Đau quai hàm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách khắc phục hiệu quả
Đau quai hàm là tình trạng khá phổ biến, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Đau quai hàm có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau và có các biểu hiện điển hình. Dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về căn bệnh này để có cách phòng tránh, điều trị phù hợp.
Nguyên nhân gây đau quai hàm
Đau quai hàm là một tình trạng ảnh hưởng đến khớp thái dương hàm dưới. Các cơn đau có thể xuất hiện đột ngột hoặc từ từ và kéo dài, gây khó chịu và cản trở sinh hoạt hàng ngày. Nguyên nhân gây ra đau quai hàm rất đa dạng, bao gồm:
Rối loạn khớp thái dương hàm
Rối loạn khớp thái dương hàm là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng đau quai hàm.
Khớp thái dương hàm nằm ở phía trước tai, đóng vai trò quan trọng trong việc nối liền xương hàm dưới với xương gò má (xương thái dương). Khi khớp này bị tổn thương, trật khớp sẽ khiến người bệnh gặp phải những cơn đau nhức dữ dội ở vùng hàm và khó khăn trong việc mở miệng.
Các nguyên nhân dẫn đến rối loạn khớp thái dương hàm bao gồm:
- Chấn thương, tai nạn làm trật khớp, đứt dây chằng khớp thái dương hàm
- Tình trạng viêm nhiễm làm tổn thương khớp và các dây chằng
- Thoái hóa khớp do tuổi tác hoặc do sử dụng sai tư thế khi nhai
- Cấu trúc xương hàm bất thường bẩm sinh hoặc do phát triển
- Răng cửa không cắn khớp khiến lực nhai không đều dẫn đến mất cân bằng khớp
Khi khớp thái dương hàm bị tổn thương sẽ khiến người bệnh gặp các triệu chứng điển hình như đau nhức dữ dội hàm dưới, khó khăn khi mở miệng, cắn không đúng vị trí, hàm bị lệch khi cử động… Cần điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm: Viêm khớp thái dương hàm: Những thông tin cần biết
Nghiến răng
Thói quen nghiến răng, ngậm ngón tay hay cắn vật gì đó trong miệng thường xuyên sẽ khiến cơ hàm phải hoạt động quá sức, dẫn tới tình trạng đau mỏi cơ hàm.
Nghiến răng mạnh còn khiến men răng bị mòn dần, làm lộ ra lớp ngà răng nhạy cảm, gây đau răng khi ăn uống. Do đó, cần sớm khắc phục thói quen nghiến răng để giảm tình trạng đau nhức hàm.
Xem thêm: Nghiến răng khi ngủ: Nguyên nhân, tác hại, cách điều trị hiệu quả
Mở miệng quá to
Mở miệng quá to, quá sức khi ăn uống hay ngáp cũng khiến cơ hàm phải co bóp mạnh để kéo dãn khớp thái dương hàm, vượt quá giới hạn bình thường. Điều này cũng gây tổn thương cơ hàm và các mô liên quan đến khớp. Lâu dần, người bệnh sẽ cảm nhận đau nhức âm ỉ ở hàm dưới do các cơ bị viêm loét.
Viêm tủy xương quai hàm
Đây là tình trạng nhiễm trùng gây viêm nhiễm, hoại tử ở tủy xương bên trong xương hàm dưới. Viêm tủy xương hàm thường do vi khuẩn gây bệnh lý răng miệng, chấn thương phần mềm của răng.
Bệnh không điều trị kịp thời sẽ lan rộng ra các mô xung quanh, gây đau nhức dữ dội vùng hàm dưới, sưng phù, đau khi cắn. Đây được xem là một trong những nguyên nhân thường gặp gây đau quai hàm mạn tính.
Xem thêm: Điều trị viêm tủy răng tại Nha khoa Emedic Dental uy tín giá tốt
Thoái hóa khớp xương hàm
Do quá trình lão hóa tự nhiên hoặc do chấn thương, các khớp nối xương hàm bị hư hỏng dần theo thời gian. Sụn khớp bị mòn, xương bị thay đổi cấu trúc, dẫn tới tình trạng đau mỏi vùng hàm do thoái hóa khớp.
