Nhổ răng khôn bị đau họng: Nguyên nhân và cách khắc phục
Đau họng, khó nuốt là một trong số các triệu chứng thường gặp ở những ngày đầu sau khi nhổ răng khôn. Đây được xem là hiện tượng bình thường do quá trình lấy răng khôn ra khỏi xương hàm dẫn tới tổn thương các cơ quan xung quanh. Tuy nhiên, nếu tình trạng nhổ răng khôn bị đau họng kéo dài, ngày càng trở nên trầm trọng hơn thì rất có thể do một số biến chứng nguy hiểm gây ra.
Vậy tại sao lại xảy ra tình trạng đau họng sau nhổ răng khôn? Làm cách nào để khắc phục triệu chứng này? Bài viết sau đây sẽ cung cấp những thông tin hữu ích giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên. Đồng thời, đưa ra một số lời khuyên để giảm bớt cơn đau, nhanh chóng phục hồi sức khỏe sau khi nhổ răng.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhổ răng khôn bị đau họng
Đau họng là một trong những biến chứng phổ biến nhất sau khi nhổ răng khôn. Theo các nghiên cứu, có đến 75% người bị đau rát họng sau khi nhổ răng khôn, đặc biệt là trong vòng 3-5 ngày đầu.
Điều này xảy ra là do bản thân răng khôn nằm sâu trong xương hàm và rất gần với các cơ quan quan trọng như mạch máu, dây thần kinh và vòm họng. Chính vì vậy, quá trình lấy răng khôn ra khỏi xương sẽ rất phức tạp, dễ làm tổn thương các mô xung quanh, đặc biệt là niêm mạc vòm họng. Cụ thể, các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng nhổ răng khôn bị đau họng bao gồm:
Do nhóm cơ gần họng bị sưng trong quá trình nhổ răng khôn
Răng khôn là chiếc răng số 8 nằm sâu bên trong xương hàm và rất gần với khoang miệng, họng. Chính bởi vị trí này mà khi nhổ răng khôn, nhóm cơ khép kín quanh hàm và vòm họng rất dễ bị ảnh hưởng.
Cụ thể, cơ nhấc và hạ hàm, cơ má, cơ vòm họng đều nằm sát với răng khôn. Trong quá trình lấy răng khôn, bác sĩ phải dùng lực kéo mạnh, cắt xương để lấy răng ra. Điều này khiến các nhóm cơ quanh hàm và cổ họng bị kéo căng, đau đớn.
Sau khi lấy được răng khôn, các cơ này bị chấn thương sẽ phù nề, viêm dẫn đến cảm giác đau rát họng, khó nuốt, khó mở miệng trong vài ngày sau đó.
Ngoài ra, một số trường hợp do nhóm cơ họng bị tổn thương trực tiếp bởi dụng cụ y tế, hoá chất khử trùng cũng khiến họng bị đau. Các triệu chứng thường xuất hiện sau 1-3 ngày và kéo dài 5-7 ngày sau phẫu thuật.
Như vậy, có thể thấy sự tổn thương của các cơ xung quanh chính là nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng đau họng sau khi nhổ răng khôn.
Gây mê khi nhổ răng
Trong quá trình nhổ răng khôn, nhiều nha sĩ sẽ sử dụng các loại thuốc gây mê/gây tê để giảm đau cho bệnh nhân. Tuy nhiên, việc lạm dụng các loại thuốc này cũng là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người bị đau họng sau khi nhổ răng.
Theo các nghiên cứu, khoảng 20% số ca nhổ răng khôn được thực hiện dưới gây mê toàn thân. Điều này giúp bệnh nhân không cảm thấy đau đớn, xấu hổ trong suốt quá trình nhổ răng. Tuy nhiên, thuốc mê cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như:
- Kích ứng đường hô hấp: Các loại khí mê hay thuốc gây mê tiêm có thể kích ứng đường mũi họng, phế quản gây ho, viêm họng sau đó.
- Phản vệ thuốc: Bệnh nhân bị dị ứng với thành phần thuốc gây mê cũng sẽ bị viêm mũi họng, khó thở, phát ban da…
- Nhiễm trùng: Trong quá trình thở ống, dụng cụ y tế có thể đưa vi khuẩn gây bệnh vào đường hô hấp và gây viêm amidan, viêm họng.
