Móm nhẹ là như thế nào? Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả
Móm nhẹ là tình trạng răng hàm dưới hoặc trên bị lệch nhẹ so với vị trí bình thường, khiến khuôn mặt bị mất thẩm mỹ và gây khó khăn trong việc nhai nuốt. Bài viết này sẽ giải thích rõ hơn về móm nhẹ cũng như đưa ra một số phương pháp điều trị phù hợp.
Móm nhẹ là như thế nào?
Móm nhẹ được hiểu là tình trạng răng hàm dưới hoặc trên bị lệch nhẹ so với vị trí bình thường từ 2-4mm. Khi bị móm nhẹ, các răng sẽ mọc thẳng đứng hoặc hơi nghiêng, không cắn chụm hoàn toàn với nhau.
Theo các bác sĩ chuyên khoa, móm nhẹ thường ít gây đau đớn nhưng lại ảnh hưởng lớn tới thẩm mỹ. Nhiều người mắc phải tình trạng “hàm vẹo” này cảm thấy tự ti khi cười nói và giao tiếp.
Bên cạnh đó, răng móm còn gây cản trở khả năng ăn nhai thức ăn. Khi các răng không cắn khít, việc nhai nuốt sẽ kém hiệu quả, thức ăn dễ bị dư thừa trong khoang miệng. Nếu để lâu ngày sẽ dẫn tới viêm nướu, sâu răng và một số bệnh lý nguy hiểm khác.
Nguyên nhân nào gây ra trình trạng móm nhẹ
Có 3 nguyên nhân chính dẫn đến móm nhẹ:
Móm răng do di truyền
Theo các nhà khoa học, khoảng 30-40% trường hợp móm răng đều do yếu tố di truyền, theo thống kê của Viện Niềng răng quốc gia Mỹ.
Nguyên nhân là do người bị móm mang trong mình gen quy định khuyết tật về xương và răng. Khi truyền xuống các thế hệ sau, những người con cũng sẽ kế thừa gen này và có nguy cơ cao bị móm.
Cụ thể hơn, gen móm răng sẽ điều khiển sai lệch quá trình phát triển xương hàm, xương gò má và các cơ cấu xung quanh răng. Do đó xương sẽ mọc nghiêng hoặc xoắn, khiến răng cũng bị ảnh hưởng theo và mọc lệch hướng.
Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định chính xác đoạn gen nào gây ra móm răng. Việc tìm ra gen chủ chốt sẽ mở ra hy vọng điều trị tận gốc bằng phương pháp gen, ngăn ngừa lây nhiễm cho các thế hệ sau.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cũng lưu ý không phải trẻ em sinh ra trong gia đình có người móm răng sẽ 100% bị di truyền. Một số trường hợp vẫn khỏe mạnh nhờ có sự can thiệp của các gen khác.
Nhưng tỷ lệ di truyền móm răng là khá cao nên các bậc phụ huynh cần lưu ý quan sát, để đưa ra điều trị kịp thời ngay từ đầu nếu thấy răng con mọc lệch hướng.
Móm răng do thói quen
Theo các bác sĩ nha khoa, ban đầu hàm răng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đều mọc đúng vị trí. Tuy nhiên, một số thói quen sai lầm sau này đã khiến răng bị ảnh hưởng và lệch dần theo:
- Ngậm tay, ngón chân: Nhiều trẻ có thói quen ngậm ngón tay hoặc ngón chân vào miệng để mút giải trí. Việc này sẽ tạo áp lực mạnh lên vòm miệng, lợi và xương hàm đang trong giai đoạn phát triển, khiến chúng bị biến dạng theo hướng ngón tay. Răng cũng bị ảnh hưởng theo và dễ mọc lệch.
- Cắn móng tay, tay, chân: Một số trẻ có thói quen cắn vào móng tay, cánh tay, đùi khi giận dỗi hay buồn chán. Việc này dễ khiến xương hàm bị tổn thương và biến dạng về lâu dài, tác động xấu đến hướng mọc của răng.