Viêm màng hoạt dịch
Đây là tình trạng viêm của màng xương (màng bao phủ bề mặt xương hàm). Khi màng xương bị viêm, người bệnh sẽ bị đau nhức dữ dội hàm dưới, đặc biệt khi cử động miệng như nói chuyện, cười, nhai…
Các bệnh lý về răng miệng
Các bệnh về răng miệng như sâu răng, viêm nha chu, viêm lợi, viêm nướu, đau nha chu… đều có thể gây ra các cơn đau nhức kéo dài ở vùng hàm dưới.
Khi bị sâu răng, viêm tủy sẽ kích thích dây thần kinh trong răng gây đau nhức lan lên vùng quai hàm. Viêm nướu cũng gây đau âm ỉ vùng hàm khi nhai. Do đó, việc điều trị triệt để các bệnh nha khoa sẽ giúp giảm đau quai hàm.
Viêm xoang hàm
Khi xoang hàm bị viêm nhiễm do vi khuẩn hoặc dị ứng, người bệnh sẽ bị đau vùng hàm dưới. Cơn đau có thể lan lên vùng má, thái dương, trán, kèm theo triệu chứng nghẹt mũi, chảy dịch mũi.
Điều trị triệt để viêm xoang sẽ giúp làm giảm tình trạng đau nhức quai hàm.
Như vậy, đau quai hàm thường do các nguyên nhân về rối loạn khớp thái dương hàm, các bệnh lý về răng miệng, viêm nhiễm xoang hàm gây ra. Vì vậy, cần tìm ra nguyên nhân cụ thể để có cách điều trị phù hợp.
Các triệu chứng điển hình khi đau quai hàm
Đau quai hàm có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và cản trở sinh hoạt cho người bệnh.
Triệu chứng thường gặp nhất là cảm giác đau nhức, mỏi mệt vùng hàm dưới. Cơn đau có thể lan lên phần thái dương, vùng tai hoặc một bên đầu, khiến bệnh nhân cảm thấy nhức mỏi cả nửa đầu. Mức độ đau có thể nhẹ nhàng, âm ỉ hoặc dữ dội, nhói lên bất chợt, nhất là khi người bệnh cử động hàm như nhai, nói chuyện.
Do đau và khó chịu, người bệnh thường hạn chế mở miệng rộng hay cử động hàm khi ăn nói. Họ có cảm giác hàm bị kẹt, không đóng khép được vào đúng vị trí khiến việc ăn uống gặp nhiều trở ngại. Một số trường hợp, khớp hàm bị trật khỏi vị trí, lệch sang một bên khi mở miệng.
Khu vực hàm đau thường sưng phù nề, đỏ ửng do viêm. Nếu đau do nhiễm trùng, bệnh nhân có thể sốt cao, rét run, kèm các triệu chứng mệt mỏi toàn thân. Đau quai hàm do viêm khớp thường kéo dài, đau âm ỉ thường xuyên, gây ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.
Nếu thấy xuất hiện các dấu hiệu trên, bạn cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Một số xét nghiệm hình ảnh như Xquang, CT scanner, MRI có thể được chỉ định để xác định rõ bệnh lý gây đau quai hàm.
Xem thêm: Đau nhức răng hàm trong cùng: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị
Đau quai hàm bên trái là dấu hiệu của bệnh gì?
Bị đau quai hàm gần tai bên trái có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh lý nguy hiểm. Dưới đây là một số nguyên nhân có thể gây ra tình trạng này:
- Viêm tuyến mang tai: Đây là tình trạng nhiễm trùng tuyến mang tai gây sưng viêm và đau nhức dữ dội vùng tai và lan xuống hàm bên trái. Bệnh nhân thường sốt cao, sưng đau hạch ở cổ và có dịch mủ chảy ra tai.
- Viêm xoang hàm: Khi xoang hàm bên trái bị viêm nhiễm, chất nhầy tích tụ sẽ gây áp lực lên thành xoang và lan truyền cơn đau lên vùng hàm, má, trán bên trái.
- Rối loạn cắn khớp cắn: Do hàm dưới bị lệch sang bên trái, dẫn tới mất thăng bằng cơ hàm và gây ra các cơn đau hàm bên trái.
- Sâu răng bên trái: Khi tủy răng bên trái bị viêm nhiễm sẽ gây đau nhức lan lên toàn bộ vùng hàm trái.