Do đó, nếu sử dụng thuốc mê quá liều hay không đúng cách có thể dẫn đến tình trạng đau rát họng, viêm họng cấp tính ở một số người. Để phòng tránh biến chứng này, cần tuân thủ liều lượng và chỉ định của thuốc, kiểm tra sức khỏe kỹ càng trước khi phẫu thuật.
Do thao tác khi nhổ răng khôn
Bên cạnh việc các cơ họng bị kéo căng, tổn thương trực tiếp thì thao tác nhổ răng thiếu cẩn thận của bác sĩ cũng là nguyên nhân khiến nhiều người bị đau họng sau phẫu thuật.
Theo các bác sĩ nha khoa, do răng khôn nằm sâu và khó tiếp cận nên quá trình lấy răng ra khá phức tạp. Nếu thao tác thiếu kinh nghiệm, không nhẹ nhàng, cẩn thận sẽ rất dễ đâm thủng, làm rách niêm mạc họng hoặc các mô mềm xung quanh.
Cụ thể một số sai sót thường gặp có thể dẫn đến tổn thương vùng họng bao gồm:
- Sử dụng lực quá mạnh khi đẩy dao mổ, kềm răng
- Thao tác lấy đầu răng ra khỏi hốc xương thiếu dẻo dai
- Để các dụng cụ nhổ răng, kim tiêm… đâm thủng niêm mạc họng
- Không xử lý vết thương kịp thời sau khi lấy răng ra
Khi vùng họng bị tổn thương sẽ rất dễ bội nhiễm và viêm nhiễm. Do đó, ngay sau khi phẫu thuật, người bệnh sẽ cảm thấy đau rát họng, khó nuốt kéo dài nhiều ngày.
Để hạn chế biến chứng đau họng, bác sĩ cần phải thao tác cẩn thận, tránh làm tổn thương các mô mềm xung quanh trong suốt ca phẫu thuật.
Nhổ răng khôn bị đau họng do nhiễm trùng
Nhiễm trùng là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng đau rát họng sau khi nhổ răng khôn.
Cụ thể, nhiễm trùng có thể xảy ra trước, trong hoặc sau khi nhổ răng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Một số trường hợp nhiễm trùng thường gặp bao gồm:
- Bệnh nhân đã mắc các bệnh viêm amidan, viêm họng, viêm xoang… trước khi nhổ răng. Tình trạng nhiễm trùng này sau đó lan rộng hơn trong quá trình phẫu thuật.
- Trong quá trình nhổ răng, dụng cụ y tế không được khử trùng tốt đưa vi khuẩn vào vết thương hoặc vòm họng.
- Sau khi nhổ răng, người bệnh không vệ sinh sạch sẽ hoặc ăn uống đúng cách khiến vết mổ bị nhiễm trùng, lan rộng ra họng mũi.
Khi bị nhiễm trùng, các mô họng sẽ bị viêm nhiễm, sưng đỏ gây đau đớn. Do đó, điều trị triệt để nhiễm trùng là điều cần thiết để khắc phục tình trạng đau họng sau nhổ răng.
Cách khắc phục tình trạng nhổ răng khôn bị đau họng hiệu quả
Sau khi nhổ răng khôn, rất nhiều người gặp phải tình trạng đau rát họng kéo dài vài ngày. Để giảm bớt các triệu chứng này, bạn có thể tham khảo một số phương pháp sau:
Súc miệng bằng nước muối hoặc nước súc miệng
Súc miệng thường xuyên bằng các dung dịch sát khuẩn như nước muối, nước súc miệng oxy giàu hay chlorhexidine là biện pháp hữu hiệu để ngăn ngừa nhiễm trùng họng mũi sau khi nhổ răng khôn.
Cụ thể các bước thực hiện như sau:
- Pha dung dịch: Pha nước muối sinh lý với nồng độ 0.9% hoặc sử dụng các dung dịch súc miệng sẵn có như Listerine, chlorhexidine gluconate 0.12%…
- Súc miệng: Dùng ống hút hay bơm tiêm lấy khoảng 10-15ml dung dịch, khuấy đều để thấm đều khắp vết mổ và họng.
- Tần suất: súc miệng 4-5 lần/ngày, mỗi lần 2-3 phút ngay sau khi ăn sáng, trưa, chiều và trước khi đi ngủ.
- Kết hợp kháng sinh: Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng, viêm amidan thì có thể kết hợp thêm các loại thuốc kháng sinh do bác sĩ kê đơn.