- Sử dụng núm vú cao su kéo dài: Mút núm vú trên 2 tuổi sẽ làm tăng nguy cơ hàm dưới bị co rút lại và hàm trên nhô ra. Lực ép của núm vú còn đẩy mô mềm quanh răng ra ngoài, tạo khoảng trống cho răng dễ bị lệch khi mọc.
- Ngậm tay hoặc đồ chơi quá lớn vào miệng: Ngậm những đồ vật quá khổ so với kích thước miệng khiến các xương hàm bị đẩy ra, tạo áp lực mạnh lên răng và nướu. Lâu ngày, răng mới mọc ra sẽ bị ảnh hưởng và dễ mọc ngược hướng.
- Hít mũi bằng ngón tay: Thói quen đưa ngón tay lên mũi và miệng để hít mũi thường xuyên cũng khiến hàm trên phát triển quá mức, dẫn đến tình trạng hô lên điển hình ở những người bị móm răng.
Như vậy, nếu không sớm nhận ra và can thiệp, những thói quen đưa tay, chân, đồ chơi vào miệng trên sẽ dẫn đến hậu quả xấu là móm răng ở trẻ.
Răng bị tổn thương do chấn thương
Chấn thương vùng mặt, hàm và răng cũng là một nguyên nhân không hiếm gặp gây ra tình trạng răng móm.
- Theo đó, khi bị tai nạn hoặc va chạm mạnh vào mặt, xương hàm và răng có thể bị gãy, lung lay hoặc rụng hoàn toàn. Mức độ tổn thương càng nặng thì nguy cơ để lại di chứng càng cao.
- Sau khi bị chấn thương, quá trình lành xương sẽ diễn ra. Tuy nhiên thay vì lành thẳng, nhiều trường hợp xương lại lành xiên, gây móm răng sau này.
- Lý do là do lực tác động mạnh từ ngoài vào làm gãy, trật khớp các mảnh xương. Khi không được điều trị kịp thời và đúng cách, các khớp xương khi bám liền lại sẽ bị lệch hướng.
- Khi đó, hàm và răng cũng bị ảnh hưởng theo, không còn được định vị chính xác nữa mà bị xoay lệch đi. Răng sau khi mọc lại cũng sẽ bị hướng theo sự biến dạng của xương làm nền mà mọc xiên, ngang hay vẹo đi.
Do đó, khi bị tổn thương vùng hàm mặt, nên đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để được xử lý vết thương đúng cách. Điều này sẽ hạn chế tối đa các biến chứng về lâu về dài, trong đó có di chứng móm răng sau chấn thương.
Bên cạnh các nguyên nhân đã nêu, móm răng còn có thể do thiếu hụt canxi, vitamin D trong quá trình phát triển răng. Trẻ thiếu dinh dưỡng khoáng chất dễ bị răng mềm yếu, dễ móm méo khi mọc. Một số bệnh lý về tuyến giáp như cường giáp cũng làm tăng nguy cơ mắc móm răng ở người lớn.
Những ảnh hưởng của hàm móm nhẹ
Hàm móm nhẹ có một số ảnh hưởng tiêu cực như:
Gây mất thẩm mỹ
Móm răng nhẹ tuy ít gây đau đớn về mặt sinh lý nhưng lại có tác động rất lớn đến thẩm mỹ. Cụ thể:
- Khuôn mặt mất cân đối, kém thẩm mỹ: Khi bị móm răng nhẹ, các răng sẽ mọc lệch hướng làm mất đi sự hài hòa trên khuôn mặt. Khi cười, hàm răng sẽ có dấu hiệu xoắn hoặc vẹo đi, khiến gương mặt bị mất cân đối. Điều này khiến người bệnh mất tự tin khi giao tiếp, ăn nói. Họ có xu hướng ít cười để che giấu khuyết điểm hoặc dùng tay che miệng khi nói chuyện.