- Khối u lành hoặc ác tính ở hàm, xoang, amidan hoặc vòm họng bên trái: Khối u chèn ép, xâm lấn các tổ chức xung quanh và kích thích dây thần kinh gây đau.
Như vậy, tùy từng nguyên nhân mà có phác đồ điều trị thích hợp. Do đó, khi đau quai hàm bên trái, bạn cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán chính xác bằng các xét nghiệm hình ảnh, xét nghiệm máu, nội soi… Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp với từng nguyên nhân gây bệnh.
Xem thêm: Xương hàm răng nổi cục u lồi có nguy hiểm không? Dấu hiệu, biến chứng
Một số biến chứng, bệnh lý liên quan khi đau quai hàm
Đau quai hàm kéo dài nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra một số biến chứng, bệnh lý nguy hiểm cho xương hàm cũng như các cơ quan xung quanh.
Các bệnh về xương hàm
Các bệnh lý về xương hàm thường gặp bao gồm:
- Viêm tủy xương hàm: Tình trạng nhiễm trùng lan rộng vào tủy xương gây hoại tử và phá hủy cấu trúc bên trong xương hàm. Bệnh diễn tiến nhanh và nặng, gây đau dữ dội.
- Viêm xương hàm mạn tính: Bệnh kéo dài nhiều năm làm xương bị phá hủy nghiêm trọng, gây biến dạng khuôn mặt.
- Áp-xe quanh hàm: Tình trạng túi mủ hình thành xung quanh xương hàm, chèn ép gây đau đớn. Cần điều trị tích cực.
- U xơ và u ác tính ở xương hàm: Các khối u lành tính hoặc ung thư phát triển tại xương hàm cần được phẫu thuật cắt bỏ.
- Gãy, nứt xương hàm: Do chấn thương mạnh có thể dẫn tới gãy hoặc nứt xương hàm, cần can thiệp phẫu thuật sớm.
Ngoài ra, đau quai hàm còn có thể dẫn đến các biến chứng về khớp cắn, răng miệng như lệch khớp cắn, lung lay răng, viêm nha chu, teo cơ hàm… Do đó, khi đau quai hàm, bạn cần đi khám ngay để được điều trị thích hợp, tránh những biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm: Áp xe răng là gì? Nguyên nhân và cách điều trị áp xe răng
Nguy cơ mắc các bệnh lý về răng miệng
Đau quai hàm kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm về răng miệng:
- Sâu răng: Do hạn chế nhai nên thức ăn dễ bám vào bề mặt răng, kết hợp với việc vệ sinh răng miệng kém sẽ khiến vi khuẩn phát triển mạnh, ăn mòn men và làm sâu răng nhanh chóng. Sâu răng nặng có thể lan đến tủy, gây đau nhức dữ dội và nguy cơ mất răng.
- Viêm nướu: Tình trạng nướu bị sưng đỏ, chảy máu khi đánh răng do vi khuẩn tích tụ. Nếu không điều trị, viêm nướu có thể lan rộng ra xương ổ răng gây viêm xương ổ răng.
- Viêm lợi: Lợi bị viêm nhiễm, sưng đau khiến bệnh nhân khó vệ sinh kẽ răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, hình thành mảng bám và cao răng nặng.
- Hôi miệng: Do không vệ sinh được, thức ăn thừa bám lâu trong kẽ răng gây hôi miệng khó chịu.
Như vậy, đau quai hàm nếu không chữa trị sớm có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm cho răng miệng. Người bệnh cần điều trị triệt để và thường xuyên theo dõi sức khỏe răng miệng để phòng tránh các bệnh lý tiến triển xấu.
Xem thêm: Lưỡi trắng kèm hôi miệng: Nguyên nhân và cách điều trị an toàn
Biến chứng viêm xoang
Đau quai hàm kéo dài có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm ở xoang:
- Viêm xoang hàm mạn tính: Do vị trí gần với khớp hàm, khi bị viêm, chất nhầy tiết ra từ xoang hàm sẽ chảy ngược vào khoang khớp gây viêm màng khớp. Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến tổn thương sụn khớp và xương hàm.