Dùng thuốc giảm đau, kháng viêm để giảm triệu chứng
Khi bị đau rát họng sau khi nhổ răng khôn, bạn có thể sử dụng một số loại thuốc để giảm các triệu chứng viêm đau này. Các loại thuốc thường được khuyên dùng gồm:
- Paracetamol: Đây là loại thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến nhất. Paracetamol có tác dụng ức chế COX-2 giúp giảm sốt và đau rát họng hiệu quả. Liều dùng thông thường là 500mg/lần, cách nhau 6-8 tiếng.
- Ibuprofen: Thuốc có tác dụng chống viêm, giảm đau mạnh. Ibuprofen sẽ ức chế quá trình viêm, làm giảm sưng tấy và đau nhức cổ họng sau khi nhổ răng. Liều khuyên dùng 200-400mg/lần, 3 lần/ngày.
- Corticoid: Đây là loại thuốc kháng viêm mạnh, thường được dùng để điều trị các bệnh viêm mũi, amidan và họng mạn tính. Thuốc corticoid đường uống hoặc phun sẽ làm giảm tình trạng viêm đau cổ họng sau nhổ răng.
Tuy nhiên, trước khi sử dụng các loại thuốc trên bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ. Đặc biệt lưu ý không lạm dụng thuốc kéo dài quá 3 ngày để tránh gây ra những tác dụng phụ đáng tiếc.
Xông hơi nước muối ấm
Xông hơi là một trong những phương pháp dân gian đơn giản và hiệu quả để giảm các triệu chứng đau rát họng, ho khan sau khi nhổ răng. Cách thực hiện như sau:
- Chuẩn bị dung dịch xông: Pha nước muối sinh lý 0,9% với nước ấm khoảng 40 độ C hoặc kết hợp thêm tinh dầu bạc hà, tràm, chanh… vài giọt để tăng hiệu quả.
- Dùng khăn hoặc vải che đầu lại tạo thành một cái lều nhỏ để hơi nước tập trung.
- Hít thở sâu đều, chậm rãi qua mũi và miệng để hơi nước thấm vào vòm họng.
- Xông khoảng 10-15 phút cho mỗi lần xông.
Tần suất xông: Xông 2 lần/ngày trong 3 ngày đầu sau nhổ răng sẽ giúp giảm đau, viêm họng hiệu quả. Ngoài ra, có thể kết hợp uống thêm nước gừng ấm, chanh mật ong để giảm ho và làm dịu cổ họng.
Dùng các biện pháp chườm đá, chườm nóng
Chườm là phương pháp làm giảm các triệu chứng sưng, viêm và đau nhức hiệu quả. Sau khi nhổ răng khôn, bạn có thể áp dụng 2 phương pháp chườm phổ biến là chườm đá và chườm nóng:
Chườm đá
Chườm đá là một trong những biện pháp đơn giản, dễ thực hiện nhưng lại vô cùng hiệu quả giúp làm giảm sưng tấy, đau rát vùng hàm mặt sau khi nhổ răng khôn.
Cụ thể, bạn có thể thực hiện như sau:
- Chuẩn bị đá lạnh bằng cách để đá viên hoặc nước đá trong tủ đông, ngăn mát tủ lạnh. Sau đó bọc chúng bằng khăn mỏng hoặc túi vải sạch.
- Đắp gói đá lạnh lên vùng hàm bên cạnh răng vừa nhổ, má phía tương ứng. Làm lần lượt 2 bên, mỗi bên khoảng 20-30 phút.
- Lặp lại quá trình này 3-4 lần/ngày trong 2 ngày đầu sau nhổ răng để đem lại hiệu quả cao nhất.
Lưu ý không đắp trực tiếp đá lên da vì có thể gây bỏng lạnh. Nếu thấy quá đau thì ngừng chườm đá ngay.
Đá lạnh sẽ giúp giảm quá trình viêm, làm se khít các mạch máu giúp giảm sưng đỏ. Từ đó xoa dịu cơn đau rát vùng họng một cách hiệu quả.
Chườm nóng
Chườm nóng là phương pháp đơn giản, an toàn mà hiệu quả giúp giảm triệu chứng sưng tấy, đau nhức sau khi nhổ răng khôn. Cách làm cụ thể như sau:
- Chuẩn bị nguồn nhiệt ấm gồm: gạc, khăn sạch; chai nước ấm; hạt, cát đun nóng hoặc túi chườm hơi nóng. Nhiệt độ lý tưởng khoảng 40-45 độ C.
