gắn kết và cố định chặt chẽ các bộ phận với nhau như khung với răng giả, lợi giả với khung hàm. Những chi tiết nhỏ này giúp tăng độ bền chắc và ổn định cho cấu trúc hàm giả.
• Khóa, móc: hệ thống khóa và móc giúp các bộ phận dễ dàng lắp ghép và tháo rời khỏi nhau khi cần vệ sinh hàng ngày. Đồng thời khóa móc cũng đóng vai trò giữ các bộ phận cố định với nhau khi đang sử dụng, không bị tuột ra.
• Keo dán chuyên dụng: Keo dán đặc biệt dùng trong nha khoa giúp cố định các chi tiết nhỏ với nhau. Keo dán giữ cho kết cấu hàm luôn chắc chắn, không bị lỏng lẻo khi sử dụng.

Như vậy, tất cả các bộ phận đều đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên một bộ hàm khung tháo lắp hoàn chỉnh, giúp thay thế hàm răng một cách chức năng và thẩm mỹ.

Phân loại hàm khung tháo lắp

Hàm khung tháo lắp được phân loại dựa trên 2 tiêu chí chính:

Theo hình dạng

Theo hình dạng, hàm khung tháo lắp được chia làm 2 loại chính:

Hàm giả tháo lắp bán phần

Hàm giả tháo lắp bán phần có một số đặc điểm chính sau:

• Chỉ thay thế một phần răng bị mất cục bộ ở hàm trên hoặc hàm dưới.
• Thường được chỉ định cho những bệnh nhân chỉ bị mất một vài răng răng riêng lẻ.
• Khung hàm được thiết kế vừa vặn với kích thước phù hợp với vùng răng bị mất.
• Chỉ cần tháo ra để vệ sinh, không cần tháo hàm ra hoàn toàn khỏi miệng.
• Giá thành thấp hơn so với loại hàm tháo lắp toàn phần.
• Dễ làm quen và thích nghi vì chỉ thay thế một phần nhỏ, ít ảnh hưởng đến các răng còn lại.

Như vậy, hàm tháo lắp bán phần thích hợp cho những trường hợp mất răng cục bộ, không quá nhiều, giúp tiết kiệm chi phí và dễ thích nghi.

Hàm giả tháo lắp toàn phần

Hàm giả tháo lắp toàn phần có một số đặc điểm sau:

• Thay thế toàn bộ hàm trên hoặc hàm dưới đã bị mất răng.
• Được chỉ định khi bệnh nhân bị mất nhiều hoặc tất cả các răng trên cung hàm.
• Khung hàm có kích thước phù hợp với chiều dài của cung hàm cần thay thế.
• Cần tháo ra hoàn toàn khỏi miệng để vệ sinh đúng cách.
• Giá thành cao hơn so với loại hàm tháo lắp bán phần.
• Cần một thời gian để thích nghi với hàm mới do thay thế nhiều răng.

Như vậy, hàm tháo lắp toàn phần thích hợp cho những trường hợp mất nhiều hoặc tất cả các răng trên hàm, tuy nhiên cần thời gian để làm quen.

Theo vật liệu cấu tạo

Theo vật liệu cấu tạo, hàm khung tháo lắp có thể chia thành 2 loại chính:

Hàm giả tháo lắp bằng nhựa dẻo

Ưu điểm: nhẹ, mềm dẻo, dễ uốn nắn theo hình dạng cung hàm. Giá thành rẻ, phù hợp với nhiều đối tượng bệnh nhân.

Nhược điểm: khả năng chịu lực kém, dễ bị biến dạng và mòn khi sử dụng. Tuổi thọ không cao, khoảng 2-3 năm.

Hàm giả tháo lắp bằng khung kim loại

Ưu điểm: chắc chắn, bền bỉ, khả năng chịu lực và độ bám dính tốt. Tuổi thọ cao từ 5 năm trở lên. Tính thẩm mỹ tốt hơn.