- Viêm xoang mũi mạn tính: Khi viêm nhiễm lan rộng lên các xoang thông với mũi như xoang trán, xoang bướm… sẽ gây tắc nghẽn mũi, chảy dịch mũi kéo dài, đau đầu, mất ngửi… làm giảm chất lượng cuộc sống.
- Viêm mũi dị ứng: Do viêm nhiễm kéo dài, niêm mạc mũi bị tổn thương dẫn đến tăng phản ứng với các chất gây dị ứng. Bệnh nhân sẽ có triệu chứng hắt hơi, ngạt mũi, sổ mũi khi tiếp xúc với các tác nhân dị ứng.
Như vậy, đau quai hàm nếu để lâu ngày sẽ làm tăng nguy cơ gây ra các biến chứng nguy hiểm ở xoang. Do đó, cần đi khám và điều trị sớm để ngăn chặn quá trình viêm nhiễm lan rộng, hạn chế nguy cơ biến chứng. Song song đó, người bệnh cũng cần chú ý bổ sung thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất để tăng sức đề kháng cho cơ thể.
Xem thêm:
Đau quai hàm cần khắc phục ra sao?
Để khắc phục tình trạng đau quai hàm, người bệnh cần thực hiện đa dạng các biện pháp điều trị và phòng ngừa sau:
- Súc miệng bằng nước muối ấm sẽ giúp làm sạch niêm mạc miệng, loại bỏ các vi khuẩn gây viêm nhiễm, đồng thời cải thiện tình trạng đau rát do tổn thương niêm mạc. Việc súc miệng cần thực hiện nhẹ nhàng để tránh kích ứng thêm.
- Sử dụng thuốc giảm đau như Paracetamol, Ibuprofen sẽ giúp giảm triệu chứng đau nhức. Tuy nhiên, cần lưu ý không lạm dụng các thuốc này ở liều cao hoặc thời gian dài để hạn chế tác dụng phụ.
- Áp lạnh bằng túi đá hoặc đá giải nhiệt lên vùng da quanh hàm đau để làm giảm quá trình viêm sưng và cảm giác đau.
- Xông hơi bằng nước ấm giúp giãn cơ, kích thích tuần hoàn máu tốt hơn để cải thiện triệu chứng đau.
- Sử dụng dung dịch xịt mũi saline để làm sạch mũi, loại bỏ dịch nhầy và giảm viêm xoang nếu đau do viêm xoang.
- Ăn chế độ mềm, lỏng, tránh thức ăn cứng, dính để hạn chế cử động hàm.
- Điều trị triệt để các bệnh lý nguyên nhân như răng miệng, viêm amidan, khớp hàm lệch… để loại bỏ nguyên nhân gây đau.
- Phẫu thuật can thiệp khi cần thiết như phẫu thuật hàm, xoang, amidan…
- Khám định kỳ để theo dõi và đánh giá tình trạng bệnh, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp.
- Khám tai mũi họng thường xuyên để phát hiện sớm các bệnh lý nguy hiểm.
Như vậy, để khắc phục đau quai hàm, người bệnh cần kết hợp các biện pháp xoa dịu triệu chứng, điều trị nguyên nhân và khám bệnh định kỳ. Điều đó sẽ giúp đẩy lùi bệnh nhanh chóng, tránh để tình trạng đau kéo dài ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt.
Xem thêm: Đau răng uống thuốc gì? Những điều cần lưu ý khi dùng thuốc giảm đau
Kết luận
Như vậy, đau quai hàm là tình trạng khá phổ biến, gây ảnh hưởng lớn tới cuộc sống của người bệnh. Bệnh có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra như các bệnh lý về răng miệng, rối loạn khớp thái dương hàm, viêm xoang,…
Khi bị đau quai hàm, người bệnh cần lưu ý đến các dấu hiệu điển hình như đau nhức khi nhai, khó mở miệng, sưng đỏ vùng hàm… để đi khám kịp thời. Việc tìm ra nguyên nhân chính xác sẽ giúp điều trị dứt điểm căn bệnh.
Để khắc phục tình trạng này, người bệnh cần điều trị triệt để nguyên nhân, kết hợp xoa dịu triệu chứng. Đồng thời, tái khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe là điều cần thiết. Hy vọng với những thông tin trên đây của Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về căn bệnh đau quai hàm.
Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.