- Bọc nguồn nhiệt bằng lớp vải mỏng như gạc, khăn để tránh bỏng da. Đặt lên 2 bên má, phía hàm gần chỗ vừa nhổ răng.
- Giữ chườm trong 15-20 phút, lặp lại 2-3 lần/ngày những ngày đầu tiên sau phẫu thuật. Lưu ý không để trực tiếp túi chườm lên da gây bỏng. Nếu thấy đau nhức nhiều hơn cần ngưng sử dụng.
Chườm nóng sẽ kích thích tuần hoàn máu tới vùng bị thương, đồng thời giúp cơ bắp thư giãn, giảm căng cơ, đau nhức. Phương pháp đơn giản mà hiệu quả này rất đáng để bạn thử.
Chế độ ăn uống phù hợp sau khi nhổ răng khôn
Chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình hồi phục sau khi nhổ răng khôn. Ăn uống đúng cách sẽ giúp vết thương nhanh lành, tránh nhiễm trùng và hạn chế tình trạng đau họng.
Cụ thể một số lưu ý về chế độ ăn gồm:
- Nên ăn những thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu hóa như cháo, súp, sinh tố trái cây trong 3-5 ngày đầu.
- Tránh ăn thức ăn quá nóng, quá lạnh, cay, chua hoặc quá cứng vì chúng có thể gây kích ứng, làm chảy máu vết thương.
- Hạn chế đồ ăn cay nóng như tiêu, ớt, mắm, muối…vì chúng sẽ kích ứng niêm mạc họng, gây khó nuốt.
- Uống đủ nước, khoảng 2 lít nước/ngày để làm loãng đờm và tránh khô cổ họng. Có thể uống nước dừa, nước ép trái cây, sữa đậu nành…
- Bổ sung thêm rau xanh, các loại sữa chua Hy Lạp để bổ sung vi khuẩn có lợi cho dạ dày, tăng cường miễn dịch.
Với chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp bạn nhanh chóng vượt qua giai đoạn đau nhức sau nhổ răng.
Giữ vệ sinh vết mổ sau nhổ răng khôn đúng cách
Giữ vệ sinh vết mổ sạch sẽ sau khi nhổ răng khôn là điều vô cùng quan trọng. Bởi nếu vết thương bị nhiễm trùng sẽ rất dễ lan rộng ra khoang miệng và vùng họng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Sau đây là những lưu ý:
- Không được dùng tay hoặc các dụng cụ khác chạm vào vết mổ trong 3-5 ngày đầu tiên.
- Súc miệng nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý hoặc các dung dịch sát khuẩn như Listerine sau khi ăn các bữa chính.
- Thay bông gạc thường xuyên, ít nhất 1 lần/ngày để loại bỏ mảnh vụn thức ăn và vi khuẩn tích tụ.
- Không được hút thuốc lá hoặc uống rượu bia trong 7 ngày sau nhổ răng.
- Uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, bổ sung vitamin và khoáng chất đầy đủ.
Thời gian nhổ răng khôn bị đau họng kéo dài bao lâu?
Đau họng là triệu chứng phổ biến xuất hiện sau khi nhổ răng khôn. Thông thường, người bệnh sẽ cảm thấy cổ họng khô rát, nuốt vướng, đau nhức nhẹ ở các ngày đầu tiên. Các triệu chứng này sẽ dần thuyên giảm sau 3-5 ngày nếu không có biến chứng xảy ra.
Tuy nhiên, thời gian đau họng cũng phụ thuộc vào mức độ tổn thương, cách chăm sóc vết thương của mỗi người. Nếu bạn thấy các triệu chứng như sau cần đi khám ngay:
- Đau họng vẫn không thuyên giảm sau 1 tuần.
- Xuất hiện thêm các triệu chứng sốt cao, khó thở, nuốt vướng nhiều.
- Thấy mủ, máu tụ lại ở vết mổ hoặc amidan sưng đỏ.
- Cảm thấy mệt mỏi, uể oải kéo dài.
Trường hợp đau họng kéo dài trên 1 tuần có thể do nhiễm trùng hoặc bội nhiễm sau nhổ răng. Lúc này cần đi khám để bác sĩ chỉ định xét nghiệm và điều trị thích hợp giúp vết thương mau lành, ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Khi đang viêm họng thì có nên nhổ răng hay không?