Nhược điểm: giá thành cao hơn loại nhựa. Hàm nặng hơn, ban đầu khó thích nghi.

Ngoài ra còn một số loại vật liệu khác để làm hàm khung tháo lắp như kim loại một chiều, hàm có hệ thống móc khóa điều chỉnh linh hoạt…

Như vậy, tùy theo điều kiện kinh tế và nhu cầu sử dụng mà có thể lựa chọn loại vật liệu phù hợp để làm hàm khung tháo lắp.

Tại sao cần phải làm răng tháo lắp hàm khung?

Có rất nhiều lý do khiến bệnh nhân lựa chọn phương pháp làm hàm khung tháo lắp thay vì các giải pháp khác:

• Bệnh nhân bị mất nhiều răng: Do các nguyên nhân như sâu răng, tai nạn, bệnh lý khiến mất nhiều răng không thể phục hình được. Lúc này hàm khung tháo lắp là giải pháp tối ưu để thay thế các răng bị mất.
• Xương ổ răng bị teo nhỏ: Khi xương ổ răng bị teo nhỏ sẽ rất khó khăn cho việc cấy ghép implant. Hàm khung tháo lắp sẽ giải quyết triệt để tình trạng này mà không cần phẫu thuật.
• Răng bị lung lay, nhiễm trùng nặng: Yêu cầu phải nhổ bỏ nhiều răng để điều trị dứt điểm. Hàm khung tháo lắp sẽ thay thế ngay lập tức các răng bị mất.
• Hàm hô, hàm móm, cắn ngược: Hàm khung tháo lắp sẽ giúp cải thiện các dạng hàm hô, hàm móm, cắn lệch một cách nhanh chóng và hiệu quả.
• Bệnh nhân sức khỏe yếu không thể phẫu thuật lâu: Hàm giả tháo lắp là giải pháp lý tưởng thay vì phẫu thuật cấy ghép implant.

Như vậy, hàm giả tháo lắp sẽ giúp khôi phục lại chức năng ăn nhai, nói chuyện, cải thiện thẩm mỹ hiệu quả cho những bệnh nhân bị mất răng nhiều hoặc xương ổ răng bị teo.

Ưu điểm của hàm khung tháo lắp

Hàm khung tháo lắp được đánh giá là có nhiều ưu điểm vượt trội, mang lại lợi ích lớn cho người sử dụng.

• Hàm khung tháo lắp có thể giải quyết triệt để tình trạng mất răng nhiều do các nguyên nhân khác nhau. Hàm khung có thể thay thế toàn bộ các răng đã mất, giúp khôi phục lại đầy đủ hàm răng cho bệnh nhân.
• Với những trường hợp xương ổ răng bị teo nhỏ, việc cấy ghép implant gặp nhiều khó khăn và tốn kém. Hàm khung tháo lắp có thể giải quyết tình trạng này một cách đơn giản và tiết kiệm chi phí hơn. Hàm khung vẫn có thể cố định vững chắc mà không cần phẫu thuật.
• Một ưu điểm lớn khác là hàm khung dễ dàng tháo lắp, vệ sinh sạch sẽ hàng ngày. Người dùng có thể tháo hàm ra khỏi miệng, vệ sinh rồi lắp lại một cách nhanh chóng. Điều này giúp giữ gìn vệ sinh răng miệng tốt hơn.
• Ngoài ra, khi hàm thật có sự thay đổi về kích thước và hình dạng, hàm khung có thể được điều chỉnh linh hoạt để phù hợp trở lại. Đây là điểm mà các loại hàm cố định không thể làm được.
• Về chi phí, hàm khung tháo lắp thường rẻ hơn nhiều so với giải pháp cấy ghép implant. Thời gian điều trị cũng ngắn, chỉ khoảng 1-2 tuần là có thể hoàn thiện và sử dụng được hàm mới.
• Cuối cùng, hàm khung tháo lắp giúp cải thiện đáng kể khả năng ăn nhai, nói chuyện rõ ràng hơn. Người bệnh sẽ tự tin hơn với nụ cười đẹp, sức khỏe và chất lượng cuộc sống được nâng cao rõ rệt.