- Răng không đều nhau khi cười: Hàm trên và hàm dưới không còn song song mà bị lệch nhau. Lúc này khi cười, răng cửa hàm trên và răng nanh hàm dưới sẽ chụm lại gây cảm giác rất mất thẩm mỹ. Thậm chí một số người có biểu hiện không dám cười to vì tự ti và xấu hổ.
Như vậy, tình trạng móm răng nhẹ cũng đủ gây mất thẩm mỹ và tự tin nghiêm trọng. Chính vì thế, người bệnh nên sớm điều trị để lấy lại nụ cười tươi tắn, tự tin nhất.
Ảnh hưởng tới phát âm
Móm răng nhẹ cũng gây ra các vấn đề về khả năng phát âm của người bệnh, cụ thể:
- Phát âm khó khăn, dễ nhầm lẫn: Do răng và hàm không còn đều và đúng vị trí nên người bệnh sẽ gặp khó khăn trong việc phát ra các âm như L, N, S, R. Người nghe sẽ dễ bị nhầm lẫn khi giao tiếp. Điều này còn khiến họ tự ti, ngại nói và không tự tin giao tiếp khi ra ngoài.
- Ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ: Móm răng còn gây cản trở nghiêm trọng khả năng hình thành và phát triển kỹ năng nói cho trẻ nhỏ. Trẻ bị móm răng dễ mắc chứng khó đọc, nói sai và hay nhầm lẫn các chữ cái do không thể phát âm rõ ràng. Điều này sẽ ảnh hưởng xấu tới sự phát triển não bộ và khả năng học hỏi của trẻ.
Việc điều trị móm răng ở giai đoạn đầu đời chính là “chìa khóa vàng” giúp trẻ phát triển ngôn ngữ tốt nhất.
Giảm khả năng nhai
Móm răng nhẹ cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng nhai nuốt thức ăn của cơ thể.
- Cụ thể, khi các răng không còn cắn khít vào nhau như bình thường, khả năng nghiền nát thức ăn sẽ giảm đi đáng kể. Người bệnh sẽ cảm nhận việc ăn uống và nhai nuốt gặp rất nhiều khó khăn.
- Thức ăn không được nhai nhỏ mà thường bị nuốt xuống dạ dày ở dạng thô, cứng. Điều này gây áp lực rất lớn lên các cơ quan tiêu hoá, dễ gây viêm loét bao tử và đường ruột.
- Hơn nữa, thức ăn bị vướng nhiều ở kẽ răng, dễ gây viêm nhiễm nướu và sâu răng. Hôi miệng, đau nhức răng là những căn bệnh hay gặp ở những người móm răng do cơ chế này.
- Một số trường hợp còn bị hóc thức ăn thường xuyên do phải nuốt vội những thức ăn thô to mà không nhai kỹ. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra những cơn ho kéo dài, thậm chí tử vong do thức ăn đi vào đường thở.
Ngoài ra, hàm răng móm còn khiến việc đánh răng vệ sinh hàng ngày gặp nhiều trở ngại. Thức ăn thừa dễ bám vào các kẽ răng, kết hợp với việc khó đánh răng sạch sẽ dễ sinh bệnh nha chu. Răng móm còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh lý nướu răng như viêm nha chu, viêm lợi và nhiễm trùng nướu răng. Đây đều là những căn bệnh nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Như vậy, điều trị móm răng nhẹ cũng rất cần thiết để lấy lại khả năng ăn uống, nhai nuốt lành mạnh cho người bệnh.
Tác động xấu lên quá trình phát triển xương hàm mặt
Ngoài những tác hại trực tiếp, móm răng còn có những hậu quả về lâu dài rất nguy hiểm tới sự phát triển của hàm mặt.
Theo đó, khi răng mọc không đúng vị trí, nó sẽ tạo lực ép mạnh lên xương và quá trình định hình hàm mặt. Do phải thích nghi theo răng, xương sẽ dần biến dạng theo cùng chiều với răng.