Viêm họng là bệnh lý phổ biến ở vòm họng do siêu vi, vi khuẩn gây nên. Khi bị viêm họng, niêm mạc họng bị sưng đỏ, đau rát khi nuốt. Lúc này nếu tiến hành nhổ răng khôn sẽ rất dễ dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm:
- Nhổ răng khi đang bị viêm họng sẽ khiến tình trạng viêm nhiễm trở nên trầm trọng hơn. Bởi khi răng được lấy ra, vết thương sẽ trở thành “cửa ngõ” cho vi khuẩn xâm nhập, gây tổn thương lan rộng ra các vùng khác.
- Ngoài ra, do hệ miễn dịch đang yếu nên cơ thể khó có thể chống chọi lại các bệnh lý, dễ mắc thêm các biến chứng viêm nhiễm, nhiễm trùng. Thời gian điều trị cũng sẽ kéo dài hơn.
Do đó, khi đang mắc bệnh viêm amidan, viêm họng, bạn nên hoãn việc nhổ răng khôn lại. Hãy điều trị triệt để các bệnh kia trước rồi hẵng tiến hành nhổ răng để đảm bảo sức khỏe và tránh biến chứng xấu có thể xảy ra.
Cần làm gì để tránh tình trạng nhổ răng khôn đau họng?
Đau họng là một trong những biến chứng thường gặp nhất sau khi nhổ răng khôn. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể phòng tránh tình trạng này nếu biết cách. Dưới đây là các biện pháp đơn giản mà hiệu quả để hạn chế tối đa nguy cơ đau họng sau khi nhổ răng:
- Chọn nha sĩ giỏi, có kinh nghiệm: Nha sĩ là yếu tố then chốt quyết định đến việc bạn có bị đau họng hay không sau này. Hãy tìm bác sĩ chuyên khoa, có nhiều năm kinh nghiệm trong nhổ răng khôn để đảm bảo độ an toàn.
- Khám sức khỏe định kỳ trước khi nhổ răng: Việc khám sức khỏe, làm xét nghiệm là cần thiết để đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe hiện tại, phát hiện sớm những vấn đề có thể ảnh hưởng tới ca phẫu thuật.
- Tuân thủ đúng quy trình hậu phẫu: Sau khi nhổ răng xong, hãy làm đúng những hướng dẫn của bác sĩ như uống thuốc đều đặn, ăn uống thích hợp, vệ sinh vết thương… Điều này giúp mau lành vết mổ, hạn chế tối đa nguy cơ viêm nhiễm.
- Súc miệng bằng nước muối thường xuyên: Súc miệng ngày 2-3 lần bằng nước muối pha loãng giúp làm sạch vết thương, ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm đường hô hấp.
- Chế độ dinh dưỡng mềm, lỏng hợp lý: Cháo, súp, chuối nghiền… là những thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa phù hợp sau nhổ răng. Tránh đồ ăn quá cứng, cay nóng nhằm không làm trầy xước vết thương.
- Kiêng rượu bia thuốc lá: Rượu, bia và thuốc lá đều rất kích ứng niêm mạc miệng và vết thương. Do đó, nên kiêng hoàn toàn chúng trong ít nhất 7 ngày sau nhổ răng.
- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ: Luôn giữ sạch khu vực hàm răng và vết mổ để tránh đọng thức ăn thừa gây nhiễm trùng bội nhiễm, dẫn tới viêm nhiễm đường hô hấp.
Như vậy, qua bài viết trên có thể thấy đau họng là một biến chứng khá phổ biến sau khi nhổ răng khôn. Tuy nhiên, nếu xử lý đúng cách và đúng thời điểm thì hoàn toàn có thể khắc phục triệu chứng này một cách nhanh chóng, hiệu quả. Điều quan trọng nhất là bạn cần tuân thủ đúng quy trình hướng dẫn của bác sĩ, có chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt phù hợp sau khi nhổ răng. Nếu thấy kéo dài trên 1 tuần không thuyên giảm thì nhất định phải đi khám lại để được điều trị kịp thời.
Hy vọng với những thông tin hữu ích trong bài viết này, bạn đọc sẽ biết cách xử lý đúng đắn tình trạng đau họng sau khi nhổ răng khôn. Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emedic Group, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emedic Group sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.