Như vậy, có thể thấy hàm khung tháo lắp sở hữu nhiều ưu điểm và lợi ích to lớn, xứng đáng là sự lựa chọn tối ưu cho nhiều đối tượng bệnh nhân bị mất răng.

Nhược điểm của hàm khung tháo lắp

Mặc dù có nhiều ưu điểm vượt trội, hàm khung tháo lắp vẫn tồn tại một số nhược điểm mà người dùng cần lưu ý:

• Ban đầu khi mới lắp đặt hàm khung, bệnh nhân có thể sẽ cảm thấy hơi khó chịu, chưa quen với cảm giác của hàm mới. Cần có thời gian để thích nghi dần dần.
• Khả năng nhai và ăn uống với hàm khung tháo lắp thường không bằng so với răng thật. Người dùng cũng cần thời gian làm quen để nhai nghiền tốt hơn.
• Khi ngủ cần tháo hàm ra để tránh hư hỏng. Nếu không cố định chắc chắn, hàm có thể bị lỏng hoặc tuột ra khi đang sử dụng.
• Sau khoảng 3-5 năm, hàm khung sẽ bị mòn và cần thay đổi định kỳ. Tuổi thọ có hạn sẽ khiến chi phí điều trị tăng lên.
• Chi phí ban đầu để làm hàm khung tháo lắp thường cao hơn so với các loại hàm giả truyền thống.
• Chất lượng thẩm mỹ chưa thể bằng được hàm răng implant. Răng giả dễ bị ố vàng nếu không được vệ sinh sạch sẽ.

Như vậy, hàm khung vẫn có một số hạn chế nhất định. Tuy nhiên, nếu được tư vấn và chăm sóc đúng cách thì vẫn mang lại hiệu quả điều trị cao cho người dùng.

Những lưu ý sau khi lắp đặt hàm khung tháo lắp

Sau khi được lắp đặt hàm khung tháo lắp, người bệnh cần lưu ý những điều sau để đảm bảo hàm hoạt động tốt và bền lâu:

• Tránh ăn ngay những thức ăn quá cứng, dính, kẹo cao su… ngay sau khi lắp hàm mới. Nên chờ khoảng 2 tuần để hàm thích nghi trước khi ăn các thực phẩm cứng.
• Hạn chế tối đa các hoạt động có thể gây va chạm mạnh vào hàm như chơi các môn thể thao tiếp xúc. Không nên ngậm thuốc lá vì có thể làm hư hỏng hoặc nứt vỡ hàm.
• Vệ sinh răng miệng đúng cách và thường xuyên, nhất là sau khi ăn để loại bỏ thức ăn thừa và ngăn ngừa viêm nhiễm.
• Đến khám lại định kỳ 3-6 tháng/lần để bác sĩ kiểm tra và điều chỉnh hàm khung cho vừa vặn.
• Không nên ngâm hàm trong nước quá lâu, tối đa 15-20 phút. Tránh để hàm tiếp xúc với nhiệt độ cao.
• Khi tháo ra khỏi miệng, cần cất giữ cẩn thận trong hộp riêng để bảo vệ hàm.
• Luôn mang theo hàm dự phòng để thay thế khi cần thiết.

Những lưu ý đơn giản này sẽ giúp kéo dài tuổi thọ và hiệu quả sử dụng của hàm khung tháo lắp. Người bệnh nên tuân thủ nghiêm ngặt để đạt kết quả tốt nhất.