Qua nhiều năm, khi đã trưởng thành, khuôn mặt người bệnh sẽ rất dễ bị lệch, nghiêng hoặc thiếu hài hòa vì phát triển theo kiểu “méo mó” như thế.
Điều này thậm chí còn di truyền sang thế hệ sau nếu không chữa trị dứt điểm từ sớm. Cho nên, người bị móm cần điều trị càng sớm càng tốt để hạn chế mọi ảnh hưởng về lâu về dài cho bản thân và cả con cái sau này.
Răng móm nhẹ có nên điều trị không?
Theo khuyến cáo của các bác sĩ nha khoa, móm răng nhẹ vẫn nên được phát hiện và can thiệp điều trị càng sớm càng tốt, vì những lý do sau:
- Giúp tránh các biến chứng về thẩm mỹ và khả năng nhai nuốt sau này nếu bệnh chuyển nặng
- Việc điều trị càng sớm sẽ càng dễ dàng, nhanh chóng và ít gây đau đớn cho trẻ
- Tiết kiệm được rất nhiều thời gian, công sức và chi phí điều trị sau này
Ngoài ra, đối với trẻ em đang trong độ tuổi phát triển răng, việc điều chỉnh sớm còn giúp xương hàm và khuôn mặt được phát triển cân đối, không bị biến dạng theo răng lệch lạc.
Do đó, khi phát hiện trẻ có biểu hiện móm răng nhẹ, phụ huynh nên đưa ngay tới nha sĩ để thăm khám. Việc chữa trị kịp thời sẽ giúp con yêu lấy lại nụ cười tươi tắn và tự tin nhất.
Cách điều trị móm nhẹ hiệu quả nhất
Dưới đây là 2 cách điều trị chính giúp khắc phục tình trạng móm nhẹ:
Bọc răng sứ
Bọc răng sứ mặt ngoài là phương pháp đơn giản và ít tốn kém để cải thiện nhanh chóng tình trạng móm răng nhẹ.
Theo đó, bác sĩ sẽ thoa một lớp sứ mỏng có màu sắc tương đồng với răng thật lên bề mặt răng đang bị móm nhẹ. Sau 30-60 phút làm việc, bệnh nhân đã có thể có hàm răng đều đặn, đẹp tự nhiên mà không cần tốn nhiều thời gian, công sức.
Ưu điểm
- Chi phí rẻ, dao động từ 2-4 triệu cho mỗi hàm răng
- Thời gian làm việc ngắn, chỉ mất khoảng 2 tiếng đồng hồ
- Trình tự đơn giản, không gây đau đớn hay mất thẩm mỹ
Nhược điểm
- Chỉ giải quyết triệu chứng bề nổi, không khắc phục được nguyên nhân sâu xa
- Tuổi thọ của lớp sứ hạn chế (khoảng 2-5 năm), sau đó phải làm lại
- Không phù hợp để áp dụng lâu dài
Như vậy, tùy vào mục đích và điều kiện chi phí mà người bệnh có thể cân nhắc áp dụng phương pháp bọc răng sứ để cải thiện tạm thời tình trạng móm nhẹ.
Niềng răng móm
Niềng răng là phương pháp điều trị triệt để và lâu dài nhất đối với những trường hợp móm răng nhẹ. Theo đó, sau khi thăm khám và chụp Xquang chẩn đoán chính xác tình trạng răng miệng, bác sĩ sẽ tiến hành đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Quy trình niềng răng thường bao gồm các bước sau:
- Bước 1: Lắp đặt khí cụ niềng răng: Bác sĩ sẽ lắp đặt các khí cụ như mắc cài kim loại, dây cung niềng lên những chiếc răng bị móm cần điều chỉnh.
- Bước 2: Siết dây cung định kỳ để di chuyển răng: Sau mỗi khoảng thời gian nhất định (4-8 tuần), bệnh nhân sẽ quay lại nha sĩ để siết chặt dây cung. Điều này sẽ tạo lực kéo nhẹ, di chuyển từ từ răng về đúng vị trí mong muốn.