Cách vệ sinh và bảo quản hàm khung tháo lắp

Để hàm khung tháo lắp luôn sạch sẽ, bền đẹp và phục vụ tốt nhất có thể, người dùng cần thực hiện vệ sinh và bảo quản theo những nguyên tắc sau:

• Hàng ngày nên dùng nước ấm pha xà phòng nhẹ để rửa sạch hàm, loại bỏ thức ăn thừa và mảng bám. Không nên dùng các hóa chất tẩy rửa mạnh để tránh làm hỏng bề mặt hàm.
• Sau khi rửa sạch, ngâm hàm trong dung dịch súc miệng chuyên dụng khoảng 10-15 phút để khử trùng, diệt khuẩn.
• Dùng bàn chải mềm chải nhẹ răng giả để loại bỏ cặn bã. Súc miệng bằng nước súc miệng có fluoride sau khi đeo hàm để bảo vệ răng.
• Bảo quản hàm trong hộp đựng riêng, nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp chiếu vào.
• Định kỳ 6 tháng nên đưa hàm đi kiểm tra để bác sĩ điều chỉnh cho vừa vặn, sửa chữa hư hỏng nếu có.
• Khi tháo ra khỏi miệng, lau sạch và cất cẩn thận, tránh va đập mạnh. Mang theo hàm dự phòng khi ra ngoài.

Chỉ với những động tác đơn giản hàng ngày như vậy cũng có thể giúp hàm khung tháo lắp luôn sạch sẽ và hoạt động tốt. Người dùng nên tuyệt đối tuân thủ các bước vệ sinh và bảo quản này.

Lưu ý khi sử dụng hàm khung tháo lắp

Để đảm bảo hàm khung tháo lắp luôn hoạt động tốt, người dùng cần lưu ý:

• Không nên ngủ khi đang đeo hàm khung. Việc ngủ mất kiểm soát có thể làm hư hỏng, biến dạng cấu trúc khóa, móc của hàm.
• Hạn chế tối đa các hoạt động có thể gây va chạm mạnh vào hàm, không nghiến răng mạnh khi đang đeo hàm.
• Thoa một lớp kem dưỡng ẩm mỏng cho lợi trước khi đeo hàm giúp bảo vệ và tăng ma sát cho hàm.
• Không để hàm tiếp xúc trực tiếp với các nguồn nhiệt độ cao hay các hóa chất ăn mòn.
• Kiểm tra định kỳ tình trạng khóa, nếu bị lỏng hoặc tuột cần đến nha sĩ để điều chỉnh lại cho vừa vặn.
• Thăm khám định kỳ 3-6 tháng/lần để kiểm tra tình trạng hàm và điều chỉnh cho phù hợp.
• Luôn mang theo hàm dự phòng khi ra ngoài để có thể thay thế khi cần thiết.

Chỉ cần lưu ý đơn giản các vấn đề trên, người dùng có thể kéo dài tuổi thọ và hiệu quả sử dụng của hàm khung tháo lắp. Điều này giúp tiết kiệm chi phí và mang lại sự thuận tiện tối đa.

Kết luận

Như vậy, qua bài viết trên của Hệ thống Nha khoa Emedic Group có thể thấy hàm khung tháo lắp là một lựa chọn phổ biến và hiệu quả đối với những bệnh nhân bị mất răng nhiều.

Hàm khung tháo lắp có nhiều ưu điểm nổi trội như: dễ dàng tháo lắp vệ sinh, chi phí thấp, thời gian điều trị ngắn, cải thiện đáng kể khả năng ăn nhai và thẩm mỹ. Bên cạnh đó, cũng có một số nhược điểm cần lưu ý như: cần thời gian làm quen, tuổi thọ có hạn, chất lượng thẩm mỹ chưa bằng răng thật.

Tuy nhiên, nếu được tư vấn, lựa chọn loại hàm phù hợp và chăm sóc đúng cách, hàm khung tháo lắp hoàn toàn có thể mang lại hiệu quả điều trị lâu dài. Hy vọng với những thông tin hữu ích trong bài viết, bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về lựa chọn này để cải thiện chất lượng cuộc sống sau khi mất răng.

Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.