- Bước 3: Duy trì đến khi răng được chỉnh sửa hoàn chỉnh: Quá trình này có thể kéo dài trung bình từ 12-24 tháng tùy theo mức độ lệch răng ban đầu. Sau đó, các khí cụ niềng sẽ được tháo ra, để lại hàm răng đã được chỉnh sửa hoàn hảo.
Như vậy, niềng răng giúp điều chỉnh răng về đúng vị trí một cách tự nhiên, không can thiệp phẫu thuật, giúp người bệnh lấy lại nụ cười đẹp và tự tin nhất.
Ưu điểm:
- Khắc phục triệt để nguyên nhân gốc rễ của tình trạng móm răng
- Hiệu quả điều trị cao, kết quả đạt được lâu bền, ít tái phát nhất
- Giúp hàm răng được điều chỉnh đúng vị trí một cách tự nhiên nhất có thể
Nhược điểm:
- Thời gian điều trị kéo dài, trung bình từ 12-24 tháng mới có kết quả rõ rệt
- Chi phí điều trị cao hơn nhiều so với các phương pháp khác (khoảng 15-25 triệu/hàm)
- Gây khó chịu, đau nhức nhẹ cho răng trong giai đoạn đầu điều trị
- Phải thường xuyên đi lại để siết dây cung định kỳ, mất thời gian
Như vậy, niềng răng giúp điều chỉnh răng về đúng vị trí một cách tự nhiên, không can thiệp phẫu thuật, giúp người bệnh lấy lại nụ cười đẹp và tự tin nhất.
Cách phòng tránh móm răng nhẹ hiệu quả
Móm răng là tình trạng khó điều trị triệt để nên việc phòng ngừa là vô cùng cần thiết. Dưới đây là một số cách giúp phòng tránh hiệu quả tình trạng móm răng ở mức độ nhẹ:
- Chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ: Bổ sung đủ canxi, vitamin D, vitamin K2 qua sữa, cá, trứng, rau xanh… giúp xương và răng chắc khỏe. Cho trẻ ăn đa dạng thực phẩm giàu dinh dưỡng để hỗ trợ quá trình phát triển xương hàm và răng.
- Hạn chế các thói quen xấu ảnh hưởng đến răng: Không để trẻ ngậm tay hay đồ chơi quá lớn vào miệng. Giới hạn thời gian cho trẻ sử dụng núm vú cao su, tốt nhất là dưới 2 tuổi. Ngăn trẻ có thói quen cắn móng tay, ngón tay hay đồ vật.
- Khám răng định kỳ 6 tháng/lần: Đưa trẻ đi khám răng thường xuyên để bác sĩ có thể phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.
Như vậy, để phòng tránh tình trạng răng móm nhẹ, cha mẹ cần chú ý chăm sóc dinh dưỡng, giám sát các thói quen và cho trẻ đi khám răng đều đặn. Việc can thiệp từ sớm sẽ giúp điều trị dễ dàng và hiệu quả hơn.
Kết luận
Như vậy, móm nhẹ là tình trạng răng bị lệch nhẹ so với vị trí thông thường, khoảng 2-4mm. Bệnh không gây đau đớn nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ và khả năng ăn nhai của người bệnh.
Nguyên nhân móm răng nhẹ có thể do di truyền, thói quen xấu hoặc chấn thương. Để khắc phục tình trạng này, có 2 cách phổ biến nhất là bọc răng sứ và niềng răng. Trong đó, niềng răng mang lại hiệu quả vượt trội hơn cả.
Do vậy, khi phát hiện có dấu hiệu móm nhẹ ở răng, bạn nên đến gặp nha sĩ để được tư vấn, điều trị phù hợp. Việc can thiệp kịp thời giúp tiết kiệm thời gian, chi phí điều trị và hạn chế tối đa những hậu quả về lâu dài cho răng và sức khỏe. Hy vọng bài viết đã cung cấp thông tin hữu ích về tình trạng móm nhẹ cũng như cách xử lý.
Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.